پشت صحنه تفریح تجاری تهرانی‏‌ها

برخی از روان‌شناسان بر این باور هستند که نبود اماکن تفریحی مناسب برای خانواده‌ها یکی از دلایل اصلی رواج معضل پاساژگردی شده است، چراکه در حال حاضر در پایتخت مکان تفریحی مناسبی برای افراد که همه نیازهایشان را رفع کند، نیست که این خود عاملی شده تا افراد برای گذران اوقات فراغت خود به مراکز خرید و پاساژها بروند. نبود فضاهای تفریحی در حالی یکی از علت‌‌های پدیده پاساژگردی عنوان می‌شود که شهر تهران مکان‌‌های گردشگری زیادی دارد که می‌تواند به محلی برای پر کردن اوقات فراغت خانواده‌ها بدل شود اما باز هم آن‌گونه که باید استفاده از این مراکز مورد استقبال واقع نشده است.

امیر قاسمی، سرپرست ستاد گردشگری شهرداری تهران درباره چرایی عدم تبدیل شهر تهران به مقصد گردشگری با وجود داشتن جاذبه‌های گردشگری طبیعی و غیرطبیعی گفت: چند عامل در این موضوع دخالت دارد که مهم‌ترین آنها عدم تطابق ساعت کار مراکز تفریحی و موزه‌ها با ساعت فراغت گردشگران و ناشناخته بودن مراکز تفریحی و گردشی شهر تهران است.

وی با بیان اینکه در تهران بیش از ۳۵۰ محله وجود دارد که حتی شناخت مردم از قصه شکل‌‌گیری محلاتشان و دلیل نام‌‌گذاری آنها می‌تواند جنبه گردشگری شهر تهران باشد، گفت: برای شناخت این جاذبه‌ها، حوزه آموزش بسیار تاثیرگذار است و ما اکنون در مدارس هیچ واحد درسی مرتبط با موضوع گردشگری نداریم.

قاسمی ادامه می‌دهد: بر همین اساس ستاد گردشگری در جهت دسترسی علاقه‌مندان به اطلاعات گردشگری شهر تهران با رویکرد معرفی بافت تاریخی و راهنمایی مسیرهای گردشگری جهت استفاده راحت‌‌تر شهروندان و گردشگران اقدام به تهیه سامانه جامع هوشمند گردشگری ویژه تهران با امکانات سرویس جست‌وجوی پیشرفته جاذبه‌های گردشگری مانند موزه‌ها، پارک‌‌ها، اماکن مذهبی، آثار باستانی و تاریخی و خانه‌های مشاهیر، اماکن خدماتی مانند آژانس‌‌های مسافرتی، هتل‌‌ها، بانک‌ها، اقامتگاه‌ها، رستوران‌‌ها و شرکت‌‌های خدمات مسافرتی، سرویس اعلام هشدار، دسترسی به اطلاعات مکانی و توصیفی اماکن دیدنی شهر، سرویس مسیر‌یابی، روایت قصه‌های محلات ۲۲‌گانه تهران و معرفی مشاهیر کرده است.

قاسمی با بیان اینکه این سامانه با هدف اطلاع‌‌رسانی صحیح و به موقع و تلاش در مرتفع کردن درخواست کاربران با استفاده از ابزاری که از طریق آن گردشگران و مسافران داخلی و خارجی قادر باشند در هر زمان و مکانی به اطلاعات دقیق از وضعیت جاذبه‌های گردشگری مانند موزه‌ها، پارک‌‌ها و آثار باستانی و همچنین سازمان‌های خدماتی مرتبط با میراث فرهنگی و گردشگری مانند آژانس‌‌های مسافرتی، هتل‌‌ها، بانک‌ها، اقامتگاه‌ها و رستوران‌ها دسترسی داشته باشند، راه‌‌اندازی شده است، گفت: علاقه‌مندان برای دسترسی به این اطلاعات می‌توانند به نشانی visit.tehran.ir مراجعه کنند و همچنین در راستای دسترسی آسان شهروندان به اطلاعات جاذبه‌های گردشگری شهر تهران به زودی اپلیکیشن ویزیت تهران نیز در اختیار علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.

سرپرست ستاد گردشگری شهرداری تهران درباره تمایل شهروندان به پاساژگردی و رستوران‌‌گردی و تغییر ذائقه تفریحی مردم گفت: در چند سال اخیر علاقه‌مندی به زیست شبانه و دسترسی آسان با همه امکانات تفریحی در یک مجموعه گردشگری از تغییرات جدی در سبک زندگی شهروندان است و همین عامل باعث شده تا سرمایه‌‌گذاران مراکز تفریحی و گردشگری با در نظر گرفتن این سلایق با ساخت پاساژهای مدرن و در نظر گرفتن همه امکانات تفریحی از جمله خرید، شهربازی، سینما، تهیه ارزاق روزانه، فود کورت و... به این نیازها پاسخ دهند، از این رو استقبال شهروندان و حتی گردشگران به دلیل تجمیع خواسته‌ها و رفع نیازهایشان در یک مجموعه واحد باعث استقبال و بازدید و سپری کردن اوقات فراغت در این مجموعه‌ها شده است.

قاسمی درباره چرایی عدم تمایل مردم به گردشگری شهری گفت: عدم شناخت مردم از حوزه گردشگری شهری نیز چند دلیل دارد که نبود آموزش در مدارس یکی از دلایل مهم آن است که اگر به این موضوع پرداخته شود و یک واحد درسی مجزا در مدارس تدریس شود، گام بزرگی در شناخت فرهنگ گردشگری برداشته خواهد شد اما از طرفی باید در نظر بگیریم که با توجه به شرایط کنونی اولویت مردم بر‌طرف کردن موضوع معیشتی است و گردشگری در اولویت نیست و بیشتر افراد پس از تامین نیازهای روزانه در صورت داشتن در‌آمد بیشتر به رفع نیاز خودشان به حوزه گردشگری می‌‌پردازند. به همین منظور ستاد گردشگری تلاش کرده تا با ارائه خدمات هزینه گردشگری شهری را به حداقل برساند تا مردم بتوانند با کمترین هزینه، بیشترین بهره  را از این حوزه دریافت کنند.

وی ادامه می‌دهد: در جهت تحقق این هدف برگزاری تورهای ویژه اقشار خاص همچون کودکان کار، زنان سرپرست خانوار، خانواده معظم شهدا و... از اقدامات جدی ستاد گردشگری در چند سال اخیر بوده است که به صورت مشارکتی با سازمان‌ها و نهادها انجام شده است.

قاسمی با بیان اینکه این استقبال کم در حالی است که تهران شهری است که امکان رفع نیاز در همه حوزه‌های گردشگری از جمله گردشگری سلامت، گردشگری خرید، گردشگری تفریحی، گردشگری ورزشی، گردشگری زیارتی و... را با توجه به امکانات خود دارد، گفت: اما متاسفانه شهروندان به دلیل عدم شناخت کافی از تسهیلات این شهر بزرگ در برنامه‌‌ریزی اوقات فراغت و تفریحی خود مخصوصا در ایام تعطیلات مسیرهای خارج از تهران را انتخاب می‌کنند. غافل از اینکه از جنوب تا شمال شهر تهران مراکز گردشگری فرهنگی، تاریخی و زیارتی وجود دارد. وی با اشاره به نبود ساختار واحد در شهرداری تهران و تعدد مراکز گردشگری که هر کدام برنامه‌ها و سلایق خود را دارند، گفت: بیش از ۶۰ موزه، خانه‌موزه، باغ‌موزه و مراکز مهم گردشگری از قبیل برج میلاد، مجموعه فرهنگی عباس‌‌آباد، دریاچه شهدای خلیج‌‌فارس و بوستان‌‌های خاص در سال‌های اخیر تحت نظارت مدیریت شهری فعالیت می‌کنند، در همین راستا ضرورت شکل‌گیری سازمان گردشگری با هدف مدیریت یکسان این مراکز در شهرداری تهران احساس شد که طبق احکام برنامه پنج ساله سوم و با پیگیری مدیران شهری به زودی شاهد تاسیس این سازمان خواهیم بود و از آنجا که در سطح کشور مراکز تفریحی مانند شهربازی و تم‌پارک‌ها فاقد مدیریت یکسان هستند در نظر داریم با راه‌‌اندازی سازمان گردشگری در حوزه مراکز تفریحی شهر تهران نیز مدیریت متمرکز ایجاد شود تا در امر توسعه و خدمت‌‌رسانی به علاقه‌مندان به نحو مطلوب انجام وظیفه کنیم.

 وی با اشاره به لزوم توجه به نیازهای گردشگری جوانان گفت: با توجه به جمعیت ساکن در تهران و جمعیت شناوری که روزانه در تهران ورود و خروج دارند قطعا افزایش مراکز گردشگری و تفریحی نیاز هر روزه است و در حال حاضر تهران دارای چهار مسیر کوهستانی و چند مسیر روددره است که مدیریت شهری در نظر دارد با افزایش آنها در راستای سلامت گردشگری گامی موثر بردارد. همچنین با الگو‌برداری از چند مجموعه تفریحی برج میلاد درصدد هستیم تا با جذب مشارکت‌کننده حقیقی و حقوقی در اقصی نقاط تهران تعداد تم‌پارک‌ها و شهر بازی‌ها را افزایش دهیم.

همچنین ستاد گردشگری در نظر دارد در راستای نیازسنجی از جوانان و نوجوانان دهه ۸۰،۷۰ و۹۰ با همکاری مناطق ۲۲ گانه جلساتی به صورت پهنه‌‌ای با حضور این عزیزان برگزار کند و با استفاده ازخواسته‌ها، نظرات و پیشنهادهای آنها در ارتقای صنعت گردشگری محلات و شهر تهران اقدام کند.

وی درباره چشم‌انداز تهران در حوزه گردشگری نیز گفت: ما درصدد هستیم با افزایش مجموعه‌های گردشگری در محلات مختلف تهران دسترسی آسان برای مخاطبان ایجاد کنیم، قطعا با توسعه زیر‌ساخت‌ها خلأها کمتر می‌شود و البته چشم‌‌اندازی که در حال حاضر در حوزه گردشگری به دنبال آن هستیم تحقق «تهران، کلان‌شهر الگوی جهان اسلام»  است که در نظر داریم با استفاده از تجربیات موفق کشورهای اسلامی و پیاده‌سازی آنها در توسعه گردشگری و رفع نیاز مخاطبان به این هدف برسیم.