مدیریت شهری پایتخت همچنان ابزارهای مکانیکی را برای فناوری دیجیتال ترجیح می‌دهد
کنترل هوشمند ترافیک با نیروی انسانی
موضوع کمبود پارکینگ، مربوط به امسال و سال قبل نیست؛ بلکه به یک پدیده تاریخی بدل شده است که به نظر می‌رسد برای حل این معضل پیچیده باید نسخه شفا‌بخشی تدوین کرد. هرچند شهرداری تهران مدتی است مساله پارک هوشمند خودروها را در دستور کار قرار داده است.
مجتبی شفیعی، مدیرعامل سازمان حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران درباره مبنای قانونی کنترل و نظارت بر پارک حاشیهای گفت: در ماده 15 قانون رسیدگی به تخلفات آمده است که در شبکه معابر پرترافیک و در مکان‌‌هایی که ممنوعیت توقف نداریم، شهرداری‌‌ها مجاز هستند با روش‌ها و ابزارهای مختلفی برای توقف‌‌های بالاتر از نیم ساعت در محدوده زمانی 7 صبح تا 21 حق توقفی در نظر بگیرند که این نرخ براساس مصوبه شورای شهر و تایید وزارت کشور قابلیت اجرا دارد و عدم پرداخت نرخ تعیین شده به عنوان «توقف ممنوع» محسوب می‌شود که برابر قانون آن جریمه تعیین می‌شود که در این چارچوب شهرداری تهران نیز تلاش کرده در سال‌های اخیر با روش‌های مختلف از این ظرفیت استفاده کند.
وی افزود: پارک حاشیهای یکی از ظرفیت‌هایی است که در حمل‌ونقل وجود دارد اما اینکه چقدر باید امکان پارک حاشیهای را برای یک شهر ایجاد کرد که خودروهای شخصی بتوانند از حاشیه معابر به عنوان پارکینگ استفاده کنند، یک بحث چالشی بین متخصصان ترافیک است که نظرات متفاوتی وجود دارد اما در برخی از معابر که امکان پارک حاشیهای وجود دارد و به عنوان معابر مجاز برای پارک حاشیهای از آن یاد می‌شود، شیوه‌هایی را برای مدیریت این فضاها ایجاد کردند.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران درباره چرایی ایجاد محدودیت در پارک حاشیه در سراسر دنیا گفت: یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد محدودیت در استفاده از پارک حاشیهای این است که این امتیاز به صورت عادلانه بین مردم تقسیم شود و این‌گونه نباشد که برخی افراد از این امکان فضای پارک خودرو به صورت رایگان و به مدت طولانی استفاده کنند و دیگران نتوانند؛ همچنین پارک حاشیهای در راستای ایجاد درآمد برای مدیریت شهری در جهت توسعه حمل و نقل عمومی مهم است و استفاده از این ظرفیت به نفع همه مردم و همچنین بهبود سرویس‌‌دهی سطح معابر است و برای ترغیب شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی با ایجاد هزینه در پارک حاشیهای، باید موضوع مکانیزه کردن فضای پارک خودرو در دستور کار قرار گیرد. شفیعی با بیان اینکه در طول زمان استفاده از روش‌های مختلف کنترل پارک حاشیهای انجام شد به گونه‌ای که از نصب پارکومتر تا استقرار پارکبان در دوره‌‌‌های مختلف تست شده است، گفت: آخرین روشی که در این زمینه اتخاذ شده است، استفاده از عوامل متحرک برای کنترل این فضاها است که البته قیمت‌‌گذاری این فضاها توسط شورای شهر مشخص شده و به تایید فرمانداری نیز رسیده که برای سال جاری به ازای هر نیم ساعت تا 2 ساعت، 1600 تومان مشخص شده و پس از 2 ساعت به ازای هر نیم ساعت، 2 هزار تومان در نظر گرفته شده است. این درحالی است که یک ساعت نخست رایگان است. البته این رقم در زون‌‌های مختلف تعیین شده ولی با توجه به اینکه هنوز مطالعات درباره قیمت نهایی زون‌‌های مختلف نهایی نشده این عدد ثابت مبنای عمل است. وی درباره کنترل پارک حاشیهای توسط عوامل متحرک گفت: عوامل متحرک بر اساس مصوبه شورای شهر باید به صورت مکانیزه و هوشمند باشند و بر این اساس خودروهایی هستند که به دوربین‌‌های پلاک‌‌خوان مجهزند و برداشت نخست آنها مبنای نیم ساعت نخست است؛ این بدان معنا است که باید در هر نیم ساعت گردش داشته باشند و این خودروها دارای مکانیزم فنی خاصی هستند و سعی شده با استفاده از تجربه ناموفقی که مدیریت شهری در به‌کارگیری این خودروها داشته، مدل اقتصادی آن اصلاح شود به گونه‌ای که این سیستم به سامانه تهران من متصل است و شهروندان می‌توانند در حساب کاربری «تهران من» خود، نسبت به شارژ حساب اقدام کنند و مبلغ پارک خودرو از این حساب کسر می‌شود؛ البته در صورتی که حساب کاربری شهروندان دارای شارژ مورد نیاز نباشد و در یک دوره زمانی خاص، این مبلغ پرداخت نشود، جریمه‌هایی در نظر گرفته شده است.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه تکلیف امسال ما هوشمندسازی 120 هزار فضای پارک در شهر تهران است و برای مناطق 2، 6 و 7 قراردادهایی در گذشته منعقد شده بود که بر اساس این قراردادها برای منطقه 2، 15 هزار، برای منطقه 6 و 7، 20 هزار فضای پارک که البته برای منطقه 2، مدل اقتصادی قبلی موفق نبود و برای دو منطقه دیگر، مجری طرح خواستار اعلام تغییراتی بود، افزود: اخیرا نیز برای منطقه 3، 11 و 12 مزایده‌ای برای 21 هزار جای پارک و بر اساس مدل جدیدی که توامان بتواند هم ادامه کار برای مجری طرح را میسر کند و هم منافع مدیریت شهری را تامین کند، برگزار شد. همچنین برای سایر مناطق شهر تهران نیز در سال جاری برنامه‌هایی تدوین شده و در مناطق 1، 4، 5، 8، 9، 10 و 17 شهر تهران در حال آماده‌سازی برگزاری مزایده هستیم تا به سرعت به انعقاد قرارداد برسیم. وی ادامه داد: بر این اساس مجری طرح باید نسبت به تجهیز فضاهای پارک شهری اقدام کند از جمله ایجاد خط‌کشی‌‌ها و نصب علائم؛ همچنین باید نسبت به تامین خودروها و عوامل ثبت پلاک خودروها اقدام کند و به نسبت سرمایه‌‌گذاری انجام داده، از درآمد این طرح بهره‌‌مند خواهد شد.
شفیعی با بیان اینکه در مدل جدید سعی شده تا محدودیت‌‌ها کاهش یابد، افزود: مجری طرح می‌تواند به غیر از خودروهایی که باید به صورت گردشی، پلاک خودروها را ثبت کنند، از عوامل دیگری غیر از خودرو، مثل موتورسیکلت‌‌های مجهز به دوربین یا عوامل پیاده یا حتی با دوچرخه، نسبت به ثبت پلاک خودروهای پارک شده استفاده کند. وی درباره نحوه انتخاب فضاهای پارک هوشمند گفت: به لحاظ قانونی، به جز محدوده‌هایی که ممنوعیت قانونی برای پارک حاشیهای خودرو وجود دارد، تشخیص و مکان‌‌یابی فضاهای پارک حاشیهای هوشمند، بر عهده مدیریت شهری است و این تشخیص نیز بر اساس مطالعات فنی و ترافیکی انجام می‌شود تا دقیقا مشخص شود که هر محدوده‌ای امکان ایجاد پارک حاشیهای دارد یا نه؛ البته این طرح امسال در معابر اصلی اجرایی می‌شود و عرض معبر به گونه‌ای است که مشکل ترافیکی برای تردد خودروهای عبوری ایجاد نمی‌کند.
مدیرعامل سازمان حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران در پاسخ به ضمانت اجرایی شدن این طرح و الزامات قانونی برای شهروندان برای پرداخت عوارض پارک حاشیهای گفت: در انتهای ماده 15، بحث جریمه تخلف پارک ممنوع مطرح شده بود، ولی اجرایی شدن آن نیازمند همکاری پلیس بود و متاسفانه در یک دوره‌ای، شاهد عدم تعامل میان مدیریت شهری و پلیس بودیم و عملا این جریمه اجرایی نشد و صرفا بحث عوارض مطرح بود و طبعا بخش قابل توجهی از شهروندان، الزامی به پرداخت عوارض احساس نکردند؛ ولی در دوره‌هایی که پلیس و مدیریت شهری این تعامل را داشتند، با توجه به اینکه عدم پرداخت عوارض به جریمه تبدیل می‌شود و عوارض به مراتب از جریمه ارزان‌‌تر است، عملا موضوع حل می‌شود.
