چراتلویزیون داخلی خریدار را ترغیب نمی‌کند؟
قطعا هیچ‌کس منکر تقدم تولید ایرانی بر اجناس وارداتی نیست، اما سوال اصلی این است که شرکت‌های داخلی از فرصت به وجود آمده طی سالیان اخیر تا چه اندازه در مسیر درست یعنی رضایت مندی مشتریان استفاده کرده‌اند و چرا با وجود اینکه لوازم خانگی به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، کماکان با اقبال مردم مواجه می‌شود؟ متاسفانه شرکت‌های داخلی به جای تمرکز بر علل استقبال مردم از برندهایی مانند سامسونگ و ال جی سراغ راه دم دستی که با اصول اولیه اقتصاد در تضاد است، رفته‌اند و عجیب تر اینکه از نظر قیمتی هم شرایطی مشابه برندهای وارداتی ایجاد کرده‌اند. «دنیای‌اقتصاد» طی سلسله گزارش‌هایی به بررسی وضعیت قیمت و کیفیت لوازم خانگی داخلی و وارداتی می‌پردازد که در این شماره از خریداران و فروشندگان در رابطه با تلویزیون به عنوان یکی از کالاهای اساسی زندگی پرسیده است.
مثال خودرو و تلویزیون وطنی
خانمی‌که به همراه همسرش از مغازه‌های خیابان جمهوری بازدید می‌کند، به «دنیای‌اقتصاد» میگوید: ما به شدت معتقدیم کالای داخلی باید در اولویت خرید مردم باشد اما واقعیت این است که این حس مسوولیت باید دوسویه باشد. در رابطه با تلویزیون به عنوان محصول موردنظر گزارش شما تحقیقات زیادی انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم که کیفیت قطعات تلویزیون‌های داخلی مانند جی پلاس، اسنوا و دوو با توجه به تحریم‌ها چندان قابل اعتنا نیست و از این نظر قابل رقابت با ال‌جی و سامسونگ نیستند.
وی می‌افزاید: موضوع و مساله دوم قیمت کالاهای داخلی است که تقریبا ۱۰درصد ارزان تر از کالایی است که از طریق قاچاق وارد کشور می‌شود. سوالم از تولید کنندگان لوازم داخلی این است که آیا خود این عزیزان حاضر خواهند بود با ۱۰درصد ارزان تر به جای خودروی خارجی از خودروی داخلی استفاده کنند؟! احتمالا پاسخ منفی خواهد بود. بنابراین باید این حق را هم برای مردم قائل باشند.
اختلاف قیمت ۲میلیون تومانی داخلی و خارجی
کمی جلوتر با مردی میانسال که حدود ۲۰ سال است در خیابان جمهوری فروشنده لوازم خانگی است، هم کلام می‌شویم. او که به رغم حضور مشتری ما را به گرمی می‌پذیرد، میگوید: اختلاف قیمت برند سامسونگ و تولید داخلی در تلویزیون ۵۵ اینچ۴K با «اسنوا» به ۲ میلیون تومان رسیده است. بنده هم دوست دارم جنس ایرانی بفروشم، اما جنس با کیفیت. به طور نمونه مدتی پیش «اسنوا» آگهی جذب ۱۰ هزار نفر را ارائه کرد و این موضوع جای خرسندی است، اما این رشد کمی باید با توسعه کیفی توامان شود. صحبت از گارانتی توسط داخلی‌ها می‌شود در حالی که ۹۹درصد خرابی تلویزیون ناشی از ال‌سی‌دی است و این مشکل در کالای داخلی و خارجی مشمول گارانتی نمی‌شود. باور کنید شرکت‌های داخلی می‌توانند به مراتب با کیفیت‌تر از ال‌جی و سامسونگ تولید کنند کما اینکه در بسیاری از بخش‌ها این کار را کرده‌ایم، اما نمی‌خواهند.
وی در مورد شناسایی سامسونگ اصل و غیر اصل میگوید: چیزی به نام سامسونگ تقلبی و اصل نداریم، ویتنام، مجارستان و کشورهای دیگر هم سامسونگ تولید می‌کنند، اما از نظر کیفی همه در یک سطح هستند. بنابراین مشکلی از این نظر نیست.
خدمات پشتیبانی ضعیف داخلی‌ها
یکی از خریداران که محو تصاویر تلویزیون‌ها شده از اینکه مغازه‌ها هر کدام یک برند خاص را عرضه می‌کنند، انتقاد می‌کند و می‌افزاید: زمانی می‌توان کیفیت برندهای خارجی را با داخلی مقایسه کرد که همزمان تصویر این دو را کنار هم ببینید. واقعیت این است که کیفیت تصاویر برندهای داخلی به هیچ وجه در قامت برندهای خارجی نیست و از طرفی همه چیز به این نکته ختم نمی‌شود. طول عمر تلویزیون بسیار حائز اهمیت است. خواهر زاده بنده تلویزیون از برندهای داخلی خریداری کرد، اما بعد از مدت کوتاهی ال‌سی‌دی آن دچار مشکل شد. با دوندگی بسیار در نهایت مشکلش را مغازه‌دار حل کرد. در واقع اینکه شرکت‌های داخلی بر خدمات پشتیبانی تاکید می‌کنند، آش دهان‌سوزی نیست. محصولات خارجی که در ۹۹درصد موارد تا دو سال هیچ گونه مشکلی ندارند و شرکت‌های داخلی هم زمان بروز مشکل هزار جور مانع تراشی می‌کنند. مسوولان هر وقت می‌خواهند کاری را توجیه کنند، عنوان می‌کنند که باید از تجربه کشورهای توسعه یافته استفاده کنیم و حالا بنده می‌پرسم که در کجای دنیا صنعتی با انحصار و بدون برنامه‌ریزی کیفی موفق عمل کرده است؟
چرا از کیفیت تلویزیون وارداتی انتقاد نمی‌کنند؟
محسن، پسر جوانی است که میگوید خودش تعمیرکار تلویزیون است و به صورت تخصصی ریز و درشت نکات مهم در خرید تلویزیون را می‌شناسد و حالا مامور شده تا برای خواهرش خرید کند. او از دست رسانه‌ها شاکی است. «شما خبرنگارها یک طرف ماجرا را می‌بینید و طرف دیگر را نادیده می‌گیرید. حمایت از کالای داخلی یک نمونه از این موضوعات به شمار می‌رود. برندهای داخلی تلویزیون تقریبا کپی همدیگر هستند و تفاوت عمده‌ای ندارند کما اینکه برندهایی مانند سامسونگ و ال‌جی و سونی هم کیفیتی نزدیک به هم دارند. قطعاتی که در تلویزیون‌های داخلی استفاده می‌شود، واقعا قابل قیاس با نمونه‌های خارجی نیست. از اینها گذشته تلویزیونی که در ایران تولید می‌شود، چرا باید قیمتی در حدود تلویزیون وارداتی داشته باشد؟ چرا امروز هیچ کس از کیفیت کالای خارجی انتقاد نمی‌کند؟ مردم دنبال کیفیت هستند و برای این کیفیت در شرایط اقتصادی کنونی پول بالایی هم پرداخت می‌کنند. نمونه این اتفاق در خودروسازی ما هم وجود دارد اما به جای رفع مشکل خواستار کنار زدن همه برندها هستند و امروز هم خودروسازان و هم مردم از وضعیت ناراضی هستند.
قیمت‌ها مردم را ترغیب به خرید کالای داخلی نمی‌کند
در ادامه به پدر و پسری می‌رسیم که دنبال خرید تلویزیون برای جایگزینی با تلویزیون قدیمی‌شان هستند. پدر که از قیمت‌ها شاکی است، میگوید: خدا را شکر که دختر دم بخت ندارم وگرنه باید با این قیمت‌ها به دار و ندارم چوب حراج می‌زدم. به طور طبیعی جنس ایرانی ارزان تر از خارجی است چون بدون تعارف از نظر کیفی سطح پایین‌تری دارد اما امروزه وضعیت به گونه‌‌ای است که اختلاف قیمت کسی را ترغیب به کالای داخلی نمی‌کند. سامسونگ ۵۵ اینچ حدود ۱۶ میلیون تومان، ال‌جی حدود ۱۸ میلیون تومان و تلویزیون‌های داخلی مانند دوو، اسنوا و سام در محدوده ۱۴ تا ۱۵ میلیون تومان هستند. در حالی که ال‌جی و سامسونگ به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند و هزینه‌های بسیاری به قیمت اولیه افزوده می‌شود.
قیمت انواع برندهای داخلی و خارجی در بازار
صحبت‌های این خریدار ناراضی باعث شد تا به عنوان خریدار قیمت برندهای مختلف داخلی و خارجی تلویزیون ۵۵ اینچ ۴k را جویا شویم. یکی از مغازه دارها که فروشنده تلویزیون‌های ال‌جی بود، در مورد قیمت این تلویزیون میگوید: تلویزیون ۵۵ اینچ ۴K سری‌های مختلفی دارد که از حدود ۱۷ میلیون تومان تا ۱۸ میلیون و ۵۰۰ متفاوت است.
فروشنده برند «جی پلاس» و «ال‌جی» نیز از اختلاف قیمت ۶۰۰ هزار تومانی این دو برند میگوید: تلویزیون ۵۵ اینچ ۴K جی پلاس ۱۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود و ۲۴ ماه خدمات پشتیبانی دارد. ال جی هم ۱۷میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
فروشنده برند «سام» نیز با بیان اینکه این برند بسیار پرفروش است، ادامه می‌دهد: تقریبا این برند مانند سامسونگ است. گارانتی دارد و به جز شکستگی پانل ال سی دی بقیه مشکلات مشمول خدمات پشتیبانی و ضمانت است. قیمت آن ۱۲میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است.
فروشنده برند «دوو» در مورد تلویزیون مورد نظر ما تصریح می‌کند: قطعات برند «دوو» از چین وارد و در ایران مونتاژ می‌شود. قیمت این تلویزیون‌ها هم ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است، اما چنانچه به اینترنت نیاز ندارید، مدل دیگری دو میلیون ارزان تر می‌توانید بخرید.
فروشنده برند «سونی» نیز به عنوان یک برند قدیمی میگوید: تلویزیون ۵۵ اینچ ۴k از ۱۹ تا ۲۶ میلیون تومان متغیر است. این تفاوت مربوط به آیتم‌هایی مانند گیم بازی کردن است و کیفیت تصاویر هیچ‌گونه تفاوتی ندارد. همان ۱۹ تومان انتظارات شما را برآورده می‌کند. آخرین برندی که در مورد قیمت آن سوال می‌شود، برند «اسنوا» است که فروشنده عنوان می‌کند فعلا موجود نیست، اما قیمت آن ۱۴ میلیون تومان است.
نگاهی به واقعیت‌های بازار تلویزیون همچون بازار خودرو در کشورمان نشان می‌دهد که متاسفانه ضرب‌المثل «هر چقدر پول بدهید، به همان اندازه آش می‌خورید» برای خریداران لوازم خانگی داخلی صدق نمی‌کند و در واقع نه از نظر کیفی و نه از نظر قیمتی احساس رضایت‌مندی را در خریدار به وجود نمی‌آورد. از طرفی امروزه به لطف اینترنت اطلاعات خریداران به شدت افزایش یافته و با در نظر گرفتن تمامی جوانب دست به انتخاب می‌زنند. در چنین شرایطی طبیعی است که مردم به‌رغم میل باطنی شان سراغ کالای خارجی بروند. واقعیت این است که دنیای امروز، دنیای رقابت است و «انحصارگرایی» نتیجه‌ای جز ضایع شدن حق مصرف‌کننده و درجا زدن تولید ندارد. اگر تولیدکننده داخلی می‌خواهد کالاهایی مانند تلویزیون قاچاق وارداتی را از مدار خارج کند، باید در شیوه تولید خودش بازنگری کند. در غیر این صورت تا زمانی که تقاضا برای لوازم خانگی خارجی باشد، حتی از طریق قاچاق و کولبری هم خواه و ناخواه کالاها وارد کشور می‌شود.
