«زیان»؛ سهم شرکت‌های پخش از زنجیره دارو
وقتی به اشتغالی که شرکت‌های پخش ایجاد می‌کنند نگاه می‌کنیم، هم‌ردیف شرکت‌های تولید دارو قرار دارند و این در حالی است که بررسی صورت‌های مالی این شرکت‌ها در حوزه دارو نشان می‌دهد رقم سود سالانه نسبت به کل فروش یک شرکت پخش بین ۳ تا ۵درصد بیشتر نیست و این در حالی است که شرکت‌های تولیدکننده دارو بیش از ۴۰درصد فروش خود سود می‌برند.
بررسی همین آمار و ارقام کفایت می‌کند که بگوییم دولت با توزیع یارانه و تخصیص ارز دولتی به تولید و واردات دارو، شرایط مناسب‌تری را برای آنها ایجاد می‌کند و این در حالی است که در حوزه پخش خبری از سیاست‌های حمایتی نیست و مارجین توزیع در پایین‌ترین رقم خود نگه داشته شده است. به همین دلیل در حال حاضر کالاهایی را در کشور پخش می‌کنیم که توزیع آنها حتی با زیان همراه است.
در این بین سازمان غذا و دارو در تلاش است قیمت دارو با افزایش روبه‌رو نشود، اما این تصمیم خود را از محل حاشیه سود شرکت‌های پخش و داروخانه‌ها عملی می‌کند و به اسم حمایت از تولید، تنها حاشیه سود تولیدکننده را اندکی افزایش می‌دهد و این در حالی است که اگر سیستم پخش نباشد، هیچ کالایی به دست مصرف‌کننده نخواهد رسید و تولید فلج خواهد شد و متاسفانه در دولت تدبیر و امید، در غالب اوقات، تعیین قیمت‌ها به زیان شرکت‌های پخش بوده است.
مساله دیگر اینکه همه هزینه‌های شرکت‌های پخش بر اساس ارز آزاد صورت می‌گیرد؛ اما درآمد این شرکت‌ها بر اساس ارز ۴۲۰۰ تومانی تعیین می‌شود. تنها در یک سال گذشته قیمت یک دستگاه کامیون با اتاق دو برابر، هزینه‌های حمل‌ونقل و توزیع دو تا سه برابر و هزینه‌های نیروی انسانی نیز لااقل ۲۵درصد رشد کرده است و این در حالی است که حاشیه سود این شرکت‌ها بسیار ناچیز است و به سمت بحران در حرکت است، زیرا شرکت‌های پخش همه نیاز خود را باید با قیمت بالا و آزاد تامین کنند و محصول را ارزان به فروش برسانند؛ درحالی‌که شرکت‌های تولیدکننده دارو یا واردکننده آن از ارز دولتی استفاده می‌کنند و این به معنای نبود عدالت در هزینه‌ها و سود در زنجیره تولید و توزیع دارو است و این دید باید اصلاح شود. در حال حاضر در سیستم دارو، تقریبا ۵۵ شرکت پخش فعال وجود دارد که به‌طور میانگین هر کدام ۴۵۰ تا ۵۰۰ فرصت شغلی ایجاد کرده‌اند و عصای دست تولیدکنندگان و دولت در شرایط بحرانی و خاص مثل زلزله، سیل، کرونا و... هستند، اما به دلیل تصدی‌گری دولت و سیاست‌های نادرست این صنعت با بحران سرمایه‌گذاری و توسعه روبه‌رو است.
