بررسی ۶ ماهه صورتهای مالی «خوراک دام پارس» نشان داد
افزایش ریسک با کاهش فروش
در سال 56 ظرفیت اسمیاین کارخانه به 600تن درروز افزایش یافت. امروزه ظرفیت قابل دسترس این واحد تولیدی ارتباط مستقیمی با حجم سفارش مشتریان دارد که در هر سال این میزان متغیر بوده است. شرکت خوراک دام پارس در سال 1356در بورس اوراق بهادار ایران پذیرفته شد. در حال حاضر درگروه صنعت غذایی با نماد غدام درج شده و سهام آن برای اولین بار در سال 67 مورد معامله قرارگرفت. این شرکت در صنعت خوراک دام و طیور فعال است. محصولات تولیدی شرکت شامل خوراک دام گوشتی، خوراک مرغ تخمگذار، کنسانتره دامیسنگین، کنسانتره دامیسبک و خوراک حیوانات آزمایشگاهی و... است. تمام محصولات دامیشرکت توسط واحد فروش خوراک دام پارس و از طریق 35 نمایندگی در سراسر کشور توزیع میشود. سرمایه این شرکت در بدو تاسیس 150میلیون ریال بود که طی چند مرحله افزایش سرمایه در سالهای متوالی از طریق سود انباشته، مطالبات و آورده نقدی به 60میلیاردریال رسیده است.درحال حاضر 50درصد از سهام آن شرکت متعلق به شرکت سرمایهگذاری کشاورزی کوثر (سهامیخاص) است و از این رو کنترل شرکت خوراک دام پارس به عهده سرمایهگذاری کشاورزی کوثر است.
شرکت خوراک دام پارس با قدمتی بیش از 50سال به عنوان بزرگترین و تنها شرکت بورسی خوراک دام کشور شناخته میشود. این شرکت در راستای اهداف خود اقدام به شناسایی بازارهای جدید و مکانیزه کردن بخشهای تولیدی خود کرده است. رشد تولید، افزایش سودآوری، تنوع محصولات، افزایش سهم بازار و ارتقای برند از جمله اهدافی است که هیات مدیره به عنوان استراتژیهای اصلی شرکت به آن اشاره کرده است.
کاهش فروش درکنار افزایش هزینهها
در جدول ارزش فروش شرکت به همراه بهای تمام شده کالای فروش رفته برای سالهای 98و 99 و همچنین دوره 9ماه منتهی به شهریور 1400 آورده شده است. طبق ارقام جدول این شرکت در سال 99 حدود 822میلیارد ریال فروش داشته که نسبت به سال 98 بیش از 400درصد رشد داشته است در این دوره با وجود افزایش در مقیاس کالای فروش رفته، نسبت فروش به بهای تمام شده تغییر محسوسی نداشته که نشان میدهد شرکت در حداکثر ظرفیت اسمی خود مشغول به کار بوده است. این نسبت در 9ماه منتهی به شهریورماه سال جاری با کاهش روبهرو شده است که نشان میدهد بازدهی فعالیتهای شرکت کم شده است. این موضوع میتواند ناشی از عدم رشد قیمت محصول تمام شده شرکت در کنار افزایش هزینه نهادههای مورد نیاز در تولید از جمله نیروی کار و محصولات کشاورزی باشد. اگر مبلغ فروش 9ماهه این شرکت را با مدت مشابه سال گذشته مقایسه کنیم مشخص میشود این شرکت با کاهش فروش روبهرو شده است. شرکت در این خصوص این گونه توضیح میدهد، علت کاهش میزان تولید و فروش ناشی از محدودیت درتامین نهادههای دامی اعم از محدودیت دسترسی به نهاده، تفاوت قابل توجه نرخ نهاده دولتی و آزاد، تخصیص نهاده دولتی به مرغداران به طور مستقیم و کمرنگشدن نقش شرکتهای تولید خوراک دام بوده است.
شرکت درمورد راهکارهای خود درمواجهه با افزایش هزینه نهادههای تولیدی این گونه توضیح میدهد، با توجه به اینکه عمده مواد اولیه این شرکت را ذرت و سویا تشکیل میدهد لذا شرکت برای تولیدات خود همواره سعی بر آن داشته که در سالهایی که عرضه محصولات کشاورزی مناسب نبوده، درخصوص تخصیص سهمیه نهاده، مواد اولیه موردنیاز خود را از تامینکنندگان معتبر و مطمئن تهیه کند.
صورتهای مالی
طبق آخرین اطلاعات منتشر شده درسایت کدال، شرکت خوراک دام پارس در 9ماه منتهی به شهریور سالجاری حدود 428میلیارد ریال درآمد عملیاتی داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش 19درصدی روبهرو شده است. در همین مدت بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی این شرکت نیز در حدود 365میلیارد ریال بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 17درصد کاهش را نشان میدهد. به این ترتیب سود ناخالص 9ماهه این شرکت در حدود 62میلیارد ریال بوده که نسبت به دوره مشابه با 27درصد کاهش روبهرو شده است.
خوراک دام پارس در 9ماه سال مالی جاری حدود 40میلیارد هزینه فروش، اداری و عمومی و 14میلیارد سایر هزینهها را شناسایی کرده که به ترتیب 149 و 272درصد افزایش را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان میدهد. این موضوع باعث کاهش قابل توجه 87درصدی در سودعملیاتی شرکت شده است. مدیریت شرکت در این رابطه این گونه توضیح داده است، علت افزایش هزینههای شرکت ناشی از تورم و همچنین شناسایی هزینههای جذب نشده است که شرکت در تلاش است با افزایش تولید و فروش تا پایان سال مالی جاری این مبلغ را به حداقل برساند.
بهرغم کاهش درآمدهای عملیاتی و افزایش هزینهها، این شرکت از محل فروش داراییهای ثابت، سود حاصل از سپردههای بانکی، دریافت خسارت تاخیر و تادیه و فروش ضایعات، مبلغ 14میلیارد ریال درآمد شناسایی کند و از این طریق سود خالص خود را تا حدودی بهبود بخشد با این وجود سود خالص 9ماهه شرکت به حدود17میلیارد ریال میرسد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با 65درصد کاهش روبهرو شده است. با احتساب سود خالص 9ماهه، سود انباشته شرکت درمجموع به 145میلیارد ریال میرسد که درمقایسه با پایان سال مالی 99 به میزان 2درصد کاهش را نشان میدهد.
عدم اجرای قوانین، فضای رقابت را نابرابر کرده است
طبق اعلام هیات مدیره شرکت خوراک دام پارس، این شرکت به صورت شفاف و واقعی نسبت به ثبت اسناد و ارائه مستندات به سازمانها و نهادها اقدام میکند و در مقابل قانون گریزی و عدم شفافیت برخی شرکتهای رقیب باعث به وجود آمدن شرایط رقابتی نابرابر شده و فضای رقابتی منفی در مرور زمان برای این شرکت به وجود آمده است که با اجرای قانون جامع مالیاتی پیشبینی میشود شرایط رقابتی سالمتری را در بازار داشته باشیم.
همچنین از عوامل تاثیرگذار دیگر بر عملکرد شرکت کاهش قدرت خرید است که مطابق آن و در زمان رکود اقتصادی تقاضا برای خرید محصولات این شرکت کمتر از حالت عادی میشود و این موضوع منجربه راکد ماندن بخشی از ظرفیت تولید شرکت و کاهش بهرهوری آن میشود.
تحلیل ریسکهای پیش روی شرکت
ریسک تجاری: به دلیل عدم نظارت مناسب بر بازار و اعطای تخفیفات و حاشیه سود نامتعارف تجاری توسط رقبا، اعطای اعتبار بیش از اندازه به خریداران توسط رقبا و نهایتا رقابت ناسالم دیگر شرکتها، باعث کاهش تولید و فروش این شرکت میشود و شرکت را با ریسک تجاری روبهرو میکند.
ریسک ورود دیگر شرکتها به بازار: شرکت خوراک دام پارس اولویت تولیدکننده خوراک دام و طیور در ایران است و به دلیل مطلوبیت بالای این محصول در سالهای گذشته واحدهای تولیدی اقدام به تولید خوراک دام و طیور کردهاند که این موضوع باعث افت فروش شرکت شده است. لذا شرکت برای حل موضوع تمام تلاش خود را برای ارتقای کیفیت محصولات خود کرده است. البته درحال حاضر قیمت و شرایط پرداخت در بازار تعیینکننده است از این رو تخفیفاتی ویژه برای نمایندگان سراسر کشور براساس تناژ فروش در نظر گرفته خواهد شد.
ریسک نرخ بهره: فراهم کردن بسترمناسب برای استقلال بانک مرکزی در بهرهگیری از ابزارها و عملیاتی کردن سیاستها به عنوان مهمترین اولویت اصلاح نظام بانکی مطرح بوده و در سایه دستیابی به این سیاست میتوان سایر اولویتهای شبکه بانکی را نیز مد نظر قرار داد. بانک مرکزی میتواند با اعلام سیاستهای پولی مناسب تورم را مهار کرده، از کسری بودجه تاثیر نپذیرد و نرخ بهره را به تعادل رساند. عدم اصلاح نرخ بهره میتواند ریسکهای زیادی را برای بنگاههای تولیدی به همراه داشته باشد.
ریسک تامین مواد اولیه: نظر به اینکه عمده بهای تمام شده محصولات شرکت را مواد اولیه تشکیل میدهد و مواد اولیه مصرفی شرکت شامل ذرت، سویا و گندم از منابع خارجی و همچنین قطعات یدکی مورد نیاز برای دستگاهها عمدتا وارداتی است و طی دوسال اخیر با نوسان زیاد نرخ ارز روبهرو بودهایم، لذا ریسک عمده شرکت به تامین به موقع و ارزان مواد اولیه مربوط میشود که با بهبود شرایط کلان کشور پیشبینی میشود شرکت در تامین مواد اولیه خود با چالشهای کمتری روبهرو شود.