نخستین عرضه اوراق «گام» در بورس
به گزارش «دنیایاقتصاد» این اوراق با هدف تسهیل مبادلات مالی بین طرفین معامله طراحی شده و ساختاری مشابه اسناد خزانه دارد با این تفاوت که ناشر اسناد خزانه، دولت است در حالی که ناشر این اوراق بانکهای تجاری هستند. در ساز و کار اوراق گام، بنگاه خریدار کالا یا خدمات (بنگاه متعهد) به جای پرداخت وجه به فروشنده (بنگاه متقاضی) تقاضای صدور اوراق گام را به یکی از بانکهای تجاری دارای مجوز انتشار ارائه میکند و پس از تایید درخواست، بنگاه متقاضی جهت استفاده از این اوراق از طریق سامانه مربوطه معرفی میشود. بنگاه متقاضی میتواند اوراق موردنظر را تا سررسید نزد خود نگهداری کند و ارزش اسمی آن را در تاریخ سررسید دریافت کند یا این اوراق را با تنزیل در بازار سرمایه به فروش برساند. پرداخت اصل مبلغ و تسویه اوراق به صورت تضامنی از طرف بانک ناشر و بنگاه متعهد تضمین شده است. طرح گام یکی از برنامههای بانک مرکزی با کمک نظام بانکی است که برای مدیریت نقدینگی طراحی شده و از بهمن ماه سال ۱۳۹۸ اجرایی شده است. هدف این طرح امکان تامین مالی غیرتورمی سرمایه در گردش زنجیره تولید اعلام شده و براساس گفته رئیس کل بانک مرکزی در این طرح ۵۰ هزار میلیارد تومان منابع بانکی به گردش درخواهد آمد که ۶۵درصد آن برای واحدهای کوچک و متوسط با کارمزد ۲درصد در نظر گرفته شده است. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، در مراسم رونمایی از این طرح، گام را یکی از برنامههای مهم این بانک با هدف کمک و مشارکت شبکه بانکی کشور در تامین مالی بنگاههای تولیدی دانست و تاکید کرد در این طرح مدیریت نقدینگی به شکل غیرتورمی، سرمایه در گردش مورد نیاز زنجیره تولید را به ویژه برای واحدهای کوچک و متوسط تولیدی فراهم میسازد. به گفته وی گواهی اعتبار مولد به عنوان یک ابزار بازارمحور و با قابلیت نقل و انتقال در بازارهای پول و سرمایه، تسهیلات جدیدی را برای تامین اعتبار بنگاههای تولیدی ارائه میکند.
در ابتدای اجرای این طرح بانکهای دارای مجوز انتشار اوراق گام بانکملی، ملت، تجارت و صادرات اعلام شدند؛ اما به گفته مقامات بانک مرکزی ورود ۱۰ تا ۱۲ بانک در این طرح دیده شده در حالی که تاکنون بانکهای سپه، پارسیان، پاسارگاد، شهر و آینده به این طرح پیوستهاند. بانک سپه نخستین بانکی بود که نماد اوراق گام در بازار سرمایه به آن تعلق گرفت و دوشنبه گذشته هم نخستین عرضه بورسی این اوراق متعلق به اوراق گام بانک صادرات ایران بود. این اوراق با نام و بدون کوپن است که ارزش اسمی یکمیلیون ریال دارد و سررسیدهای آن حداقل یک ماه و حداکثر ۹ ماه است. صدور این اوراق توسط بانک عامل در سامانه گام بانک مرکزی صورت میگیرد و پس از گذشت یک ششم زمان صدور تا سررسید، معاملات اوراق به بازار سرمایه منتقل میشود. امیرهامونی، مدیر عامل فرابورس هم در این باره گفته است: طی مدتی که اوراق در بازار پول قراردارد، دارنده آن میتواند این اوراق را بابت خرید نهاده به سایر بنگاههای عضو سامانه منتقل کند و تا زمانی که در بازار پول است صرفا قابلیت نقل و انتقال از طریق بانک با درخواست دارنده اوراق را دارد و پس از انتقال به بازار سرمایه و طی تشریفات مربوطه صرفا دراین بازار قابل معامله و تسویه خواهد بود. به طور مثال در اوراق ۶ماهه، این اوراق یک ماه در بازار پول خواهد بود و پس از آن بانک مربوطه شرایط حضور این اوراق را در بازار سرمایه فراهم خواهد کرد که این شرایط با همکاری شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و فرابورس انجام میگیرد و پس از آن نماد مربوطه در فرابورس گشایس یافته و معاملات ثانویه آن انجام خواهد شد. به گفته وی در این طرح همکاری مهمی بین بازار پول و سرمایه شکل گرفته که در این همکاری بانک مرکزی و بانکهای تجاری کشور از یکسو و از سوی دیگر بازار سرمایه با محوریت سازمان بورس، شرکت سپرده گذاری مرکزی، فرابورس و بورس تهران حضور دارند. آخرین اطلاعات دریافتی نشان میدهد اوراق گواهی اعتبار مولد بانک صادرات ایران با سررسید ۳۱ تیر سالجاری جمعا به مبلغ ۲ هزار میلیارد تومان برای تامین نیازهای سرمایه در گردش بنگاههای متقاضی در بورس درج شده است. این اوراق طبق مصوبه ۱۵ دی سال ۹۹ هیات پذیرش بورس تهران صورت گرفته و بانک صادرات ایران به عنوان بانک عامل درج شده است. این اوراق ۶ ماهه است و ضمانت و عاملیت فروش آن بر عهده این بانک است.