بانک‌ها تامین کننده بزرگ منابع صنعت پتروشیمی
طیف گسترده‌ای از محصولات مصرفی، مواد اولیه و محصولات صنعتی از صنایع پتروشیمی به‌دست می‌آید. صنعت پتروشیمی تامین‌کننده اصلی مواد مصرفی مورد نیاز در بیشتر صنایع شیمیایی، برق و الکترونیک، نساجی، پزشکی، خودروسازی، لوازم خانگی، غذایی و... محسوب می‌شود. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های صنعت پتروشیمی ارزش افزوده بالای آن است که با تغییرات شیمیایی و فیزیکی روی هیدروکربور‌های نفتی و گازی می‌توان ارزش محصول را به میزان ۱۰ تا ۱۵درصد افزایش داد. مزیت‌های اقتصادی این صنعت برای بانک‌های کشور که در شرایط نابسامان اقتصادی نگران نکول تسهیلات خود هستند این انگیزه را ایجاد کرده تا با تامین مالی صنعت پتروشیمی ضمن پشتیبانی از یک صنعت استراتژیک در کشور از بازگشت منابع تسهیلاتی خود نیز مطمئن باشند. این انگیزه بانک‌ها در سال‌های اخیر با افزایش مزیت صادراتی صنعت پتروشیمی در شرایط تحریم‌های بین‌المللی افزایش یافته است و رقابت در بین بانک‌ها برای سرمایه‌گذاری در این صنعت را افزایش داده است. اخیرا مدیرعامل سابق شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام کرد امسال برای نخستین بار درآمد صنعت پتروشیمی به ۵/ ۲۱میلیارد دلار خواهد رسید. به گفته بهزاد محمدی تا پایان سال ۱۴۰۰ تولید محصولات پتروشیمی به ۴۳ میلیون تن می‌رسد که ۳۳ میلیون تن آن صادر خواهد شد. به گفته وی با تکمیل طرح‌های در دست اقدام تحقق درآمد ۵۰ میلیارد دلاری این صنعت تا سال ۱۴۰۶ دور از دسترس نخواهد بود، اما تحقق این امر مستلزم سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی است که علاوه بر منابع داخلی این صنعت و صندوق توسعه ملی و بازار سرمایه، تامین مالی بانک‌ها را نیز طلب می‌کند. به همین منظور بانک‌ها نیز با توجه به شرایط موجود به این صنعت به عنوان یک مشتری بزرگ و مطمئن می‌نگرند و از هیچ فرصتی برای تعامل با دست‌اندرکاران آن دریغ نمی‌کنند. در آذر ماه امسال مدیران عامل بانک‌های تجارت، ملت، صادرات و اقتصادنوین در همایشی با عنوان «الگوی مطلوب حکمرانی اقتصادی؛ روش‌های تامین مالی مگاپروژه‌ها و طرح‌های بزرگ صنعتی کشور» که در کیش برگزار شد فرصت را غنیمت شمردند و با حضور در پنل تخصصی این همایش به طرح دیدگاه‌های خود در این زمینه و تبیین روش‌های تامین مالی پروژه‌ها از طریق بازار پول کشور پرداختند.
حمایت ۳۴ساله بانک تجارت
هادی اخلاقی، مدیرعامل بانک تجارت در این نشست با اشاره به حمایت ۳۴ساله این بانک از صنعت پتروشیمی کشور گفت: در این مدت بانک تجارت حجم حمایت‌های مالی خود را دوبرابر کرده است. وی تاکید کرد: به تنهایی نمی‌توان برای حمایت از این صنعت به بازار سرمایه تکیه کرد و باید از ابزارهای بازار پول هم به عنوان تسهیل گر بازار سرمایه بهره برد. مدیرعامل بانک تجارت یادآور شد: تاکنون ۵۰هزار میلیارد تومان از سوی این بانک در صنعت پتروشیمی تامین مالی صورت گرفته و بانک تجارت ۷تا ۱۰درصد ظرفیت مستقیم و غیرمستقیم نیروی انسانی و مالی خود را در اختیار این صنعت قرار داده است. به گفته وی ۵۰درصد ظرفیت اعتباری و ارزی بانک تجارت هم در این مدت در اختیار صنعت پتروشیمی بوده است. پیش از این نیز مدیر عامل بانک تجارت در روزهای نخست انتصاب خود در این بانک در نخستین سفر کاری با مدیران شرکت‌های پتروشیمی در منطقه عسلویه دیدار و گفت‌وگو کرد. اخلاقی در این دیدار تاکید کرد در بانک تجارت ساختار بسیار مناسب و توانمندی برای ارائه خدمات تخصصی به مجموعه‌های پتروشیمی شکل گرفته است. به گفته وی ابزار گشایش اعتبارات اسنادی و صدور ضمانت‌نامه‌ها راهکاری تخصصی و ارزشمند برای شرکت‌های پتروشیمی و ذی‌نفعان آنها است. مدیر عامل بانک تجارت در دیدار با مدیران شرکت‌های پتروشیمی ماهشهر هم با تاکید بر نقش کلیدی این صنعت در ارزآوری و گردش چرخ‌های اقتصادی کشور یادآور شده بود که حدود ۸۰درصد پرتفوی عملیات شرکت‌های پتروشیمی از سوی بانک تجارت پشتیبانی می‌شود.
تفاهم‌نامه‌های همکاری در بانک ملت
بانک ملت هم برای گسترش همکاری با صنایع پتروشیمی از فرصت برگزاری نمایشگاه‌ها و همایش‌های تخصصی در این زمینه بهره برده است. در همین مورد بانک ملت چند تفاهم‌نامه با هلدینگ خلیج‌فارس و شرکت‌های زیرمجموعه آن به امضا رسانده است. بر این اساس این تفاهم‌نامه‌ها با حضور رضا دولت‌آبادی مدیرعامل بانک ملت و جعفر ربیعی، مدیرعامل هلدینگ پتروشیمی خلیج‌فارس در کیش صورت گرفته است. موضوع این تفاهم‌نامه‌ها، طراحی مدل‌های تامین مالی برای شرکت‌های بزرگ صنعت پتروشیمی از طریق بازار سرمایه به شکل کنسرسیوم بوده تا از این طریق تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدید با هدف تجهیز منابع خرد صورت گیرد. رضا دولت‌آبادی، مدیر عامل بانک ملت با بیان اینکه در حال حاضر ۸۰ طرح با ۵۵ میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی در جریان است خاطر‌نشان کرده این در حالی است که تنها ۱۰میلیارد دلار هزینه شده و ۴۵میلیارد دلار نیاز مالی در این بخش وجود دارد. به گفته وی ظرفیت بالایی در صنعت پتروشیمی وجود دارد که اگر همه بانک‌ها هم با تمام توان وارد این صنعت شوند باز هم ظرفیت فعالیت وجود دارد. به گفته مدیر عامل بانک ملت به دلیل عدم دسترسی به صندوق توسعه ملی، نیازمند ابزارهای جدید تامین مالی هستیم و بر اساس نیازهای پروژه باید مدل‌سازی کرد و مدل‌های تلفیقی و مدل‌های ترکیبی از بازار پول و سرمایه را به کار گرفت.
تامین ۳۰درصد نیاز مالی از سوی بانک صادرات
حجت‌الله صیدی، مدیر عامل بانک صادرات ایران هم در پنل تخصصی این همایش اعلام کرد: در حال حاضر تولید محصولات در گروه صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس ۲۲میلیون تن است، اما بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا ۵سال آینده به ۴۰ میلیون تن خواهد رسید که این افزایش تولید به تامین مالی نیاز دارد. صیدی با تاکید بر این موضوع که برای چنین افزایش تولیدی نیاز به ۲میلیارد دلار تامین سرمایه است، از آمادگی بانک صادرات برای تامین ۲۵ تا ۳۰درصد این نیاز مالی خبر داد. به گفته وی این پروژه در قالب طرحی با عنوان «پترو صاد» صورت خواهد گرفت. مدیرعامل بانک صادرات گفت: می‌توان برای تامین این منابع از ظرفیت شعب خارجی بانک استفاده کرد و همچنین از شرکت تامین سرمایه و شرکت بیمه بانک صادرات بهره برد.
راهکارهای بانک اقتصاد نوین
علیرضا بلگوری، مدیر عامل بانک اقتصاد نوین هم راهکارهایی را برای تامین منابع شرکت‌های پتروشیمی مطرح کرد. به گفته وی با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از طریق ابزارهای مختلف این بانک توانسته بخشی از نیازهای صنعت پتروشیمی را تامین کند. بلگوری گفت: حدود ۱۰درصد تسهیلات پرداختی بانک اقتصاد نوین به هلدینگ خلیج‌فارس صورت گرفته و درصدد شناسایی زنجیره‌ای خدمات در این شرکت هستیم. مدیر عامل بانک اقتصاد نوین با بیان اینکه اوراق مشارکت، ال‌سی داخلی و صندوق پروژه ابزارهایی هستند که می‌توان به وسیله آنها حداکثر خدمات را به صنعت داد گفت: ال‌سی داخلی برای پیمانکاران در این بانک با جدیت دنبال می‌شود چون خروجی آن توسعه صنعت خواهد بود.
