ضربه نوسان قیمت ارز بر تولید
نان کارخانه‌های سفال «آجر» شده است
به‌کارگیری آخرین فناوری
کارخانه تولیدی آجر سفال نمونه (مرادی) واقع در شهرستان ورامین، در سال ۱۳۷۱ با هدف تولید انواع تیغه سفال و بلوک تاسیس و راه‌اندازی شده است. ظرفیت فاز نخست کارخانه، با یک خط تولید، ۲۰ هزار قالب آجر در روز بوده که هم‌اکنون ظرفیت این کارخانه با دو خط تولید به ۴۰ هزار قالب آجر در روز رسیده و با تمام ظرفیت کار می‌کند و در حال تولید چند مدل آجر سفالی است.
خط تولید آجر سفال
مجید مرادی، مدیر کارخانه آجر سفال نمونه درباره خط تولید کارخانه آجر در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: خطوط کارخانه آجر از چند بخش تشکیل شده است که در ابتدای کارخانه، ابتدا خاک رس با ماسه بادی آمیخته شده و توسط نوار نقاله وارد آسیاب شده که پس از آسیاب شدن با آب مخلوط و پس از آن وارد قسمت سیلو میشود.
مرادی در ادامه توضیح داد: البته میزان ترکیب خاک رس و ماسه بادی از اهمیت خاصی برخوردار است و اگر این تناسب رعایت نشود، موجب ترک خوردن آجر میشود. از این رو این ترکیب نیاز به استاندارد خاصی دارد که باید مورد تایید بخش کنترل کیفیت قرار گیرد تا در نهایت بتوان به محصول با کیفیت بالا دست پیدا کرد. وی خاطرنشان کرد: پس از آنکه مواد اولیه آجر سفالی به سیلو می‌رسد، مرحله فرآوری آن آغاز میشود، به این ترتیب مواد برای فرآوری وارد خط تولید گل‌ساز شده و طی مسیر این خط به اندازه مورد نظر آب به آن افزوده میشود. اگر آب به اندازه موردنظر نباشد، خط تولید به صورت خودکار متوقف میشود. پس از عبور از این مرحله، گل آماده قالب‌گیری میشود که در این مرحله موضوع هواگیری و پرس از اهمیت خاصی برخوردار است. مرادی ادامه داد: پس از آن نیز قالب‌گیری در اندازه‌ها و شکل‌های مختلفی انجام می‌گیرد. آجرهای خام باید به مدت 30 ساعت در خشک‌کن باقی مانده تا به صورت کامل نم‌های آنها گرفته میشود. در مرحله پایانی نیز آجرها به مدت سه روز در کوره باقی می‌مانند تا به استحکام لازم برسند و تبدیل به آجر شوند. آجرها یک روز در حرارت باقی مانده و یک روز به آنها استراحت داده میشود و در نهایت روز سوم پخت نهایی انجام می‌گیرد. مرحله پخت نهایی چنان به آجر و سفال استحکام می‌بخشد که عمر آن را به هزار سال می‌رساند. آجرها در کوره‌هایی تا 800 درجه سانتیگراد پخته میشود.
وی درباره شکل آجرهای سفال نیز توضیحاتی ارائه کرد و گفت: خلأهایی که در ساخت آجرهای سفال وجود دارد، موجب ایجاد گرمایش و سرمایش میشود که در حقیقت به نوعی صداگیر و عایق نیز محسوب میشود. داخل برخی سفال‌ها نیز یک فوم قرار داده میشود که به عنوان صداگیر عمل می‌کند.
50 قطعه مورد نیاز برای راه‌اندازی آجر سفال
مدیر کارخانه آجر سفال نمونه درباره تلاش مجموعه برای به‌روز کردن فناوری کارخانه عنوان کرد: برای به‌روز کردن این کارخانه طی سال‌های گذشته همواره آخرین تجهیزات را وارد کرده‌ایم. فاز دوم کارخانه که خط به‌روزتری است از سال 87 راه‌اندازی شده و میزان تولید ما را نسبت به فاز نخست دو برابر افزایش داده است. کارخانه آجر سفال نمونه، از آخرین دستاوردهای تولید آجر، آماده‌سازی خاک، ماشین‌آلات جدید، کوره تونلی و آزمایشگاه کنترل کیفیت بهره گرفته است تا به مقاومت بالا و زیبایی در زمینه تولید آجر سفالی برسد. مرادی با اشاره به اشتغال‌زایی این کارخانه آجر سفال عنوان کرد: هم‌اکنون 100 نفر به صورت مستقیم در این مجموعه مشغول به کارند که بیشتر نیروهای کارخانه، ایرانی هستند. وی با تاکید بر گران شدن قیمت قطعات کارخانه اظهار کرد: برخی می‌پندارند که آجر سفال، تنها با خاک ساخته میشود و تولید آن بسیار ساده است و نیاز به پیچیدگی یا فناوری خاصی ندارد، این در حالی است که باید ۵۰ نوع وسیله از یک پیچ ریز تا وسایل دیگر مانند روغن و گریس، یاتاقان و ... به کار گرفته شود تا بتوان خاک رس را قالب‌گیری و تبدیل به آجر کرد. مدیر کارخانه آجر سفال نمونه در ادامه توضیح داد: هم‌اکنون تمام قطعات خطوط ما گران شده است و با این روند دیگر تولید به‌صرفه نخواهد بود.
مشکلاتی از جنس تولید آجر سفال
مدیر کارخانه آجر سفال نمونه درباره مشکلات این روزهای بازار آجر سفال عنوان کرد: گران شدن قیمت مواد اولیه و تجهیزات یکی از مهم ترین مشکلات صنف ماست. قیمت برخی تجهیزات مانند روغن، لوازم برقی و ... تا 10برابر نیز گران شده است، این در حالی است که قیمت محصولات نهایی ما حدود 10درصد افزایش یافته است. مرادی ادامه داد: از سوی دیگر، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ما این است که هم‌اکنون نمی‌توانیم کارگر برای کارخانه جذب کنیم. تا پیش از این، از نیروهای افغان استفاده می‌کردیم، اما با افزایش قیمت دلار و بی‌ارزش شدن پول ایران، نیروهای انسانی افغان، دیگر حاضر به کار کردن با ما نیستند، برخی از آنها به کشور خود بازگشته و برخی هم به ترکیه رفته‌اند. وی همچنین با اشاره به گران شدن قیمت انرژی بیان کرد: موضوع دیگر گران شدن قیمت انرژی مانند گاز و برق است. از سوی دیگر قیمت دستمزد نیروی انسانی نیز بسیار افزایش یافته است. تمام این موارد بهای تمام‌شده ما را افزایش داده اما محصول نهایی ما در بازار به این اندازه گران نشده است. این در حالی است که وضعیت بازار به نسبت خوب است و تقاضا نیز وجود دارد، اما مشکل اصلی ما نوسان نرخ دلار و نبود کارگر برای کارخانه است. مرادی در پایان تاکید کرد: دولت باید ساز و کار مناسبی برای نوسان قیمت ارز تعریف و تعیین کند و نظارت بیشتری بر این بازار داشته باشد.
