فرصت‌ها و چالش‌های بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ چسب کشور

امروز صنایع شیمیایی رازی، نامی شناخته‌شده در عرصه تولید انواع چسب‌های صنعتی، خانگی و بسته‌بندی است. این شرکت با فعالیت بخش خصوصی در سال ۱۳۵۹ فعالیت خود را در زمینی به مساحت ۱۰۰ هزار مترمربع در شهرستان ساوجبلاغ آغاز کرد. نتیجه سه دهه فعالیت مستمر و تولید انواع چسب باکیفیت و باهدف تحقق شعار «همه راضی از چسب رازی»، کسب سهم حداکثری از بازار ایران برای این شرکت تولیدی بوده است.

به گفته رامین میزانی، رئیس هیات‌مدیره شرکت شیمیایی رازی استفاده از خلاقیت و نوآوری در واحد تحقیق و توسعه و آزمایشگاه کارخانه رازی، نیازسنجی متداول بازار و ارتباط مستحکم با مشتریان باعث شده تا شرکت رازی بتواند رضایت مصرف‌کنندگان نهایی را جلب کند. با توجه به استقبال مصرف‌کنندگان ایرانی و بین‌المللی از محصولات رازی، این شرکت با احساس مسوولیت به‌مراتب سنگین‌تری نسبت به گذشته، بازار مصرف‌کننده بزرگ‌تری را پیش روی خود دید که این امر سبب شد تولید چسب را افزایش دهد. پس از افزایش حجم تولید چسب، چسب رازی پا به عرصه بین‌المللی گذاشت و محصولات خود را به کشورهای همسایه نیز صادر کرد. آن‌طور که آمارها نشان می‌دهند درحال‌حاضر حدود ۶۴۰ نفر در شرکت رازی مشغول به کار هستند که از این تعداد ۳۷۰ نفر در کارخانه و ۲۷۰ نفر در دفتر مرکزی شرکت فعالیت دارند. البته علاوه بر اشتغال‌زایی مستقیم، تعداد زیادی هم به‌طور غیرمستقیم در این شرکت مشغول به کار شده‌اند.

 چالش‌های واردات مواد اولیه

وی گفت: صنایع شیمیایی و به‌خصوص تولید چسب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ و این امر به‌دلیل گستردگی استفاده چسب در صنایع مختلف مثل خودروسازی، ساختمان‌سازی، چاپ و بسته‌بندی، چوب و مبلمان، کیف و کفش و... است. مشکلاتی نیز بر سر راه تولید چسب وجود دارد. این صنعت حدود ۸۰ درصد مواد اولیه خود را از طریق واردات از خارج کشور تهیه و تامین می‌کند. به گفته میزانی در این شرایط نیازمندیم دولت حمایت کافی درخصوص تخصیص ارز به مواد اولیه و پشتیبانی مالی- ریالی لازم را از این صنعت انجام دهد. حمایت هرچه بیشتر از این صنعت می‌تواند منجر به تولید بیشتر و درنتیجه صادرات به کشورهای دیگر شود. می‌توان گفت مشکلات نوسانات قیمت ارز به‌طور مداوم بر کسب‌وکارهایی که نیازمند واردات مواد اولیه برای تولید محصولات خود هستند تاثیر بسزایی دارد. نوسانات رو به بالای ارز نسبت به سال‌های گذشته خصوصا کسری بودجه شدید، این شرکت را با بحران تامین بودجه ارزی- ریالی روبه‌رو کرده است. دلیل آن نیز این است که به‌منظور تامین ارز ناگزیر باید سراغ بانک‌ها برای رفع این مشکل رفت اما همین کار نیز مراحلی طولانی دارد و باعث می‌شود تا گاه‌وبیگاه خطوط تولید متوقف شود. همین موضوع می‌تواند موجب خسارت به شرکت و همین‌طور توزیع و پخش محصولات شود. به گفته رئیس هیات‌مدیره چسب رازی نوسانات ارز یک مشکل و تامین ارز و گذشتن از هفت‌خوان بانک مرکزی و تامین نقدینگی حاصل از تخصیص ارز خود مساله دیگری است. در بسیاری از موارد شرکت رازی با استفاده از اعتبار خود در سطح بین‌الملل مواد اولیه را تا گمرک ایران آورده اما به دلیل طولانی شدن زمان تخصیص ارز موردنیاز کالا مدت زیادی در انبار گمرک ایران مانده و موجب خسارت‌هایی شده است. در چند سال اخیر با توجه به جهش قیمت در مواد اولیه و نیاز شرکت‌ها به خرید این مواد به‌طور مداوم افزایش قیمت را در محصولات رازی و محصولات سایر شرکت‌ها شاهد بوده‌ایم؛ اما با همه این اتفاقات شرکت شیمیایی رازی تلاش کرده است محصولات خود را به‌گونه‌ای قیمت‌گذاری کند که بار مالی زیادی روی دوش مشتریان و مصرف‌کنندگان نباشد.

این در شرایطی است که در مدت‌زمانی که ارز دولتی به این صنعت مهم و پرکاربرد تخصیص داده ‌شده بود، شرکت رازی به‌طور گسترده و انبوه به تولید خود ادامه داد و همواره کیفیت را در دستور کار خود داشت تا مصرف‌کنندگان نهایی رضایت کافی از این صنعت داشته باشند.

به گفته میزانی اگر ارز موردنیاز به مواد اولیه و شرکت تخصیص داده می‌شد بازار صادرات چسب به‌ویژه بازار کشورهای همسایه بسیار رونق پیدا می‌کرد. شرکت رازی درحال‌حاضر مشتریانی در کشورهای همسایه و حتی کشورهای اروپایی دارد اما قوانین دست و پاگیر صادراتی گمرکی و ارزش‌گذاری نابجای گمرکی امکان صادرات و بسیاری از فرصت‌های صادراتی را از شرکت رازی گرفته است. در این مدت شاهد آن هستیم که مشتریان صادراتی شرکت رازی را یکی پس از دیگری از دست می‌دهیم و دودستی تقدیم شرکت‌ها در کشورهای دیگر می‌کنیم. کشورهای دیگر نیز به مقوله صادرات خود بسیار اهمیت داده و شرکت‌های صادرکننده خود را به طرق مختلف حمایت و پشتیبانی می‌کنند؛ اما ما در پیچ‌وخم قوانین و کارشناسی‌های غلط دست‌وپا می‌زنیم. وی با اشاره به اینکه در آینده‌ای نزدیک چسب رازی اولین شرکت تولید چسب خواهد بود که وارد بورس اوراق بهادار خواهد شد گفت: درحال‌حاضر بسیاری از مراحل ورود طی شده است و به‌زودی عرضه اولیه آن انجام خواهد شد.

 تحریم‌ها؛ فرصت یا تهدید؟

رئیس هیات‌مدیره چسب رازی گفت: همانند تمامی کسب‌وکارهای فعال در ایران تحریم‌ها نیز تاثیر بسیاری بر واردات مواد اولیه و تولید چسب در شرکت رازی داشت. میزانی بابیان اینکه کنار هر تهدیدی بی‌شک یک فرصت هم نهفته است که اگر به‌موقع شناسایی شود و مورداستفاده قرار گیرد می‌تواند موجب بالندگی شود، افزود: ازآنجاکه وابستگی مواد اولیه این صنعت به خارج از کشور حدود ۸۰ درصد است تحریم‌ها را می‌توان یک تهدید به‌حساب آورد. البته شرکت رازی توانسته است به‌خوبی از پس تامین مواد اولیه در این مدت برآید؛ اما همین مساله تامین مواد اولیه و پیگیری‌های شرکت رازی باعث شد تا برخی از تولیدکنندگان و صاحبان صنایع داخلی کشور به فکر تولید مواد اولیه چسب در کشور باشند و درحال‌حاضر جزو تامین‌کنندگان این مواد هستند تا تحریم‌ها را تبدیل به فرصت کنند. اما می‌توان جنبه مثبت موضوع را هم دید؛ تحریم‌ها موجب شد کالاهای ایرانی توسط بسیاری از افراد مصرف شود و مسلما بررسی مشتریان و رضایت آنها تداوم خرید آنها را در پی خواهد داشت و می‌توان امیدوار بود که در این صنعت در سال‌های آینده به خودکفایی برسیم و نیاز به واردات نداشته باشیم.

 رازی بزرگ‌ترین تولیدکننده چسب ایران

وی در ادامه افزود: شرکت شیمیایی رازی یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان چسب در ایران است اما تنها تولیدکننده چسب در ایران نیست. در کنار پیشرفت فناوری تولید چسب در جهان حضور شرکت‌های رقیب نیز انگیزه‌ای مضاعف برای کارخانه تولیدی رازی شد تا کیفیت محصولات خود را در بالاترین سطح نگه دارد.

می‌توان گفت شرکت رازی بزرگ‌ترین تولیدکننده چسب در ایران محسوب می‌شود. تنها تولید‌کننده‌ای در سطح کشور است که توانایی تولید انواع گوناگون چسب را دارد که در کشورمان ایران، بی‌نظیر است. رقابت با شرکت‌های داخلی که تعداد آنها هم کم نیست باعث افتخار شرکت رازی است و برای آنها نیز احترام ویژه‌ای قائل هستیم.

میزانی معتقد است: شرکتی که در رقابت نباشد دچار ضعف و ناتوانی در اداره بازار می‌شود. ما همیشه حس می‌کنیم در رقابت با دیگر شرکت‌ها هستیم و این اتفاق موجب می‌شود تا دائما تدبیری بیندیشیم که بتوانیم از رقبایمان چند قدم جلوتر باشیم. در زمینه تولید چسب رقبای زیادی خارج کشور وجود دارند که رقابت با آنها با توجه به شرایط موجود در زمینه ارز و تامین مواد اولیه میسر نیست؛ اما با ارتباطات خوبی که طی سال‌ها با شرکت‌های تامین‌کننده داشته‌ایم توانستیم خود را به‌روز نگه ‌داریم و با توجه به نام شناخته‌شده‌ شرکت رازی و همچنین کیفیت بالای محصولات خود با بسیاری از این برندها در رقابت هستیم.

وی گفت: با گسترده‌تر شدن بازار چسب و همچنین ورود رقبای قدرتمند در این بازار چسب رازی توانست تنوع محصولات خود را افزایش دهد و در تمامی زمینه‌ها فعالیت خود را گسترش دهد. رقابت امری ناگزیر بوده و شرکت رازی همیشه تلاش کرده در فضایی سالم باعرضه محصولات متنوع و باکیفیت به رقابت با شرکت‌های دیگر بپردازد. آزمایشگاه مجهز صنایع شیمیایی رازی یکی از عواملی است که شرکت رازی توانست وجود رقبا را از تهدید به یک فرصت مناسب برای ارتقای خود در همه سطوح تبدیل کند. استفاده از نیروی جوان، باانگیزه و بادانش فنی برتر برای تحقیق و توسعه محصولات نیز موجبات این زمینه را فراهم کرد تا محصولات به‌مرور زمان از کیفیت بالاتری برخوردار شوند.

 بازار مواد اولیه داخل کم می‌گذارد

میزانی در ادامه افزود: گاهی تهیه مواد اولیه داخلی از تهیه مواد اولیه خارجی باوجود تمام تحریم‌ها و نابسامانی‌های ارزی بسیار سخت‌تر و چالش‌برانگیزتر است. عمده مواد اولیه‌ای که از داخل تهیه می‌شود پی‌وی‌سی است. پی‌وی‌سی گاهی توسط پتروشیمی‌ها تولید و عرضه نمی‌شود و این امر باعث توقف کامل در خط تولید چسب‌ها می‌شود. در این‌ بین حضور دلال‌ها و دلال‌بازی‌های بورسی موجب می‌شود بهای تمام‌شده مواد اولیه تولید داخل با نرخ نامعقولی به دست ما برسد و سهمیه‌بندی‌های وزارت صنایع موجب محدودیت در تهیه و استفاده از مواد اولیه است.

تامین مواد اولیه با توجه به حجم زیاد تولید از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. شرکت رازی در سال‌های اخیر مشکلات فراوانی در این زمینه داشته است اما باوجود همه این مشکلات، توانستیم مواد اولیه موردنیاز خود را از طریق کانال‌های مختلف خرید و از تولیدکنندگان داخلی نیز حمایت کنیم. براساس سیاست‌گذاری‌های انجام‌شده در شرکت شیمیایی رازی مبنی بر تامین بخشی از نیاز خود در داخل شرکت، اقدام به راه‌اندازی چند خط تولید تیوپ آلومینیوم و تیوپ پلی‌اتیلن کرده است و درحال‌حاضر تمامی تیوپ‌های آلومینیومی در داخل شرکت تولید و مصرف می‌شود. البته این کار یک مزیت رقابتی نسبت به سایر تولیدکنندگان برای شرکت شیمیایی رازی ایجاد کرده است. قبل از انجام این کار برای تامین پولک آلومینیوم به خارج وابسته بودیم که خوشبختانه با تمهیدات یکی از شرکت‌های هلدینگ رازی از این لحاظ به‌طور کامل بی‌نیاز شدیم؛ اما همچنان در تامین ظروف قوطی فلزی یا جعبه مقوایی که وابستگی وارداتی در آنها وجود دارد دچار مشکل هستیم و با افزایش نرخ ارز دائما درحال چالش با نرخ ثابت هستیم.

 توصیه‌ها

به گفته رئیس هیات‌مدیره شرکت شیمیایی رازی، پیش از هر چیزی ثبات در بازار ارز و دسترسی به منابع ارزی کافی و به‌موقع و به تبع آن رساندن مواد اولیه برای خطوط تولیدی کارخانه‌ها است که موجب می‌شود موانع تولید به‌طور گسترده رفع شود. چالش در صنعت چسب می‌تواند باعث بروز چالش در صنایع دیگر شود و این مساله برای کشور بسیار پراهمیت است.

تامین ارز موردنیاز، اختصاص وام بانکی و سهل‌الوصول، بهره بانکی نازل، همچنین اعطای مجوزهای ورود ماشین‌آلات و کم کردن تعرفه‌های گمرکی واردات مواد اولیه می‌تواند کمک شایانی به این صنعت و بسیاری صنایع دیگر کندتا تولید جان مجدد گیرد.

 جهش تولید و اقدامات چسب رازی

میزانی گفت: نام‌گذاری سال ۹۹ به نام «جهش تولید» توسط مقام معظم رهبری انگیزه بزرگی برای شرکت رازی شد تا تولید خود را نسبت به سال‌های قبل افزایش چشمگیری دهد. در همین راستا کمیته‌ای توسط مدیران مجموعه رازی تشکیل و تصمیمات مهمی در این زمینه گرفته شد.

با راه‌اندازی خط تولید چسب جامد، استیک و خط تولید ‌هاتملت و افزایش تولید و ظرفیت در چسب‌های نئوپری و SBOR و افزایش فروش محصولات به طرق مختلف قصد داریم به شعار جهش تولید عمل کنیم.

شرکت رازی با توجه به اهمیت بالای صنعت خودرو در ایران، اقدام به شروع فعالیت‌های گسترده در زمینه تولید محصولات مرتبط با خودرو کرده است. تولید چسب‌های متنوع متناسب در این صنعت، تولید انواع فوم پاک‌کننده خودرو و تایر و همچنین اسپری‌های مورداستفاده در این صنعت نیز تنها بخشی از چشم‌انداز تولید در سال‌های پیش روی شرکت است. این افزایش تولید علاوه بر امکان تامین نیاز بازار داخلی فضای صادرات محصولات رازی به کشورهای آسیایی و اروپایی را فراهم خواهد کرد.