کمبود منابع ارزی، مشکل تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی
به گزارش «دنیایاقتصاد»، صنعت آلومینیوم پس از فولاد و مس جزو صنایع مهم فلزی کشور تلقی میشود که در سالهای اخیر با احداث کارخانههایی همچون آلومینیوم جنوب (سالکو)، آلومینیوم جاجرم و... به دنبال افزایش تولید بیشتر و تامین نیاز واحدهای پاییندستی خود از جمله صنعت دروپنجره، پروفیل و... است. البته ذخایر کم بوکسیت بهعنوان اصلیترین ماده برای توسعه صنعت آلومینیوم در کشور، نهتنها صنعت را در بالادست با سختیهایی همراه کرده، بلکه واحدهای تولید در پاییندست این زنجیره بخشی از نیاز خود به مواد اولیه را از طریق واردات تامین میکنند که همین موضوع میتواند سرآغاز مشکلات بسیار، بهویژه در سالی که گذشت، برای تولیدکنندگان باشد.صنعت در و پنجره یکی از صنایع وابسته به صنعت آلومینیوم محسوب میشود که در سالهای اخیر با افزایش کمی و کیفی محصولات حضور خوبی در بازارهای صادراتی منطقه داشته است.
بدون شک توسعه صنعت آلومینیوم میتواند وابستگی واحدهای پاییندست به واردات را کاهش دهد، اما در حال حاضر بخشی از مواد اولیه از خارج از کشور تامین میشود. البته این تنها مشکل نیست، شاید اصلیترین مشکل از تحریمها و کاهش ذخایر ارزی شروع میشود که امروز بسیاری از تولیدکنندگان را گرفتار کرده است. در حال حاضر صنایع پاییندستی آلومینیوم برای ادامه حیات نیازمند تخصیص ارز بهموقع هستند تا تولید از حرکت بازنماند. در واقع سرنخ اصلی بسیاری از مشکلات واحدهای تولیدی امروز به کمبود ارز میرسد. زمانبر شدن تخصیص ارز باعث کاهش نقدینگی در شرکتهای بخش خصوصی شده و همین اتفاق زمینهساز تعطیلی و خروج سرمایهها از مدار تولید خواهد شد. البته مشکلات حاصل از سیاستهای نادرست در بانک مرکزی تنها به تخصیص ارز محدود نمیشود، بلکه در ادامه این مشکلات واردکنندگان در گمرک نیز گرفتار بوروکراسیهای زمانبر خواهند شد که در نهایت به افزایش قیمت تمامشده میرسد. امیرعباس شفیعی، مدیرعامل شرکت صنایع آلومینیوم ماندگار معتقد است، سیاستهای نادرست، تولیدکنندگان را گرفتار کرده است. مسوولان انتظار دارند فعالان حوزه تولید، خود را با هر شرایطی هماهنگ کنند. بیتردید چنین نگاهی از سوی مسوولان به بخشخصوصی منجر به کاهش انگیزه برای سرمایهگذاری خواهد شد؛ اتفاقی که سالها بعد گریبان اقتصاد را گرفته و مشکلات بسیاری در پی خواهد داشت. امروز تمامی صنایع از جمله صنعت آلومینیوم، چه در بالادست و چه پاییندست، برای توسعه نیازمند ارز هستند که بخشی از آن از محل صادرات تامین میشود. افزایش تولید نیز نیازمند تامین مواد اولیه و تکنولوژیهای روز دنیا است که با تامین و تخصیص بهموقع ارز فراهم میشود. حال در بخشهایی از صنایع معدنی، محدودیتهای صادراتی مانع از توسعه شده و با بیرمق کردن بخش خصوصی نقدینگی را راهی بخشهای دیگر کرده است. این درحالی است که صنایعی همچون فولاد، مس و آلومینیوم میتوانند راهگشای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی بهویژه در دوران تحریم باشند.
شفیعی بهعنوان فعال صنعت آلومینیوم بیان میکند: در صورتی که سیاستگذاریهای درستی اتخاذ نشود، نمیتوان به آینده خوشبین بود. امروز بخش خصوصی تنها با تکیه بر پتانسیلهای خود تلاش بر زنده ماندن دارد، اما مشخص نیست این توان تا کجا ادامه داشته باشد. با چنین وضعیتی، تولیدکنندگان در صنایع پاییندستی آلومینیوم چشم به دولت سیزدهم دوختهاند. شاید چنین انتظاراتی شرایط کار را برای دولت جدید سختتر کند؛ زیرا تمامیفعالان اقتصادی چشم به راه هموار شدن مسیر توسعه هستند. اما به گفته شفیعی، شاید بهترین راهکار در گام اول برای حل مشکلات صنعت، استفاده از مدیران خبره و کارشناس در سطوح متفاوت تصمیمگیری است. دولت جدید با تغییر نگاه مدیریتی میتواند بخشی از مسیر را برای فعالان اقتصادی هموار کند و موانع را از میان بردارد. سیاستهای پولی بانکی درست با تامین نقدینگی بهموقع میتواند خون تازهای به شاهرگ اصلی تولید وارد کند، در غیر این صورت در کنار مشکلات دیگر از جمله کمبود مواد اولیه، افزایش قیمت محصولات، رکود بازار و... نبود نقدینگی با قدرت بیشتری تولیدکننده را به زمین میزند.
متاسفانه با اینکه ایران جزو تولیدکنندگان شمش آلومینیوم در منطقه است، امروز کشورهای حاشیه خلیجفارس در بازار یکهتازی میکنند، این در حالی است که مواد اولیه این کشورها به صورت وارداتی تامین میشود، اما دولتها موانع موجود در مسیر سرمایهگذاری و تولید را تا حد امکان برداشتهاند. امنیت در سرمایهگذاری و تامین نقدینگی از مهمترین مسائلی است که در صورت یافتن راهکاری برای آنها توسعه شتاب خواهد گرفت.