به‌دلیل قیمت‌های دستوری
تحقیق و توسعه در صنعت سیمان کاهش یافته است
نوآوری در صنعت سیمان خریدار ندارد
وی می‌افزاید: ما به عنوان یک شرکت دانش‌بنیان توانایی تولید حدود ۳۵ نوع سیمان و پتانسیل تولید سیمان‌های دیگر را هم داریم، اما شرایط قیمتی موجود این امکان را از ما سلب می‌کند. به طور نمونه سیمانی تولید کردیم که ظرف یک روز به مقاومت ۲۸ روزه می‌رسد و در بخش‌های مختلف مانند صنعت دفاعی، ترمیم جاده‌ها و... بسیار کاربرد دارد؛ اما به‌دلیل قیمت بالاتر نسبت به سیمان پرتلند، تقاضای چندانی برای آن وجود ندارد. مدیرعامل سیمان آژند تصریح می‌کند: در حالی که به طور متوسط افزودنی‌های سیمان‌های آمیخته ۳۰ درصد سیمان‌های تولیدی دنیا را تشکیل می‌دهند، این عدد در کشور ما کمتر از ۵ درصد است. حتی در برخی مصارف که نیازی به سیمان با مقاومت بالا نیست و می‌توان با سیمان‌های آمیخته تمامی انتظارات را برآورده کرد، شاهد استفاده از سیمان‌های با مقاومت بالا تا ۵۰ مگاپاسکال هستیم که باعث هدررفت منابع ملی می‌شود. همچنین در برخی بخش‌ها مانند مناطق جنوبی کشور که سازه‌های بتنی در معرض حمله سولفات‌ها قرار دارند، نیاز به سیمان‌های آمیخته احساس می‌شود؛ اما صرفا از سیمان تیپ ۵ استفاده می‌شود.
۳۰ دلار انرژی می‌سوزانیم، ۱۲ دلار می‌فروشیم
سیدی با اشاره به اینکه اگر انرژی مصرفی برای تولید هر تن سیمان را تبدیل به گاز کنیم، حدود ۱۱۰ متر مکعب گاز استفاده می‌شود، می‌گوید: در حال حاضر قیمت جهانی هر متر مکعب گاز (با وجود افت قیمت) ۲۵ سنت است و این به آن معناست که حدود ۳۰ دلار انرژی برای هر تن سیمان مصرف می‌کنیم. در حالی که همین سیمان را به قیمت ۱۲ دلار صادر می‌کنیم. واقعیت این است که تولید کننده راه دیگری با وجود قیمت‌های دستوری ندارد و با توجه به مازاد تولید سیمان اگر این کار را نکند، باید کارخانه را تعطیل کند. مدیرعامل سیمان آژند در ادامه به مشکلات صادرات سیمان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در سال‌های پایانی دهه ۸۰ به بیش از ۲۰ کشور سیمان ایران صادر می‌شد، اما این میزان امروز به کمتر از ۱۲ کشور رسیده است. در کشورهایی که باید سیمان را از طریق راه‌های دریایی به آنها صادر کنیم، به دلیل تحریم‌ها و بحث جابه‌جایی پول و همچنین حمل‌ونقل و بیمه آن، این کار انجام نمی‌شود. از طرفی در کشورهایی مانند عراق و افغانستان که از طریق زمینی صادرات انجام می‌شود، با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم. به طور مثال با ارزان‌فروشی بی‌رویه ایرانی‌ها و نگرانی دولت عراق از ورشکستگی شرکت‌های سیمانی داخلی و البته حمایت از تولید ملی عراق، واردات سیمان ایران را تقریبا ممنوع کرده‌اند و تنها بخشی از کلینکر به عراق صادر می‌شود. ذکر این نکته ضروری است که ارزان‌فروشی ما باعث رسیدن سیمان ارزان به دست مصرف‌کننده عراقی هم نمی‌شود. در واقع بازرگانان سیمان را با قیمت ۱۲ دلار از ما می‌خرند و با قیمت بالاتر در کشورشان به فروش می‌رسانند. بنابراین سودی که باید از ابتدا با واقعی کردن قیمت‌ها به جیب تولید کننده برود، نصیب واسطه‌ها می‌شود. نکته تاسف‌بار ماجرا آنجاست که ترکیه که واردکننده گاز است، اقدام به تولید سیمان کرده و با قیمت بالا به عراق صادر می‌کند.
تعطیلی واحدهای تحقیق و توسعه برخی تولیدکننده‌ها
سیدی خاطرنشان می‌کند: سیمان یک ماده مهندسی است و برای تولید آن زحمت زیادی کشیده می‌شود. در حال حاضر بخش تحقیقاتی برخی کارخانه‌ها و همین طور در صنعت بتن از بین رفته و امکان اینکه به روز شوند، وجود ندارد. در واحدهای بتنی تنها کاری که معمولا در کشور ما برای بالا بردن مقاومت استفاده می‌شود، افزایش میزان سیمان است چون سیمان بسیار ارزان است؛ در حالی که استفاده بی‌رویه از سیمان می‌تواند روی دوام بتن تاثیر منفی داشته باشد. این در حالی است که تحقیق و توسعه در بخش سیمان و بتن سایر کشورها به اندازه‌ای رشد کرده که با افزودن دی‌اکسیدکربن هوا به میکسر بتن، سیمان مصرفی در بتن را کم می‌کنند، چون سیمان به نرخ واقعی و بسیار با ارزش است. وی با اشاره به اینکه دولت سالانه حدود ۲ میلیارد دلار یارانه به صنعت سیمان پرداخت می‌کند، می‌گوید: دولت باید ابتدا نرخ‌گذاری دستوری را حذف کند، زیرا بیش از ۴۰ درصد ظرفیت تولید کشور خالی بوده و عرضه بسیار بالا است. سپس قدم به قدم یارانه صنعت سیمان را حذف کند و از طرفی قیمت‌گذاری را به عرضه و تقاضای بازار بسپارد. تنها در این صورت است که صنعت سیمان به سمت استفاده از تکنولوژی‌های نوین می‌رود. ضمن اینکه این آزادسازی به دلیل فزونی عرضه بر تقاضا آسیبی از نظر قیمتی به صنایع مرتبط با سیمان مانند صنعت ساختمان نمی‌زند. امروز سهم سیمان از هزینه‌های ساخت یک درصد است و در صورت آزادسازی قیمت‌ها در بالاترین حالت این عدد به ۵ درصد می‌رسد که در قیمت تمام‌شده ساختمان، رقم بسیار اندکی است. ضمن آنکه تنها ۳۰ تا ۳۵ درصد سیمان تولیدی در بخش ساختمان مصرف می‌شود و بیشتر آن به پروژه‌های عمرانی تخصیص می‌یابد.
