ضرورت تشکیل کنسرسیوم برای قطعات لوازم خانگی

پس از آنکه تولیدکنندگان داخلی متوجه شدند قرار نیست این شرکت‌ها تا پس از رفع تحریم‌های خارجی بیایند، سرمایه‌گذاری خود را در بخش‌های پلت‌فرم، قالب و قطعه افزایش دادند و توانستند بیش از ۷۰درصد بازار را در اختیار بگیرند. در تابستان ۱۴۰۰ عنوان شد قرار است در ازای پول‌های بلوکه شده ایران در کره‌ جنوبی لوازم خانگی وارد شود که تولیدکنندگان داخلی با ارسال نامه‌ای به دفتر مقام معظم رهبری خواستار ممنوعیت واردات لوازم خانگی شدند که بر این اساس، رهبر معظم انقلاب نیز با این موضوع موافقت کردند. هر چند قرار بر جلوگیری از ورود اجناس کره‌ای بود، اما استقبال مصرف‌کنندگان داخلی به خاطر دارا بودن کیفیت و از طرفی گرانی لوازم خانگی داخلی باعث شد تا کماکان برندهای کره‌ای بخش زیادی از بازار را در اختیار داشته باشند. در این میان تولیدکنندگان داخلی دو دسته شدند. برخی از این فرصت برای ارتقای کیفیت در تمامی ‌ابعاد استفاده کردند و برخی دیگر فقط فروش تولیدات خود را با هر کیفیتی مد نظر قرار دادند.

 آثار مخرب قاچاق بر اقتصاد

مدیرعامل کارخانه‌های «مادیران» در حاشیه برگزاری نمایشگاه لوازم خانگی به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: سه، چهار دوره قبل خارجی‌ها حضور پررنگی در نمایشگاه داشتند. سال گذشته به علت شیوع کرونا به طور کلی شاهد نمایشگاه پررونقی نبودیم، اما امسال ایرانی‌ها بسیار قوی‌تر ظاهر شده‌اند؛ بنابراین شاهد چند تغییر عمده هستیم. تغییر اول اینکه شرکت‌هایی که یک کالا تولید می‌کردند، تنوع تولید کالاها را افزایش داده‌اند و نکته دوم اینکه میزان استقبال مردم از نمایشگاه فوق‌العاده است. بابک ثقفی می‌افزاید: درخواست ما از مسوولان این است که جلوی قاچاق  را که برای صنعت لوازم خانگی و اقتصاد مخرب است بگیرند و بقیه کارها را به تولیدکننده داخلی بسپارند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا می‌شود جلوی این حجم از قاچاق را گرفت، عنوان می‌کند: چندی پیش که دفتر معاون رئیس‌جمهوری بودیم عنوان کردند که ۴۵درصد لوازم خانگی به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود. متاسفانه اراده محکمی ‌برای حل این مشکل نمی‌بینیم و توجیهات عجیبی برای این موضوع گهگاه مطرح می‌شود. به طور نمونه برخی می‌گویند برندهای ایرانی نمی‌توانند به اندازه نیاز بازار تولید کنند یا اینکه زندگی برخی مرزنشینان به قاچاق وابسته است. در حالی که مسوولان می‌توانند با در نظر گرفتن مشوق‌هایی بخشی از تولید شرکت‌ها را به مرزها منتقل کنند تا کولبران مشغول به کار شوند. به نظر من نوعی تبلیغات غیر واقعی صورت گرفت که کمبود لوازم خانگی در بازار وجود دارد در حالی که کمبود جنس واقعیت ندارد و حتی تولیدکننده در بسیاری موارد چک‌های مدت‌دار هشت ماهه برای دریافت پولش از خریدار می‌گیرد و این به معنای عرضه بالا و عدم کشش بازار است.

 روند کند تامین مواد اولیه

ثقفی در مورد تامین مواد اولیه نیز ادامه می‌دهد: در حال حاضر تامین ارز نیمایی و تخصیص آن به کندی صورت می‌گیرد و از طرفی به دلیل تحریم‌ها مواد اولیه از چین به سختی وارد می‌شود؛ بنابراین قطعات و مواد اولیه‌ای که باید ظرف دو ماه به دست تولید‌کننده می‌رسید تا شش ماه به طول می‌انجامد. مدیر عامل «مادیران» در مورد خودکفایی در تامین قطعات می‌افزاید: در مورد تلویزیون شرکت مادیران هم‌اکنون فقط پنل را نمی‌تواند تولید کند و سایر قطعات تولید می‌شود. در مورد یخچال هم ظرف سه ماه آینده به ۷۰درصد داخلی‌سازی می‌رسیم و قطعا این رقم در آینده به ۹۰درصد می‌رسد. ما بحث‌هایی را با وزارت صمت مطرح کرده‌ایم که اگر حمایت کنند، ورق یخچال که هم اکنون در داخل تولید نمی‌شود، با همکاری چند بخش خصوصی به تولید انبوه می‌رسد و در این بخش به ۱۰۰درصد خودکفایی می‌رسیم چون به نظر من زیر‌ساخت‌ها برای تحقق این مهم وجود دارد.

در صورتی که قرار باشد خارجی‌ها در ایران سرمایه‌گذاری کنند، این سرمایه‌گذاری‌ها باید در چه بخشی انجام شود؟ مدیر عامل مادیران پاسخ می‌دهد: «ما سالانه در ایران ۵/ ۱میلیون کمپرسور یخچال استفاده می‌کنیم؛ بنابراین اگر قرار بر سرمایه‌گذاری باشد، باید هدفمند باشد. به این معنا که باید کارخانه تولید کمپرسور با ظرفیت ۳ میلیون ایجاد شود که حتی بتوانیم ۵/ ۱میلیون آن را صادر کنیم. همچنین باید در مورد موتور‌های لباسشویی در ایران سرمایه‌گذاری شود. به نظر من وزارت صمت به عنوان یک نهاد بالادستی باید چندین شرکت را به عنوان یک کنسرسیوم دور هم جمع کند تا این کار انجام شود.» وی در مورد همصدایی شرکت‌های داخلی تصریح می‌کند: در کسب و کار منافع مشترک آدم‌ها را دور میز جمع می‌کند هر چند ممکن است در برخی جاها رقیب باشیم. ما باید سرمایه‌گذاری‌مان را روی منافع مشترک متمرکز کنیم؛ مانند تولید ورق که به آن اشاره کردم.

 قیمت‌ها متناسب با تورم بالا نرفته است

این تولید‌کننده لوازم خانگی با بیان اینکه قیمت‌ها به هیچ عنوان متناسب با تورم بالا نرفته است، می‌گوید: قیمت دلار نیمایی که سال گذشته حدود ۱۶ هزار تومان بود به ۲۴ هزار تومان رسیده است. دوم اینکه بهای پنل تلویزیون وارداتی سال گذشته ۱۲۰ دلار بوده و امسال به ۱۴۰ دلار رسیده است؛ بنابراین هم دلار و هم قیمت خرید دلاری بالا رفته است. سوم اینکه بعد از عید با توجه به افزایش ۴۰درصدی دستمزدها، عملا این افزایش هزینه‌ها به تمام بخش‌ها تسری پیدا کرده است. دلیل چهارم هم خرید داخلی است و قطعات داخلی از جمله کارتن، سیم، فوم و ... به شدت افزایش یافته است. این افزایش هزینه‌ها در حالی است که به ما اعلام می‌کنند حق ندارید قیمت‌ها را بالا ببرید. این اتفاق به نفع مردم نیست؛ شرکت ما به عنوان یک شرکت بورسی در سال جدید با ۶ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری، ۱۷۰ میلیارد تومان سود کرده و این اتفاق به معنای ناامید کردن سهامداران است. اگر چه ما جنسمان را با دلار نیمایی ۲۳ هزار تومانی وارد می‌کنیم و دلار آزاد ۲۸ هزار تومان است، اما یادمان باشد همان قاچاقچی که با دلار آزاد کار می‌کند، ظرف دو روز جنسش را در ایران می‌فروشد و از طرفی محصولاتی را از ایران به خارج قاچاق می‌کند؛ بنابراین اینکه قیمت دلارش از ما هم ارزان‌تر تمام شود، محتمل است.