چهار قطب دخیل در برنامه واکسیناسیون
گفته میشود ایران در ماراتن واکسیناسیون بسیار عقب افتاده است، اما واقعیت آن است که ایران در مقایسه با کشورهای اندکی از واکسیناسیون عقب افتاده و کشورهای زیادی در این برنامه اسیر بیعدالتی و فقر جهانی هستند؛ با این حال آنچه در این میان در خور نقد و بازنگری است، فرصتسوزی ۶ ماهه ابتدای خرید واکسن است که به هر دلیل گفتنی یا نگفتنی، وزارت بهداشت وقت خود را صرف گفتار درمانی و مذاکرات داخلی کرد و درخواست بزرگان سلامت ایران مبنی بر خرید سریعتر واکسن خارجی بیشتر سخنرانی و انتقاد تلقی شد تا همراهی و پیشنهاد. متاسفانه موانعی چون تحریم، مشکلات اساسی در نقل و انتقال ارز و ... از یکسو و سیاسی شدن موضوع خرید انواع واکسن از سوی دیگر، خود به این عقب افتادن دامن زد. در چنین شرایطی برای خرید واکسن خارجی علاوه بر دور زدن تحریمها لازم بود مواضع مجلس و برخی نویسندگان و گویندگان داخلی را مبنی بر تحریم برخی واکسنهای خارجی، دور زد و مبنای قانونی برایش پیدا کرد. در یک جمله خرید واکسن وارد یک فضای سهقطبی، خریدن، نخریدن و از اساس مشکلدار بودن شد که قطب سوم را مدافعان طب اسلامی و سنتی هدایت میکردند. طولی نکشید که قطب چهارمی هم بهوجود آمد که ورود واکسن به ایران در فاز انسانی را نوعی تلقی کردن موش آزمایشگاهی میشناخت و عملا به یاری سه قطب دیگر شتافت.
اما به مرور که نتایج حیرتآور کنترل مرگومیر در جهان منتشر شد، نظرات سه قطب مخالف خرید واکسن نزد مردم رنگ باخت. در ایران خزان وحشتناکی در پیک سوم و چهارم بسیاری را زمینگیر کرد و هزاران نفر را روانه بیمارستان کرد. البته این اتفاق دست عوامل بالاسری وزارت بهداشت را بازتر کرد تا سختگیریهای معمول نسبت به واردات واکسن را کمتر کرده و ورود به خرید را چابکتر کند. اما سوالی که مطرح میشود آن است که آیا کشور ما از منظر زیرساختی و امکانات و منابع و برنامهریزیهای معقول برای مقابله با یک تهدید جدی در آینده آمادگی لازم را دارد؟ باید گفت خیر! ما همان قدر که در موضوع زلزله، سیل، آتشسوزی و ترافیک شهرهای بزرگ ناتوان و فاقد برنامه روشن هستیم و همیشه از همین بلایا آسیب میبینیم، به شما قول میدهم اگر در سال ۱۴۲۰ چنین همهگیری دوباره بروز کند، دوباره تاریخ با اندکی تغییر تکرار خواهد شد. در مقوله اپیدمیها، باید پذیرفت که وزارت بهداشت تنها در بهترین شرایط ۲۰ درصد کارآیی دارد و اگر همه نهادها با هم بازیگر میدان نشوند، ملت در بهترین وضعیت چیزی شبیه همین عمل میکند که امروز شاهد آن بودیم. باید پذیرفت زمانی پدید میآید که همه چیز باید خرج ملت شود و اگر در این کارزار درست عمل شود کشور از خطر میگذرد.