سهم 27درصدی ذوب‌آهن در صرفه‌جویی ارزی

ذوب‌آهن اصفهان به عنوان مادر صنعت فولاد کشور در سال‌های اخیر گام‌های بلندی را در راستای بومی شدن برداشته که دستاوردهای آن نه‌تنها برای این شرکت، بلکه برای کل صنعت کشور قابل توجه است.

براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، در سال گذشته با بررسی ۱۲ شرکت بزرگ معدنی فلزی همچون ذوب‌آهن اصفهان، فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد خراسان، شرکت ملی مس، شرکت گل‌گهر، صنایع آلومینیوم و... از ۵۲۴ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی از بخش بومی‌سازی، ۲۷درصد آن به ذوب‌آهن اصفهان اختصاص یافته است.

محورهای بومی‌سازی در ذوب‌آهن

بومی‌سازی این شرکت در پنج محور تولید محصولات جدید، پروژه‌ها، قطعات، کمک به شرکت‌های مهندسی و ساخت داخل و تدوین دانش فنی انجام می‌شود.

در سال‌های اخیر ذوب‌آهن اصفهان با تاسیس شرکت‌های مهندسی و ساخت، گام بزرگی در مسیر بومی‌سازی خود برداشته است. این شرکت با تجهیز کارگاه‌های ساخت، دفاتر فنی و مهندسی در ادوار گوناگون همچون جنگ تحمیلی و هم‌اکنون نیز در دوران تحریم‌ها، خدمات ارزشمند قابل توجهی را به جامعه صنعتی کشور تقدیم کرده است.

محور اول بومی‌سازی در ذوب‌آهن متعلق به تولید محصولات جدید است، به دلیل تحریم‌ها، کشور در زمینه زیرساخت‌ها با چالش‌هایی روبه‌رو شد که در این راستا ذوب‌آهن اصفهان با تولید انواع ریل‌های مترو، راه‌آهن، زبانه سوزن و همچنین تیرآهن H، پروفیل‌های خاص معدن، انواع پروفیل‌ها‌ی صنعتی، کلاف‌های صنعتی برای تولید ابزارها و الکترود، نقش موثری در تامین نیازهای کشور برعهده گرفته است، از همین رو در سال ۱۳۹۹ لوح زرین نوآوری محصول را برای تولید ریل زبانه سوزن به عنوان برترین محصول فولادی ساخت داخل از دانشگاه صنعتی شریف دریافت کرد.  

بومی‌سازی در بخش پروژه‌ها

محور دوم بومی‌سازی در ذوب‌آهن به حداکثر رساندن ساخت تجهیزات پروژه‌ها در داخل کارخانه یا داخل کشور است؛ نمونه موفق و بارز، ریخته‌گری بیلت و شمش یک میلیون و ۲۰۰ هزار تنی است که با آخرین فناوری روز دنیا تاسیس شد و از ۱۷۰۰ تن تجهیزات ریخته‌گری، ۱۳۰۰ تن آن در ذوب‌آهن و چهار شرکت در شهر اصفهان ساخته شده که تنها ۴۰۰ تن تجهیزات از خارج کشور وارد شد، به عبارت دیگر بیش از ۷۵درصد از تجهیزات پروژه در داخل ساخته شده است.

بومی‌سازی در زمینه قطعه‌سازی

محور سوم بومی‌سازی در ذوب‌آهن، قطعه‌سازی است. این شرکت حجم بالایی از قطعات مورد نیاز خود و همچنین صنعت فولاد را بومی‌سازی کرده است. یکی از جدیدترین قطعات برای ذوب‌آهن و صنعت کشور، بومی‌سازی دریچه کشویی پاتیل فولاد بود که سالانه در ذوب‌آهن ۵۰۰ هزار یورو هزینه برای تامین این دریچه‌ها اختصاص می‌یافت  که در حال حاضر هر دریچه کشویی با یک‌سوم هزینه خرید از خارج در داخل ساخته می‌شود و تاکنون هر یک از این دریچه‌ها برای بیش از ۱۳۵۰ ذوب نیز در عمل تست شده‌اند. تا پیش از این، این دریچه‌های کشویی از چین، اتریش و سوئیس وارد می‌شدند که به علت تحریم‌ها این مسیر مسدود شد و با بومی‌سازی آنها در ذوب‌آهن اصفهان با یک‌سوم هزینه، دیگر ضرورتی به واردات آنها وجود ندارد.

تاسیس شرکت‌های مهندسی

در سال‌های اخیر شرکت ذوب‌آهن اصفهان با تاسیس شرکت‌های مهندسی و ساخت گام بزرگی در مسیر بومی‌سازی برداشته و در حال حاضر این شرکت‌ها منشأ خدمات بسیار ارزنده‌ای نه‌تنها به ذوب‌آهن بلکه به کل صنعت کشور شده‌اند. این شرکت همواره از این مسیر خدمات بسیاری را به کشور ارائه کرده و حلقه‌های وابستگی به واردات را کاهش داده است. ساخت تجهیزاتی همچون  برج‌گردان ریخته‌گری که در یکی از شرکت‌های اصفهانی تحقق یافت یا طراحی و ساخت دریچه کشویی و ساخت گیربکس‌های خاص از نمونه‌های موفق در بومی‌سازی تجهیزات و قطعات است. زمانی کشور به سختی قادر بود ۲۰۰ کیلومتر توسعه راه‌آهن در سال داشته باشد، ولی اینک راه‌آهن جمهوری اسلامی، با اتکا به توان تولید ریل ذوب‌آهن برنامه‌ریزی توسعه خطوط ریلی را به میزان هزار کیلومتر در سال در دست اقدام دارد و ذوب‌آهن اصفهان نیز قادر است برای بیش از ۳ هزار کیلومتر توسعه خطوط ریلی در سال تولید ریل داشته باشد.

محور چهارم بومی‌سازی در ذوب‌آهن اصفهان، کمک به شرکت‌های مهندسی و ساخت داخل است.  ذوب‌آهن با قبول ریسک معقول و در اختیار قرار دادن دانش فنی موجود در شرکت تحت همکاری با شرکت‌های داخلی، بسیاری از شرکت‌های داخلی را در زمینه‌های بومی‌سازی و ساخت تجهیزاتی که از خارج وارد می‌شدند، کمک کرده تا توانمندی لازم را در این زمینه کسب کنند که در این راستا می‌توان به پروژه ساخت کوره‌های پاتیلی بخش فولادسازی اشاره کرد که ساخت ترانس‌های آن با یک شرکت داخلی انجام شده است. یا ساخت برخی قفسه‌های پیچیده نورد در شرکت‌های داخلی پیگیری می‌شود.

همکاری ذوب‌آهن با دانشگاه‌ها و مراکز دانش‌بنیان

این مقام مسوول افزود: ذوب‌آهن اصفهان علاوه بر ارتباط با دانشگاه‌های برتر کشور و انعقاد تفاهم‌نامه با آنها، قراردادهای باز را بر اساس نیازهای شرکت تعریف کرده است تا از این طریق دانشگاه‌ها بتوانند سریع‌تر وارد فرآیند همکاری با صنایع شوند. در این راستا می‌توان به دانشگاه‌های اصفهان، امیرکبیر، مالک اشتر و همکاری با بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره کرد.

ساخت درب‌های فلکسیبل

ساخت درب‌های باتری شماره سه دستاورد مهم بومی‌سازی ذوب‌آهن اصفهان به‌شمار می‌رود. این درب‌ها در گذشته از اوکراین وارد می‌شدند که تحریم‌ها این امکان را متوقف کرد.  در این راستا تعداد ۱۶۸ درب ساخته شد و ۵/ ۷میلیون دلار نیز از این بابت صرفه‌جویی ارزی حاصل و آلایندگی‌های ناشی از درب‌های قبلی نیز حذف شد.

تولید ریل در ذوب‌آهن اصفهان

تولید ریل در ذوب‌آهن اصفهان عامل اصلی خودکفایی کشور در صنعت ریل است و این شرکت با توانمندی خود قادر شده است به خوبی نیاز کشور را به محصول استراتژیک ریل تامین کند. تولید انواع ریل از جمله ریل قطارهای پرسرعت، ریل مترو، ریل معدن و همچنین موفقیت اخیر این شرکت در تولید ریل زبانه سوزن، نشان از بومی‌سازی فناوری تولید ریل در این مجتمع عظیم صنعتی دارد. این امر مهم، مانع از خروج بیش از ۱۰۰ میلیون یورو ارز در سال از کشور شده است.

27- (2)