سرمایه‌گذاری متفاوت صنعت فولاد

 صندوق بازنشستگی فولاد هم عصر دوشنبه سنگ بنای یک اتفاق بزرگ را گذاشت. سنگ بنای الگو‌سازی از چهره‌های ماندگار بازنشستگان فولاد. همایشی که صندوق بازنشستگی فولاد آن را باهدف تجلیل از پیشکسوتان صنعت فولاد برگزار کرد و از نخستین‌ها و نخستین‌های این صنعت مهم در اقتصاد کشور، تجلیل کرد. در این همایش که همزمان با عید سعید غدیر خم برگزار شد، با نیم‌نگاهی به مسیر طی شده صنعت فولاد کشور از ابتدا تاکنون، به معرفی افراد شاخص و تاثیرگذار در این صنعت پرداخته شد.

 همایشی که شاید بتوان بخشی از دلیل اهمیتش را در این جمله یافت: «پیشرفت فعلی کشور در عرصه‌های مختلف مرهون و مدیون صنعت فولاد و کسانی است که ابتدای کار آن را پایه‌گذاری و به این مرحله رساندند.» مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد این گردهمایی را فرصتی دانست که لایه‌های پنهانی صنعت فولاد معرفی و شناخته شوند. به گفته او، «وقتی صحبت از صنعت فولاد می‌کنیم یک زنجیره است از کارگری که در داخل معدن زغال‌سنگ در شرایط بعضا پرخطر کار می‌کند تا صنعتگرانی که مدیریت می‌کنند.»

صندوق بازنشستگی فولاد متحول شده است

حسین عامریان، مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد در مصاحبه با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه نخستین هدف صندوق، از برگزاری آیین بزرگداشت چهره‌های ماندگار صنعت فولاد این است که ایرانی سربلند داشته باشیم، گفت: بازنشستگان عزیز صندوق فولاد چه آنهایی که در معادن در شرایط بعضا پرخطر خدمت کرده‌اند و چه آنانی که در صنایع معدنی و فولادی سال‌ها تلاش کرده‌اند زنجیره‌ای تشکیل داده‌اند که معدن و صنایع معدنی کشور شکوفا شود. این امر نشان‌دهنده عشق و علاقه فراوان آنان به رشد و شکوفایی کشورشان است.

عامریان با اشاره به اینکه صندوق فولاد مفتخر به تکریم بازنشستگان خود است گفت: پیشرفت صنعت کشور در عرصه‌های مختلف مدیون صنعت فولاد و کسانی است که ابتدای کار آن را پایه‌گذاری و به این مرحله رساندند. باید از کسانی که آغاز‌گر توسعه صنعت فولاد بودند و اثر ماندگار از خود گذاشتند قدردانی کرد. امیدواریم سایه این عزیزان مستدام و دعای خیر آنها همواره همراه ما باشد و ما بتوانیم اهداف صنعت فولاد را دنبال کنیم.

مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد تصریح کرد: ما وظیفه داریم قدردان ایثار و از خودگذشتگی بازنشستگان و چهره‌های ماندگار صندوق باشیم و می‌خواهیم با تجلیل از چهره‌های ماندگار برای نسل فعلی و آیندگان الگو بسازیم. هدف ما این است که در نسل فعلی و آینده هم شاهد زایش چهره‌های ماندگار باشیم. ما می‌خواهیم افتخارات صندوق بازنشستگی فولاد را به رخ دیگران بکشیم و به جامعه شناسانده و معرفی کنیم.

عامریان با تشریح وضعیت نابسامان صندوق بازنشستگی فولاد در آغاز فعالیت تیم مدیریتی جدید، شفافیت و مقابله با فساد، جوان‌گرایی مدیریتی و به کار‌گیری مدیران انقلابی، اصلاحیه همسان‌سازی، تکریم و ارتقای رفاه بازنشستگان، برنامه‌ریزی برای سودده شدن شرکت‌های زیرمجموعه، پیگیری موضوعات کارگری، انضباط مالی، پیگیری پرونده‌های متعدد حقوقی، افتتاح و کلنگ‌زنی چند طرح توسعه‌ای، تعامل مطلوب با نمایندگان مجلس و برخی اقدامات دیگر را از جمله مهم‌ترین دستاوردهای صندوق بازنشستگی فولاد در شش ماهه اخیر عنوان کرد.

مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد با اشاره به انتقادهای برخی بازنشستگان از بیمه درمان گفت: در قرارداد جدید نه تنها بخش عمده نواقص قراردادهای سال‌های گذشته را برطرف و شرکت بیمه‌گر را مکلف به برطرف کردن مشکلات موجود کرده‌ایم، بلکه فرانشیز بازنشستگان را نیز صفر کرده‌ایم که بازنشستگان عزیز هزینه‌ای را متقبل نشوند.

او به طرح‌های جدید سرمایه‌گذاری صندوق اشاره کرد و گفت: در شرکت سنگ آهن مرکزی ایران ضمن انجام اصلاحات اساسی ساختاری، برنامه انجام سرمایه‌گذاری جدید تا ۵۰ هزار میلیارد تومان را در دستور کار داریم و در معادن اسفندقه به دنبال افزایش برداشت و جلوگیری از خام‌فروشی با ایجاد کارخانه فروکروم هستیم. همچنین با ارائه طرح‌های جدید، امیدواریم درآمدزایی شرکت زغال‌سنگ کرمان افزایش یابد. یکی از مسائلی که باید هرچه زودتر رفع شود مشکلات نیر‌وی انسانی این شرکت است.

او در ادامه به آغاز اصلاحات اساسی در شرکت دخانیات ایران اشاره کرد و افزود: در تلاش هستیم با افزایش تولید و تفاوت کیفیت و مقابله با مافیای قدرت و ثروت، سهم بازار خود را از دخانیات کشور پس بگیریم. همچنین برای نخستین بار صادرات سیگارت به کشورهای همسایه را نیز انجام داده‌ایم.

عامریان با اشاره به سفرهای استانی خود به استان‌های مختلف شامل کرمان، یزد، مازندران، خراسان، گلستان و خوزستان برای دیدار با بازنشستگان و بررسی وضعیت شرکت‌های تابعه گفت: برای نمونه، از زمان آغاز مسوولیت چهار بار به استان کرمان سفر کردم. در این استان مسائل حاد کارگری و اعتصابات وجود داشت که با همدلی شورای کارگری و جلساتی که برگزار شد این مسائل مرتفع شد. تیم مدیریتی جدید صندوق اصلاح همسان‌سازی را در ظرف کمتر از ۳ ماه انجام داد. ضمن اینکه خدمات متعدد رفاهی به بازنشستگان از جمله سفرهای زیارتی و سیاحتی در دوره کنونی مشهود بوده است.

او با اشاره به طرح جدید همسان‌سازی حقوق بازنشستگان فولادی گفت: طرح همسان‌سازی که در گذشته صورت گرفته بود، با اجرای اشتباه، موجب تضییع حقوق بازنشستگان شده بود. ارزش ریالی اصلاح همسان‌سازی، سه برابر همسان‌سازی قبلی است. آخرین همسان‌سازی انجام شده، نزدیک به یک هزار میلیارد تومان هزینه داشت، اما هزینه اصلاح آن حدود ۲۵۰۰ میلیارد تومان است که تلاش می‌کنیم آن را در عرض سه سال انجام دهیم.

4

پای صحبت چهره‌های ماندگار بازنشستگان فولاد

«دنیای اقتصاد» در گفت‌وگو با چند تن از چهره‌های ماندگار فولادی که در این آیین از آنها تجلیل شد، با بیان دو سوال به دنبال یافتن راهبردی برای انتقال تجربیات از نسل قدیمی‌تر مدیران به نسل‌های جدید‌تر است.

محمدحسن عرفانیان، مجری طرح شرکت فولاد مبارکه نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» از اهمیت صنعت فولاد و لزوم ترکیب تجربه پیشکسوتان و انرژی نیر‌وی کار جوان گفت و افزود: فولاد نقش کلیدی در اقتصاد ایران دارد. این صنعت، حلال مشکلات اقتصادی، صنعتی صنعت‌ساز و مسیری برای توسعه تلقی می‌شود. در ابتدا ذوب‌آهن و فولاد مبارکه در ایران تاسیس شدند و از همان زمان صنعت ایران رو به جلو حرکت کرد. پیش از آن هیچ‌کدام از صنایع ما از فناوری‌های روز دنیا استفاده نمی‌کردند. نه در صنعت فولاد و نه در صنایع دیگر، پیشرو نبودیم. متخصصان زیادی در کشور حضور نداشتند. حتی شرکت‌های صنعتی بزرگی وجود نداشت که در نقش مشاور، طراح یا مجری طرح ظاهر شوند.

به گفته او اکنون که این مسیر طی شده‌ است، بهتر است که مستدام باشد و استمرار داشته باشد: «سوال اصلی این است که چرا رشد صنعت مستمر نبوده است؟ چون کسانی که در طراحی، ساخت و اجرای ذوب‌آهن اصفهان و فولادمبارکه نقش داشتند، در سال‌های بعد بازنشسته شدند و تجربیات‌شان به نسل بعد منتقل نشد. ذوب‌آهن وظیفه نیروی انسانی متخصص در صنعت و فولاد مبارکه وظیفه برپایی سازمان‌های تخصصی صنعتی را بر عهده داشت. قطعا این‌چنین شرکت‌هایی برای کارمندان و متخصصان خود سرشار از درس و تجربه هستند. چرا نباید نسل قدیمی‌تر به تدریس آموخته‌های خود بپردازد.» به گفته او، «اگر روند کند انتقال تجربه ادامه یابد سرعت رشد صنایع در ایران بسیار کندتر از قبل خواهد شد. باید به این موضوع توجه کرد که بازنشستگان حال حاضر کسانی بوده‌اند که در کشور ثروت ایجاد کرده‌اند. حال چرا در خانه مانده و ادامه فعالیت‌شان در صنعت ممکن نیست؟»

محمد‌حسن عرفانیان در پاسخ به این سوال که مهم‌ترین رسالت صندوق‌های بازنشستگی در صنایع چیست گفت: من از بنیان‌گذاران صندوق بازنشستگی فولاد هستم. در سال ۱۳۷۴ صندوق بازنشستگی فولاد تشکیل شد و سال بعد شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات شکل گرفت. نخستین مدیریت‌عامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات را هم بر عهده داشتم. صندوق بازنشستگی فولاد، ۹۰ درصد و معادن را در اختیار داشت. اما امروز چند درصد از سهام ومعادن برای صندوق است؟

پیاده‌سازی مدیریت دانش برای بهره‌گیری از تجربه بازنشستگان

رئوف پرتو، سرپرست اسبق طراحی واحدهای معدنی شرکت ملی فولاد ایران در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای اقتصاد» در رابطه با لزوم استفاده از تجارب پیشکسوتان، گفت: بهره‌مندی از تجارب، توانمندی و دانش فرهیختگان و پیشکسوتان فولادی در کنار نیر‌وی کار جوان، تازه نفس و پرتلاش، علاوه بر اینکه حرکت به سوی اهداف و ماموریت سازمان را تسهیل می‌کند، موجب کشف و شکوفایی ایده‌های نو و خلاقانه در این مسیر خواهد شد. به گفته او این همراهی انرژی مضاعفی را در سازمان ایجاد خواهد کرد «تا از انجام آزمون و خطا و همچنین دوباره‌کاری‌هایی که محتمل است و نتیجه آن در گذشته تجربه شده است، پرهیز ‌شود. کاهش اتلاف و افزایش بهره‌وری، منجر به کاهش هزینه و سودآوری سازمان شده و نهایتا ذی‌نفعان اصلی سازمان که مهم‌ترین آنها کارکنان، مشتریان و جامعه هستند، از آن منتفع خواهند شد.»

او در پاسخ به این سوال که مهم‌ترین رسالت صندوق‌های بازنشستگی در صنایع چیست، گفت: به عقیده من، یکی از مهم‌ترین اهدافی که باید در صندوق‌های بازنشستگی کشور مد نظر قرار گیرد، اجرا و پیاده‌سازی مدیریت دانش در صنعت مربوطه است. دستاوردها، تجربیات و دانش کسب شده در بسیاری از سازمان‌ها، با کنار رفتن انسان‌ها از بین رفته و هیچ اثری از آنها به یادگار نمی‌ماند.

به گفته پرتو مهم آن است که این صندوق‌ها بتوانند آنچه به عنوان دانش در اختیار افراد سازمان بوده و هست و سال‌ها برای کسب آن تلاش و هزینه شده است، را استخراج و مکتوب کنند: «همچنین باید، به حافظه تاریخی سازمان و متولیان و کارکنانی که در رشد و اعتلای صنعت قدم برداشته‌اند، بها داده شود. ثبت و مکتوب کردن اطلاعات بزرگان، فرهیختگان و انسان‌های متخصص و با وجدانی که در جهت رشد و اعتلای سازمان تاثیرگذار بوده‌اند، باید سر‌لوحه فعالیت‌های صندوق‌های بازنشستگی و همچنین صنایع مربوطه قرار گیرد.»

از تجربه بازنشستگان برای اصلاح تولید استفاده کنیم

سید اردشیر افضلی، معاون سابق بهره‌برداری ذوب‌آهن اصفهان در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه صرفا با داشتن دانش فنی نمی‌توان از موانع تولید عبور کرد، گفت: بسیاری از امور در صنایع را صرفا با داشتن علم تئوری نمی‌توان انجام داد و باید حتما از تجارب متخصصان پیشین در انجام آنها استفاده کرد. او قانون دانسیته را مثال زد و گفت: «همیشه و همه جا یک تعریف دارد، اما زمانی که جریان، گردابی ‌می‌شود، دیگر نمی‌توان از این قانون استفاده کرد. این موضوع تنها با تجربه قابل پیش‌بینی و درک است. پس حتی با وجود علم کافی به امور باید با دریافت تجربه به انجام صحیح آن‌ امور پرداخت.»

او مهم‌ترین رسالت صندوق‌های بازنشستگی را به دو گروه کلی نیاز‌های شخصی و نیاز‌های اجتماعی دسته‌بندی کرد و افزود: یک بخش از خواسته‌ها، انتظارات شخصی‌ و بخش دیگر خواسته‌ها، انتظارات اجتماعی است. از نظر اجتماعی باید گفت که متاسفانه از تجربیات پیشکسوتان استفاده نمی‌شود. بعضی از دوستان پیشکسوت حتی دغدغه مالی ندارند، اما به دنبال انتقال تجربیات خود به نسل جوان صنعت فولاد، چه به صورت آموزش تئوری چه به صورت آموزش عملی هستند.

به عقیده افضلی شخص بازنشسته در سن ۵۰ یا ۶۰ سالگی احساس شادابی دارد و علاقه‌ای به بازنشستگی ندارد: «از بازنشستگان می‌توان در صنایع بهره برد. این امر می‌تواند دو نتیجه مهم داشته باشد. تجربه پیشکسوتان به بهترین شکل ممکن به نسل جوان منتقل می‌شود. از طرف دیگر بازنشستگان هم می‌توانند به عنوان نیروی کمکی در صنایع مشغول به کار باشند. بحث دیگر مسائل معیشتی بازنشستگان است که شامل حقوق و پاداش و حق بیمه و... می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به جرات گفت که صاحبان اصلی فولاد خراسان، بازنشستگان ذوب‌آهن اصفهان هستند.»

او افزود: اگر به گذشته توجه شود می‌توان دریافت که با جدا کردن فولاد خراسان از ذوب‌آهن اصفهان حقوق بازنشستگان ذوب‌آهن پایمال شده است. چرا که در احداث این کارخانه از صندوق بازنشستگی ذوب‌آهن اعتبار دریافت شده بود. اما متاسفانه حقوق بازنشستگان حفظ نشد. در مجموع می‌توان گفت که صندوق‌های بازنشستگی باید در محورهای شخصی و اجتماعی پشتیبان پرسنل خود باشد.

انتقال دانش به نسل جوان

علی صادقی، معاون اسبق بهره‌برداری فولاد میبد در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به لزوم فراگیری علوم روز دنیا توسط تمامی مدیران صنعتی، چه با تجربه و چه نیروی کم تجربه اشاره کرد و گفت: فعالان صنعتی هم جوان و هم پیر، باید به‌روز باشند‌. امروزه تکنولوژی‌های جدید و روش‌های جدید وجود دارد که اگر یک شخص توانایی یادگیری استفاده از آنها را نداشته باشد، امکان رشد و پیشرفت نخواهد داشت. پس هم نسل جوان و هم پیشکسوتان باید به دنبال فراگیری جدیدترین علوم معرفی شده در دنیا باشند. تجربه، قطعا بسیار کاربردی است، کسی منکر اهمیت فوق‌العاده تجربیات گذشتگان نیست. اما تجربه باید در کنار علوم جدید باشد تا بتوان به بیشترین بهره‌وری ممکن دست پیدا کرد. صادقانه بگویم سرعت پیشرفت و تغییر فناوری‌ها بسیار بالاست. هر روز فناوری جدیدی به صنایع افزوده می‌شود. نخستین کشوری که از آن بهره‌مند می‌شود قطعا به موفقیت‌های بیشتری دست خواهد یافت. پس باید نیروی کار به دنبال یادگیری و استفاده از این فناوری‌ها در صنعت باشد.

علی صادقی مهم‌ترین رسالت صندوق‌های بازنشستگی در صنایع را استفاده از تجربیات بازنشستگان در کارخانه‌های تحت مالکیت صندوق دانست و گفت: صندوق‌های بازنشستگی با فراهم آوردن بستر مناسب برای گردهمایی پیشکسوتان می‌توانند دانش آنها را جمع‌آوری کرده و در اختیار نسل جوان قرار دهند. از طرف دیگر معمولا صندوق‌ها، تعدادی کارخانه و شرکت دارند که می‌توانند از بازنشستگان هر صنعت در کارخانه‌ها و شرکت‌های مربوط به همان صنعت بهره ببرند. استفاده همزمان از ایده‌های نو مدیران جوان و تجربه پیشکسوتان می‌تواند بازدهی را به بالاترین حد ممکن رسانده و از تکرار شکست‌های گذشته جلوگیری کند. معمولا مشکلاتی در صنایع پیش می‌آید که صرفا تکرار تاریخ است. افراد باتجربه می‌توانند با حضور در صنایع از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنند.

تقدیر از پیشکسوتان الگویی برای آینده

29- (1)