کاهش ۵درصدی سودخالص پالایش نفت اصفهان
امروز فرآورده‌های ویژه تولیدی شرکت در صنایع پارافین‌سازی و لوازم‌آرایشی، ماده اولیه تهیه قیر، انواع روغن‌های روان‌کننده و صنعتی، خوراک کارخانه‌های روغن‌سازی، صنایع اسیدسازی و کشاورزی، صنایع الکل‌سازی و رنگ‌سازی، صنایع چاپ، صنایع فلزات، صنایع‌غذایی و بسیاری از صنایع دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با انتشار صورت‌های مالی تلفیقی مربوط به 6ماه نخست سال جاری مشخص شد این شرکت با وجود افزایش فروش، نتوانسته سودخالص خود را درمقایسه با 6ماه اول سال 99 افزایش دهد. گزارش پیش رو به بررسی عملکرد شرکت با توجه به اطلاعات و صورت‌های مالی منتشر شده می‌پردازد.
کاهش سودسازی با وجود افزایش فروش
طبق صورت‌های مالی تلفیقی منتشر شده برای 6ماه نخست سال جاری، شرکت پالایش نفت اصفهان حدود 854هزار و 238میلیاردریال درآمد عملیاتی شناسایی کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 154درصد افزایش داشته است. درآمدهای عملیاتی شرکت از فروش گاز مایع(پروپان)، سوخت سبک جت (JP4)، سوخت سنگین جت (ATK)، بنزین، نفتا، نفت سفید، هیدروکربورهای بدون شاخه، حلال‌ها، نفت گاز، روغن خام، آیزوریسایکل، نفت کوره، گوگرد، مخلوط آروماتیک‌های سبک، هیدروژن و وکیوم باتوم حاصل شده است. شرکت پیش‌بینی می‌کند در 6ماه دوم سال‌جاری درآمدهای عملیاتی با حدود 15درصد افزایش به 10هزارمیلیارد ریال برسد. درصورت تحقق این ارقام، درآمدهای عملیاتی شرکت در مقایسه با سال مالی 1399، بیش از 70درصد افزایش می‌یابد. در جدول زیر نسبت فروش به بهای تمام شده شرکت آورده شده است. طبق ارقام جدول، شرکت توانسته از سال 96، این نسبت را بهبود بخشد. باید توجه داشت درآمدها و بهای تمام شده درآمدهای این شرکت از عواملی چون افزایش نرخ جهانی نفت، نرخ برابری ارز، تنش‌های سیاسی و تحریم‌ها تاثیر می‌پذیرد که شرکت چندان در کنترل آنها دخیل نیست.
پالایش نفت اصفهان برای تحقق درآمدهای عملیاتی حدود 804هزار و 558میلیارد ریال هزینه کرده است که با افزایش 125درصدی روبه‌رو شده است. با این حساب سود عملیاتی شرکت با 5درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل به بیش از 49هزار و 679میلیارد ریال رسیده است.
کاهش 34هزارمیلیاردی درآمدها
طبق صورت‌های مالی منتشر شده، پالایش نفت اصفهان در دوره 6ماه نخست سال 1399، حدود 34هزارو 789میلیارد ریال از طریق سایر درآمدهای عملیاتی شناسایی کرده بود که این رقم برای دوره 6ماه سال‌جاری، صفر است. از این رو سود عملیاتی محقق شده در مدت مذکور نسبت به دوره قبل افزایش قابل توجهی نداشته است. همچنین شرکت در اقلام سایر درآمدهای غیر‌عملیاتی نیز توفیق چندانی نداشته است. کاهش درآمدهای غیر‌عملیاتی در کنار افزایش هزینه‌های مالی و مالیات بردرآمد، منجر به کاهش 5درصدی سود خالص شرکت شد و این رقم برای 6ماه نخست سال جاری به حدود 41هزار و 233میلیارد ریال رسیده است. کاهش سودسازی شرکت در حالی اتفاق افتاده است که در این مدت بهای جهانی محصولات نفتی با افزایش (بعضا 60درصدی) روبه‌رو بوده است.
پالایش نفت اصفهان، بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات نفت گاز
عملیات طراحی، ساخت و نصب شرکت پالایش نفت اصفهان از سال 1352، توسط کنسرسیوم خارجی فلور-تیسن آغاز و تا پایان سال 1356 درحدود 90درصد از تجهیزات با مشارکت کارشناسان خارجی و داخلی نصب شد. پیشرفت کار در بحبوحه انقلاب نیز ادامه یافت و تا پایان سال 57، بخش اعظم این فعالیت به پایان رسید. با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، پیمانکار اصلی از کشور اخراج و ادامه فعالیت‌ها که فاز مهم پیش‌راه‌اندازی و راه‌اندازی بود به متخصصان داخلی سپرده شد. تلاش متخصصان مجموعه در بهمن ماه 58 به ثمر نشست و بهره‌برداری از این واحد عظیم صنعتی آغاز شد. این شرکت در منطقه‌ای با مساحت 240هکتار و دارابودن فضای سبز به مساحت 114هکتار در شمال غربی اصفهان واقع شده است. نفت خام مورد نیاز پالایشگاه از حوزه نفتی مارون در فاصله 70کیلومتری اهواز از طریق هفت ایستگاه تقویت فشار و با خطوط لوله‌ای به طول 430کیلومتر تامین می‌شود.
با شروع جنگ تحمیلی و توقف تولید پالایشگاه آبادان، کشور با بحران کمبود فرآورده‌های نفتی از جمله نفت سفید و دیگر فرآورده‌های میان تقطیری (به عنوان سوخت خانگی) روبه‌رو شد. سال 1361 ظرفیت اسمی پالایشگاه اصفهان 200هزار بشکه در روز بود که با تلاش کارکنان و انجام تغییرات در واحد‌های کاهش گرانروی و رفع تنگناهای عملیاتی موجود، ظرفیت پالایشگاه به 370هزاربشکه رسید. این موفقیت از طریق تغییر سرویس واحد‌های کاهش گرانروی از ته‌ماند برج تقطیر در خلأ به نفت خام، به دست آمد.
پس از پایان جنگ تحمیلی واحد جدید قیر پرنر با ظرفیت 11هزاربشکه در روز قیر نرم و 4850بشکه در روز قیر سفت راه‌اندازی شد. این واحد در سال 82 به بخش‌خصوصی واگذار شد و در حال حاضر در مجموعه پالایش نفت جی قرار دارد.
واحد روغن‌سازی پالایش نفت اصفهان در سال 71 با ظرفیت 200هزارمتر مکعب در سال و تولید انواع روغن پایه موتور به بهره‌برداری رسید و از ابتدای سال 81 به عنوان شرکت نفت سپاهان به بخش‌خصوصی واگذار شد.
با بررسی‌های صورت گرفته توسط شرکت مادر، نیاز به احداث واحد حلال‌سازی در اوایل دهه70 مطرح و عملیات بازرگانی و مهندسی آن در اواسط دهه 70 آغاز شد. این واحد در سال 78 برای تولید انواع حلال‌های پایه بنزین و کروسین در مدار تولید قرار گرفت.
شرکت پالایش نفت اصفهان سال 77 به‌عنوان شرکت فرعی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران تاسیس شد و به ثبت رسید. در سال 1387 شخصیت شرکت به سهامی‌عام تغییر یافت و در همین سال در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد.
شرکت پالایش نفت اصفهان در صنعت «فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای» فعالیت می‌کند. در حال حاضر 10شرکت پالایشی در این حوزه فعالیت می‌کنند که پالایش نفت بندرعباس تا سال 1399، از نظر دریافت خوراک نفت خام و میعانات گازی در جایگاه دوم و از نظر تولید محصولات نفت گاز در مقام نخست، گازمایع مقام دوم، نفت کوره مقام چهارم، بنزین مقام سوم و نفت سفید در مقام چهارم قرار دارد. پنج فرآورده اصلی شرکت شامل گاز مایع، بنزین، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره به همراه سوخت‌های هوایی جهت توزیع به شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ارسال می‌شوند. همچنین این شرکت به عنوان تامین‌کننده خوراک پنج شرکت تولیدی بزرگ تولیدی شامل تولیدی نفت جی، سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران، پتروشیمی اراک، پتروشیمی اصفهان و نفت سپاهان شناخته می‌شود. تا تاریخ تنظیم گزارش شرکت آوای پردیس سلامت با 15درصد، شرکت سرمایه‌گذاری سهام عدالت با 12درصد، شرکت توسعه سرمایه رفاه با 11درصد و شرکت نفت جی با 5درصد، بزرگ‌ترین سهامداران پالایش نفت اصفهان محسوب می‌شوند.
