مجتمع پردازش و بازیافت زباله آرادکوه در کیلومتر ۲۳ جاده قدیم تهران - قم و در جنوب کهریزک واقع‌شده است و روزانه انواع پسماندهای مختلف از منابع مختلف به این مرکز ارسال می‌شود. این تپه‌ از دپوی حدود ۹ هزار تن از انواع زباله است ایجاد شده و مردم اطراف منطقه از این وضعیت راضی نیستند. در همین راستا مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با اشاره به عملکرد برخی از شهرهای موفق دنیا در این زمینه توضیح داد: به‌عنوان‌مثال در شهر استکهلم هم‌اکنون هیچ زباله‌ای دفع نمی‌شود و حتی برای زباله‌های خطرناک هم راهی برای تبدیل وجود دارد؛ اما در تهران در حال حاضر مخازنی که در سطح شهر وجود دارند مشکلاتی را برای مدیریت شهری به وجود آورده‌اند و به دلیل اینکه هیچ زمانی خالی نیستند بحث زباله‌گردی رونق پیدا می‌کند و شاهد روان شدن شیرابه‌ها از این مخازن هستیم.

علیپور به معضلات تهران در حوزه مدیریت پسماند پرداخت و گفت: ذخیره‌سازی نامطلوب، تفکیک نامناسب از مبدا، رفت‌وروب ماشین‌آلات، معضلات ایستگاه‌های میانی و درنهایت پردازش در آرادکوه از جمله مشکلات تهران در حوزه پسماند است. در شهرهایی همانند برلین، وین و استکهلم هم‌اکنون مخازن داخل منازل هستند و در سیستم شهرسازی این موضوع تعریف‌شده است. در این مخازن زباله‌های تر و خشک از یکدیگر جدا می‌شوند و هفته‌ای دو بار زباله‌های تر با پرداخت هزینه و زباله‌های خشک بدون پرداخت هزینه جمع‌آوری می‌شوند. این در حالی است که ما در تهران در برخی از نقاط حتی زباله‌ها را تا روزی سه بار جمع‌آوری می‌کنیم.

وی افزود: در حالت عادی قبل از ورود بیماری کرونا به کشور روزانه بین ۷۰ تا ۸۰ تن زباله بیمارستانی در آرادکوه دفن می‌شد؛ اما در دوره اول کرونا در ماه‌های اسفند و فروردین این رقم به ۱۲۰ تن زباله در روز افزایش پیدا کرد و با کاهش بیماری کرونا به ۸۰ تن رسید؛ اما با شیوع موج دوم بیماری کرونا در حال حاضر روزانه ۹۰ تن زباله بیمارستانی در آرادکوه دفن می‌شود. ما حداکثر توان خود را بر این گذاشته‌ایم که هرروز تخلیه پسماند‌ها را داشته باشیم و برای مقابله با بیماری کرونا زباله‌ای باقی نماند.

علیپور ادامه داد: برای وضعیت بهتر دفن و حمل زباله‌های بیمارستانی باید یک کار زیرساختی انجام می‌دادیم و با توجه به شرایط اقتصادی و بالا رفتن قیمت خودرو‌ها ۴۰ دستگاه خودروی مکانیزه که به سیستم جمع‌آوری و مخازن و کانتینر جدید مجهز هستند در هفته آینده رونمایی می‌شوند. در این سیستم جدید یک اپلیکیشن راه‌اندازی کرده‌ایم که مشخص شود چه زمانی زباله‌ها بارگیری می‌شود و خودروی بارگیری شده در چه مکانی قرار دارد و با این خودرو‌ها می‌توانید به حد مطلوب و استانداردی در جمع‌آوری زباله‌های بیمارستانی برسیم.

مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری تهران تصریح کرد: به‌طور قانونی شهرداری هیچ وظیفه‌ای در قبال جمع‌آوری زباله‌های بیمارستانی ندارد و این بر عهده وزارت بهداشت و نظارت سازمان حفاظت محیط‌زیست است و از آنجا ‌که ما نقشی در داخل بیمارستان‌ها برای تفکیک زباله‌های بیمارستانی نداریم، از محیط‌زیست می‌خواهیم که پروتکل‌های بهداشتی پسماند‌های بیمارستانی را در داخل بیمارستان رصد کنند تا از در هم ‌آمیختگی پسماند‌های بیمارستانی در مبدا جلوگیری شود؛ زیرا برخی از بیمارستان‌ها پسماند خانگی بیمارستان را با زباله‌های عفونی و شیمیایی مخلوط و به  آراد کوه می‌فرستند و از محیط‌زیست می‌خواهیم گشت‌های ویژه خود را در بیمارستان‌ها بگذارد تا نسبت به عملکرد تفکیک زباله‌های بیمارستانی در مبدا نظارت داشته باشد تا سلامت کارکنان ما نیز به خطر نیفتد.

صدرالدین علیپور در پاسخ به مساله انتقال مجتمع آرادکوه تاکید کرد: آرادکوه متعلق به شهرداری تهران نیست.  ۶۰ سال پیش، مسوولان وقت حدود ۲ سال زمان برای انتخاب مکان فعلی صرف کردند و دلیل انتخاب آرادکوه هم این بود که در مسیر جریان باد به سمت شهر قرار نداشت و هیچ مجموعه مسکونی یا فرودگاهی در اطراف آن نبود و خاک آن نفوذناپذیر بود.

علیپور بابیان اینکه برخی از مدیران در زمان مسوولیت خود موضوع مربوط به انتقال آرادکوه را به شکل ژورنالیستی مطرح کرده و هیچ راهکاری ارائه نمی‌دهند و درنهایت با سپردن مسوولیت به دیگری فقط برای شهر و شهروندان هزینه تولید می‌کنند، ادامه داد: واقعیت این است که درگذر زمان برخلاف پروتکل‌های محیط‌زیستی مجوز ساخت فرودگاه و مجموعه‌های مسکونی در اطراف مجتمع آرادکوه داده شد و حالا صحبت از انتقال این مرکز می‌شود؛ اما پیش از اینکه این موضوع مطرح شود باید فکر کرد که تهران شهر محصوری است و امکان پیدا کردن مکانی با وسعت زیاد برای دفن زباله و انتقال زیرساخت‌ها در چنین شرایطی اگر ناممکن نباشد، بسیار سخت است.

علیپور تاکید کرد: با اینکه از نظر سازمان مدیریت پسماند این ایده علمی نیست و تبعات بسیاری به دنبال دارد، در صورت اصرار همکاران، ما با انتقال آرادکوه هیچ مشکلی نداریم و برای این امر مانعی ایجاد نمی‌کنیم؛ اما این کار تخصصی است و همکاران محیط‌زیست باید چندین سال مطالعه و مکان مناسب را انتخاب کنند و هزینه حداقل ۲۰ تا ۳۰ هزار میلیارد تومانی این‌ جا به‌ جایی هم تامین شود، پس ‌از آن می‌توان از انتقال آرادکوه صحبت کرد.

این مقام مسوول با تاکید بر اینکه هزینه انتقال آرادکوه تقریبا برابر با بودجه یک سال شهرداری تهران است و هیچ‌گاه از شهرداری نمی‌توان انتظار تامین این منبع مالی را داشت، تصریح کرد: این در حالی است که دنیا در حال پیاده کردن سیاستی است که از طریق آن دفن پسماند را با روش تفکیک از مبدا به صفر برساند، پسماند تر را به کمپوست تبدیل کرده و در نهایت از طریق دستگاه زباله‌سوز از پسماند باقی‌مانده انرژی تولید کند.

وی بابیان اینکه انتخاب مکان جدید برای مرکز دفن پسماند پایتخت به‌هیچ‌وجه با رویکردهای علمی رایج در دنیا مطابقت ندارد، گفت: تمام تلاش ما این است که با شیوه‌های روز دنیا، اولویت قرار دادن طرح جامع پسماند و اجرای روش‌های اصولی میزان دفن را به حداقل و در نهایت به صفر برسانیم و از پسماند برای تولید کمپوست یا انرژی استفاده کنیم.

علیپور در نهایت گفت: در ۶۰ سال گذشته شیوه جمع‌آوری پسماند در تهران تقریبا به یک‌شکل ثابت است و همواره زباله‌ها در آرادکوه دفن می‌شوند که قطعا این امر مشکلاتی را برای محیط‌زیست به همراه داشته و هیچ‌کس منکر این امر نیست؛ اما حالا که مساله انتقال آرادکوه و به عبارتی جابه‌جایی مشکلات از مکانی به مکان دیگر مطرح می‌شود، بهتر نیست که مسوولان به‌جای اظهارنظرهای غیرکارشناسی کمک کنند تا طرح‌های سازمان پسماند در خصوص اجرای طرح‌های مدرنی چون کاپ به نتیجه برسد؟ آیا بهتر نیست که با صدور مجوزهای لازم کمک کنند تا الگوی صحیح مدیریت پسماند در تهران و پس ‌از آن در کشور حاکم شود؟ شاید وقت آن رسیده باشد که به‌جای طرح‌های بلندمدت بی‌بازده به دنبال فرهنگ‌سازی برای ارتقای مدیریت پسماند باشیم.

اخبار مرتبط