معاون توسعه و اکتشافات در شرکت ملی صنایع مس ایران تاکید کرد
ضرورت افزایش سرمایهگذاری در تولید مس
۷درصد ذخایر معدنی جهان در ایران
معاون توسعه و اکتشافات در شرکت ملی صنایع مس ایران درباره ظرفیت معادن ایران عنوان کرد: ایران دارنده یک درصد جمعیت دنیا و ۷ درصد ذخایر معدنی دنیاست. بر اساس بررسیهای انجام شده، ایران روی یک کمربند مهم معدنی قرار گرفته که حداقل در ۱۰ نوع ماده معدنی بهعنوان یکی از غنیترین کشورها شناخته شده و سالانه با استخراج بیش از ۵۹۰ میلیون تن مواد معدنی، سبب اشتغالزایی بیش از۳۰۰ هزار نفر بهصورت مستقیم در حوزه معدنی شده است. میانگین صادرات مواد و صنایع معدنی کشور در سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ برابر ۵۷ میلیون تن به ارزش تقریبی حدود ۴/ ۸میلیارد دلار است که ۲۰ درصد کل صادرات کشور را تشکیل میدهد. معدن در GDP کشور ۲/ ۱درصد به صورت مستقیم و با صنایع معدنی بالفصل خود ۵/ ۷درصد سهم دارد. ارزش مواد معدنی و صنایع معدنی اصلی تولیدی کشور حدود ۲۰میلیارد دلار است.
بهروز رحمتی در ادامه با اشاره به وضعیت تولید مس در جهان عنوان کرد: مس با تولید جهانی حدود ۳/ ۲۳ میلیون تن در سال ۲۰۲۰، پس از فولاد و آلومینیوم به ترتیب با تولید جهانی حدود ۱۸۶۴ و ۳/ ۶۵ میلیون تن، سومین فلز استراتژیک و پرمصرف دنیا به لحاظ تناژ و دومین فلز استراتژیک دنیا به لحاظ ارزش بهشمار میرود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: حجم منابع مس جهان در سال ۲۰۱۹ میلادی افزون بر ۵/ ۶ میلیارد تن بوده که منابع قطعی آن در حدود ۲/ ۱میلیارد تن و ذخایر مس محتوی دنیا حدود ۸۷۰ میلیون تن است. همچنین ظرفیت تولید معدنی مس دنیا نیز حدود ۲۴ میلیون تن است.
ظرفیتهای صنعت مس در کشور
معاون توسعه و اکتشافات در شرکت ملی صنایع مس ایران با اشاره به ظرفیت صنعت مس در ایران عنوان کرد: تولید یک میلیون تن مس محتوی، ارزآوری ۱۰میلیارد دلاری (معادل حدود ۳۰درصد کل ارز مورد نیاز برای واردات کل کشور در سال ۱۳۹۹) و اشتغالزایی ۵۰ هزار نفری تنها بخشی از برکات غیرقابل انکار توسعه پایدار صنعت مس کشور است که تمام شرایط لازم برای عملیاتی کردن آن شامل بیش از ۴۰ میلیون تن مس محتوی ذخایر معدنی، فوق اقتصادی بودن صنعت مس با قیمت تمام شده هر تن در حدود ۲۵۰۰ دلار بر تن و قیمت فروش فعلی حدود ۱۰هزاردلار بر تن و همچنین امکان تامین مالی از محل منابع داخلی شرکت (حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان موجودی از محل سود خالص سال ۱۳۹۹ و افزایش سرمایه از محل سود ۱۳۹۸ و سود چند ماه اول ۱۴۰۰) در حال حاضر فراهم است.
رحمتی در ادامه درباره فروش شرکت ملی صنایع مس ایران طی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۰ عنوان کرد: میانگین ۱۶ سال اخیر فروش شرکت ملی مس حدود ۲ میلیارد دلار در سال و جمع کل فروش ۱۶ سال اخیر بیش از ۳۲ میلیارد دلار بوده است که از این میزان ۱۵ میلیارد دلار آن (۴۵ درصد) به صادرات و ۱۷ میلیارد دلار آن (۵۵ درصد) به فروش داخلی اختصاص یافته است.
عوامل تاثیرگذار در سرمایهگذاری در حوزه معدنی
معاون توسعه و اکتشافات در شرکت ملی صنایع مس ایران در ادامه با تاکید بر این موضوع که عموما سه فاکتور مهم در ارزیابیهای فنی و اقتصادی توسعه هر صنعتی در هر کشور از اهمیت بیشتری برخوردار است، عنوان کرد: این سه عامل شامل ظرفیتهای معدنی کشور، اقتصادی بودن فرآیند براساس اقتصاد آزاد بینالملل و امکات تامین مالی اقتصادی طرح است. در زمینه ظرفیتهای معدنی کشور در حوزه مس در حال حاضر ایران با دارا بودن بیش از ۴۶ میلیون تن مس محتوی حدود بیش از ۵/ ۳ درصد ذخایر جهانی مس را در اختیار دارد، این در حالی است که سهم ایران از تولید بیش از ۲۳ میلیون تنی مس تصفیه شده دنیا در سال ۲۰۲۰ تنها حدود ۲/ ۱ درصد است.
رحمتی با اشاره به فاکتور دوم افزود: در زمینه اقتصادی بودن فرآیند بر اساس اقتصاد آزاد بینالملل نیز باید عنوان کرد که میانگین قیمت تمامشده دنیا برای فلز مس حدود ۲۸۰۰ دلار و قیمت فروش در ۱۶ سال گذشته حدود ۶۸۱۵ دلار بوده است. از همین رو شرایط هیچکدام از سایر فلزات پایه و استراتژیک قابل مقایسه با فلز سرخ نیست.
وی به فاکتور سوم نیز اشاره کرد و گفت: میزان فروش شرکت ملی صنایع مس ایران طی حدود ۱۶ سال گذشته بهطور متوسط سالانه حدود ۲ میلیارد دلار بوده است که از این میزان، باوجود شرایط خاص کشور و بعضا تصمیمهای خلقالساعه که سودآوری شرکتها را بهشدت تحت تاثیر قرار میدهد (نرخ دستوری ارز ۴۲۰۰ ریالی، افزایش حقوق و عوارض معدنی، وضع تعرفههای صادراتی و ...) بهطور متوسط بیش از ۴۴درصد سود خالص شرکت بوده است.
معاون توسعه و اکتشافات در شرکت ملی صنایع مس ایران در ادامه یادآور شد: با بررسی و مقایسه سه پارامتر یادشده برای فلزات مس، آلومینیوم، سرب، روی، فولاد و ... میتوان نتیجهگیری کرد که صنعت مس از بیشترین مزیت برای سرمایهگذاری و توسعه در کشور برخوردار است و از این جهت است که بهنظر نگارنده، صنعت مس، اقتصادیترین صنعت فلزات پایه و استراتژیک قرن بیست و یکم و بهشت سرمایهگذاران معدنی در دنیا و ایران میتواند قلمداد شود.
رحمتی ادامه داد: تقریبا بیشتر شرایط لازم و کافی همانند تامین مواد اولیه و ذخایر معدنی کافی، اقتصادی بودن فرآیند بر اساس اقتصاد آزاد بینالملل و امکان تامین مالی بخشی از CAPEX مورد نیاز برای توسعه حتی از محل سود داخلی شرکت، طی بیش از یک دهه گذشته برای توسعه صنعت مس کشور فراهم بوده است و با حسن تدبیر بیشتر امکان خلق فرصتهای غیرقابل انکار و افزایش چند برابری ظرفیت تولید (در حدود یک میلیون تن مس محتوی) طی یک برنامه حدودا ۵ تا ۱۰ساله دور از دسترس نخواهد بود.
وی در ادامه با تاکید بر این موضوع که شرکت ملی مس میتواند حدود ۲۷ درصد ارز مورد نیاز کشور را تامین کند، گفت: کل ارز مورد نیاز یا در واقع ارزش کل واردات کشور در سال ۱۳۹۹ حدود ۳۷ میلیارد دلار بوده است، شرکت ملی صنایع مس ایران به تنهایی با دستیابی به فروش ۱۰ میلیارد دلاری، میتواند حدود ۲۷ درصد ارز مورد نیاز کل کشور را تامین کند، در صورتیکه از مجموع دهها هزار شرکت فعال در کشور، تنها ۱۰ تا ۲۰ شرکت مشابه مورد عنایت شایسته قرار گرفته و از ظرفیتهای آن استفاده شایسته به عمل آید، بدون شک کشور میتواند وابستگی به نفت را به حدود صفر کاهش دهد، بدون اینکه لطماتی مانند آنچه در سالهای۹۰ و ۹۷ در کشور اتفاق افتادند، بهوجود آید.
سهم پایین ایران در تولید مس تصفیهشده در دنیا
معاون توسعه و اکتشافات در شرکت ملی صنایع مس ایران در ادامه تاکید کرد: باوجود ظرفیتهای غیرقابل انکار معدنی ایران با دارا بودن بیش از ۵ درصد ذخایر جهانی مس دنیا و تجربه راهاندازی نخستین کارخانههای ذوب و پالایش کشور در ۴۰ سال گذشته، متاسفانه سهم تولید مس تصفیهشده کشور در دنیا به سختی به یک درصد میرسد و لزوم افزایش سهم تولید مس ایران از کل تولید جهانی مس حداقل به میزان ذخایر قطعی کشور یعنی حدود ۵ درصد ضروری بهنظر میرسد.
رحمتی در ادامه با تاکید بر این موضوع که برای افزایش سهم تولید کاتد مس تصفیهشده در شرکت ملی مس برنامهریزی شده است، گفت: در این راستا آغاز برنامه ظرفیتسازی یک میلیون تنی تولید مس کاتدی یا مس محتوی معدنی بر اساس شرایط بازار بینالمللی در دستور کار قرار خواهد گرفت که در مرحله اول، هدف تولید ۵۰۰ هزار تن مس کاتدی تا پایان دولت سیزدهم و چشمانداز ۱۴۰۴ و میانگین افزایش تدریجی سالانه بیش از ۱۰۰ هزار تن در سال تا سال ۱۴۰۸ تا پایان دولت چهاردهم خواهد بود. دستیابی به اهداف مذکور با عنایت به داشتن بیش از ۱۰ میلیارد تن ذخایر قطعی مس کشور با مس محتوی بیش از ۴۰ میلیون تنی، فوق اقتصادی بودن صنعت مس (قیمت تمامشده هر تن مس در حال حاضر حدود ۲هزار و ۵۰۰دلار و قیمت فروش آن حدود ۱۰هزار دلار و میانگین قیمت فروش طی ۱۶ سال گذشته بیش از ۶۸۰۰ دلار بر تن بوده است) و امکان تامین مالی انجام پروژههای شرکت از محل منابع داخلی شرکت (موجودی شرکت در حال حاضر حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان است)، بهراحتی در دسترس خواهد بود.