قطع برق، اما به‌عنوان یک انرژی بدون جایگزین سیمانی‌ها را مستاصل کرده و به همین دلیل فعالیت بیش از ۷۰ درصد کارخانه‌های تولید سیمان متوقف ‌شده که این اتفاق کمبود شدید سیمان را رقم‌ زده است؛ بنابراین درحالی‌که تمام استدلال دولت در مقوله قیمت‌گذاری دستوری جلوگیری از افزایش قیمت ساخت‌وساز بود، هر کیسه سیمان تا چند برابر قیمت درب کارخانه در بازار به فروش می‌رسد، اما سود این افزایش قیمت نه کارخانه‌ها را توانمند می‌کند و نه نصیب مردم می‌شود بلکه واسطه‌ها از این فرصت به بهترین شکل استفاده می‌کنند.

 چرا در زمستان برق قطع شد؟

شهریار گراوندی، مدیرعامل سیمان «سامان غرب» به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: در ابتدا اولویت قطع برق شرکت‌های سیمانی و فولادی بودند، اما با تداوم مشکلات، سایر صنایع برای قطع برق اولویت‌بندی شدند. قطع برق در زمستان معمولا اتفاق نمی‌افتد، اما این مساله در حال حاضر ریشه در کمبود گاز مصرفی موردنیاز نیروگاه‌ها دارد. ضمن اینکه به برخی نیروگاه‌ها که با سوخت مایع هم توانایی تولید برق‌دارند، به دلیل ایجاد آلودگی هوا سوخت نمی‌دهند.

وی می‌افزاید: بعد از قطع گاز، مشکل قطع برق در روزهای اخیر مزید بر علت شده و متاسفانه باعث تعطیلی بسیاری از کارخانه‌های سیمان شده است. ما هم از این قاعده مستثنا نیستیم. بعدازاینکه یک هفته به‌طور کامل قطعی برق و تعطیلی کارخانه را شاهد بودیم، اما در حال حاضر با توجه به میزان برقی که در اختیار ما قرارمی‌گیرد، به‌اندازه ۵۰ درصد یک ماه پیش‌تولید می‌کنیم که این تولید صرفا کلینکر بوده و به دلیل نبود برق، مرحله آخر یعنی تبدیل کلینکر به سیمان انجام نمی‌شود.

 رشد ۱۰۰ درصدی قیمت سیمان به نفع دلالان

گراوندی ادامه می‌دهد: فرآیند تولید صنعت سیمان به‌گونه‌ای است که امکان اینکه برق را در ساعاتی قطع و وصل کنیم، وجود ندارد. در واقع اگر کوره‌ها در ساعاتی خاموش و روشن شوند، به آجرنسوزها شوک حرارتی وارد می‌شود و تخریب می‌شوند؛ بنابراین ده‌ها میلیارد تومان باید برای این بخش هزینه شود. ضمن اینکه پوسته کوره‌ها هم در اثر قطع برق ناگهانی دچار تغییر شکل می‌شود که از این نظر هم هزینه هنگفتی به کارخانه‌ها تحمیل خواهد شد. کمبود سیمان در کشور باعث شده تا قیمت هر تن سیمان به ۶۰۰ هزار تومان برسد و در مناطق محروم این گرانی به شکل تعطیلی پروژه‌ها خودش را نشان داده است. نکته اساسی اینکه بی‌شک با بهبود وضعیت برق و گاز دوباره قیمت سیمان در بازار به روال عادی برمی‌گردد، اما مساله اینجاست که با این قیمت‌ها عملا تولیدکننده امکان حیات ندارد. درواقع در هر دو صورت باقیمت‌های کنونی سیمان، تولیدکننده متضرر خواهد شد.

 مصوبه‌ای که اجرایی نمی‌شود

مدیرعامل سیمان سامان غرب ادامه می‌دهد: در سال‌های گذشته هر زمانی گاز کارخانه‌ها در فصول سرد سال قطع می‌شد، دولت با نرخ گاز، مازوت را در اختیار آنها قرار می‌داد، اما امسال قیمت مازوت ۲۵۰ درصد گران‌تر به تولیدکننده فروخته شد که با هزینه‌های حمل آن درنهایت حدود ۵ برابر قیمت گاز برای تولیدکننده تمام می‌شد. با توجه به پیگیری‌های صورت گرفته دولت تصویب کرد که قیمت مازوت به روال سابق برگردد، اما متاسفانه با گذشت بیش از یک هفته از این مصوبه کماکان مازوت با قیمت قبل در اختیار تولیدکنندگان سیمان قرار می‌گیرد و پالایشگاه‌ها عنوان می‌کنند که چیزی به ما ابلاغ نشده است. این در حالی است که صنعت سیمان نفس‌های آخر خود ر ا می‌کشد.

 اصلاح قیمت سیمان در سال آینده

عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با اشاره به جلسه انجمن با وزیر صمت خاطرنشان می‌کند: در این جلسه به مشکلات سیمان ازجمله قیمت‌های دستوری اشاره کردیم وزیر هم خوشبختانه عنوان کردند که هیچ‌گونه اعتقادی به قیمت‌گذاری دستوری ندارند. وزیر صمت معتقد بود که باید قیمت‌گذاری سیمان به انجمن سپرده شود و پیگیری این کار را به معاونت معدنی وزارت صمت واگذار کردند تا در هفته آینده با همکاری انجمن با برگزاری جلساتی فرمول‌های مختلف را برای قیمت سیمان مورد بررسی قرار دهند. البته ماحصل این جلسات تعیین قیمت سیمان برای سال آینده خواهد بود در حالی ‌که صنعت سیمان وضعیت اورژانسی دارد و باید تا قبل از نتیجه‌گیری و تدوین استراتژی قیمت‌گذاری برای سال آینده، اقدام عاجلی در رابطه با تغییر قیمت‌ها به‌صورت موقت صورت بگیرد.

 سیمان باید از لیست قیمت‌گذاری خارج شود

گراوندی می‌افزاید: در حال حاضر ظرفیت تولید سیمان در کشور حدود ۹۰ میلیون تن است، اما میزان مصرف داخلی ۵۰ میلیون تن است و حدود ۱۰ میلیون تن هم صادر می‌شود؛ بنابراین حدود ۳۰ درصد ظرفیت صنعت بلااستفاده مانده است و تقاضایی برای آن وجود ندارد. اگر آزادسازی قیمت صورت بگیرد، به‌هیچ‌عنوان قیمت‌ها جهشی تجربه نمی‌کند و بازار به تعادل می‌رسد، اما در حال حاضر با قیمت‌های دستوری و بسیار نازل که به نفع هیچ‌کس جز دلال‌ها نیست، ادامه حیات این صنعت به مخاطره افتاده است. امیدوارم با حمایت وزارت صمت از لیست قیمت‌گذاری توسط سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده خارج شویم. وی همچنین به مشکلات وجود واسطه‌ها در صنعت سیمان می‌پردازد و می‌گوید: سیمان به دلیل حجیم بودن قابل احتکار نیست، اما باید تدابیری اتخاذ شود که شرکت‌های سیمانی محصولات را به مشتری واقعی بفروشند. متاسفانه به شرکت‌های سیمانی اجازه اینکه به مصرف‌کننده نهایی خرده‌فروشی داشته باشند، داده نمی‌شود در حالی ‌که با این کار علاوه بر حذف واسطه‌ها، سیمان با قیمت بسیار ارزان‌تر در اختیار مردم قرار می‌گیرد؛ بنابراین علاوه بر اینکه تولیدکننده به‌راحتی می‌تواند سیمان را بفروشد، به خاطر حذف دلالان قیمت‌ها هم کنترل می‌شود، اما متاسفانه با این درخواست همواره مخالفت می‌شود.