تجهیز ۵/ ۲میلیون هکتار از اراضی آبی به سامانههای نوین آبیاری
مجری طرح سامانههای آبیاری وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه سامانههای نوین آبیاری یک ابزار کارآمد در ارتقای بهرهوری آب کشاورزی است، اظهار کرد: سامانه نوین آبیاری با برخورداری از قابلیتهای ویژه و اثربخشی بالا در ابعاد فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، بهعنوان یک ابزار کارآمد و موثر در ارتقای بهرهوری آب کشاورزی با استفاده بهینه از منابع پایه، به عنوان یکی از اصلیترین و اولویتدارترین پروژههای اقتصاد مقاومتی در سطح کشور و وزارت جهاد کشاورزی مطرح است.
فریبرز عباسی ادامه داد: اجرای این سامانهها در کشور تاکنون توانسته است به هدف ارتقای بهرهوری دست یافته و زمینه را برای اهداف امنیت غذایی و توسعه پایدار فراهم سازد، ضمن اینکه ارتقای بهرهوری منابع با ارزش سرمایهای مانند خاک، انرژی و آب موجب کاهش مصرف نیز میشود.
عباسی با تاکید بر اینکه وزارت جهاد کشاورزی تاکنون سطح قابل قبولی را تحت پوشش آبیاری نوین قرار داده است، افزود: دفتر سامانههای نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی با تکیه بر دانش و توان داخلی و ظرفیتسازی در قالب بیش از ۳۵۰ شرکت مشاور، ۱۶۰۰ شرکت پیمانکار و ۴۰۰ تامینکننده لوازم و تجهیزات آبیاری، تاکنون بیش از ۵/ ۲میلیون هکتار از اراضی آبی کشور را به انواع سامانههای نوین آبیاری مجهز کرده است که بیش از ۳/ ۱میلیون هکتار از سطح اجرا شده در ۸ سال گذشته بوده و بیشترین عملکرد نیز در برنامه ششم توسعه اتفاق افتاده است. وی تصریح کرد: متوسط راندمان کاربرد آب در مزرعه حدود ۶۰ درصد، توزیع و انتقال آب حدود ۷۵درصد و راندمان کل آبیاری در کشور بیش از ۴۵درصد است که با متوسط راندمان آبیاری در کشورهای درحال توسعه برابری میکند و بخش زیادی از این افزایش راندمان آبیاری نتیجه توسعه سامانههای نوین آبیاری و سایر اقدامات زیربنایی انجام شده در کشور است.
عباسی با اشاره به ضرورت اجرای سامانههای نوین آبیاری در کشور گفت: چشمانداز ۱۰ سالهای برای اجرای سامانههای نوین آبیاری در کشور پیشبینی شده تا ۸/ ۳میلیون هکتار از اراضی آبی به این سامانهها مجهز شود که تاکنون بخش زیادی از آن محقق شده است. وی تصریح کرد: چشمانداز دیگر این است که شرکتهای توانمند درحوزه خدمات فنی و مهندسی رشد و گسترش پیدا کنند که هم اکنون دانش این شرکتها درسطحی است که میتوانیم خدمات فنی و مهندسی را به خارج از مرزها صادر کنیم. به گفته عباسی؛ خوشبختانه در کشور حدود ۲۲۰۰ شرکت بخش خصوصی در طرح سامانههای نوین آبیاری فعال هستند که شامل شرکتهای مشاور، طراح، پیمانکار، تولیدکننده و ارزیاب هستند و به برخی کشورهای همسایه نیز در این حوزهها خدمات ارائه میشود و کلیه شرکتهایی که در حوزه سامانههای نوین آبیاری کار میکنند دارای مجوز از سازمان برنامه و بودجه هستند و شرایط عمومی و اختصاصی لازم و تاییدیه صلاحیت را از طرف دفتر مجری طرح سامانههای نوین آبیاری نیز دارند.
مجری طرح سامانههای نوین آبیاری افزود: در حوزه سامانههای نوین آبیاری تقریبا بالای ۹۰درصد از تجهیزات در داخل کشور تولید میشود و مابقی شامل قطرهچکان PC، برخی فیلترها و الکتروگیربکس در ماشینهای آبیاری، از خارج وارد میشود که پتانسیل تولید آنها در کشور نیز وجود دارد و برای این مهم برنامهریزی شده است. عباسی ادامه داد: رویکردی که در خصوص توسعه سامانههای نوین آبیاری در دفتر وجود دارد، توسعه روشهای با راندمان بالاتر است و به طور کلی هدف اصلی مجری طرح توسعه کیفی سامانهها در کشور است. وی اظهار کرد: در ارتقای کیفی، مساله نرمافزاری بسیار اهمیت دارد و در همین راستا مبحث هوشمندسازی و استفاده از فناوریهای نوین یکی دیگر از اهداف ما است. عباسی از دیگر رویکردها در توسعه سامانههای نوین آبیاری را اجرای سامانهها در اراضی تجمیعی عنوان کرد.
عباسی درباره اعتبارات دفتر مجری طرح سامانههای نوین آبیاری نیز گفت: اگر اعتبارات مورد نیاز طرح تامین شود، ظرفیت توسعه سامانهها حدود ۴۰۰ هزار هکتار در سال است که در برنامه اقتصاد مقاومتی سالانه ۲۵۰هزار هکتار پیشبینی شده است، اما به دلیل محدودیتهای اعتباری در چند سال گذشته به طور متوسط سالانه حدود ۲۰۰هزار هکتار اجرا شده است.
وی افزود: در سال گذشته حدود ۷۳هزار هکتار در موافقتنامه بودجهای برای اجرا پیشبینی شده بود که بیش از ۱۰۰هزار هکتار درکشور اجرا شد. عباسی به بیان برخی دیگر از چالشهای توسعه روشهای نوین آبیاری پرداخت و اظهار کرد: یکی از چالشهای اصلی که در توسعه سامانههای نوین آبیاری وجود دارد، بحث نوسان قیمت لوازم و تجهیزات آبیاری ناشی از افزایش قیمت ارز است که امیدواریم با ثبات بازار ارز، نوسانات کاهش یابد تا بتوان برنامهریزیهای بهتری را برای تولید تجهیزات و اجرای سامانههای نوین آبیاری انجام داد.