تلاش «چرم کاکتوس» برای توسعه تولید و صادرات
جدا بودن شاخه تولید کیف و کفش چرم نقص این صنعت است
یوسف علیزاده با بیان اینکه پس از مدتی فعالیت تولید را توسعه دادند، میگوید: بهمرور متوجه این نقص شدیم که تولید کیف و کفش دو شاخه جدا از هم هستند و تولیدکنندگان کفش، کیف ست کار و تولیدکنندگان کیف نیز کفش تولید نمیکنند. با توجه به تمایل مشتریان به خرید کیف و کفش چرم ست، علاقهمند به ورود به حوزه تولید این محصولات شدیم تا بتوانیم ضمن انجام این کار، در مدل و رنگ کیف و کفش چرم نیز تنوع ایجاد کنیم. به گفته این تولیدکننده، از آنجا که بهدنبال عرضه محصولاتی با طرحهای انحصاری بودیم و آن دوران امکان تولید مستقیم را نداشتیم، برای عملیاتی کردن طرحهای خود بهسراغ کارگاههای تولیدی کوچک رفتیم و به آنها سفارش دوخت کفش چرم با رنگهای خاص را دادیم؛ زیرا سفارشهای ما در تیراژ کم بود، کارگاههای بزرگ کارمان را قبول نمیکردند و باید به کارگاههایی که خلوتتر بودند سفارش میدادیم؛ بهاینترتیب که طرح، مدل و همه امکانات را در اختیارشان قرار میدادیم تا بهصورت مزدی برایمان بدوزند. آنها این هنجارشکنی را درحالی انجام دادند که تا ۱۰ سال پیش رنگهایی مانند فیروزهای، در چرم طبیعی بسیار عجیب و پرریسک بود و معمولا کیف و کفش چرم با رنگهای مشکی، قهوهای، عسلی و زرشکی تولید میشد، اما آنها برای اولینبار از این رنگ استفاده کردند. سفارشها بهاینترتیب به کارگاهها داده میشد و کار پیش میرفت، اما پس از مدتی آنها با چالش روبهرو شدند؛ کارگاهها زمانی که سرشان خلوت بود کار را انجام میدادند، اما در مواقع شلوغ مانند نزدیک شب عید سفارشهای ما را کنار میگذاشتند و کار خودشان را انجام میدادند.
تنگ شدن عرصه بر کاکتوس با تحریم شدن توسط رقبا
اما این همه مشکل نبود، چراکه برخی کارگاهها زمانی که میدیدند طرحها جذاب است و با استقبال روبهرو میشود، عهدشکنی میکردند و انحصار کارها و طرحهای کاکتوس را با عرضه آنها به بازار میشکستند.
مشکلات آنها را در دوراهی تعطیلی و خروج از صنف و ورود به عرصه تولید مستقیم قرار داد، اما تصمیم گرفتند تولید کنند. از آنجا که از سال ۹۱ تجربه تولید کیف دستدوز در خانه و فروش آن در مغازه خود را داشتند و با استقبال زیادی از این تولیدات روبهرو شده بودند، اعتماد بهنفس ورود به عرصه تولید گسترده کیف و کفش چرم را پیدا کردند. برای شروع کار به فضا، ابزارآلات و دانش نیاز داشتند زیرا تولید کفش فرآیند بسیار پیچیده، تخصصی، حساس و هنرمندانهای دارد که اگر بهدرستی انجام نشود ممکن است کفش پا را بزند، از پا درآید، در پا کج شود و...
انتشار کتاب آموزشی برای علاقهمندان ورود به صنعت کیف و کفش
علیزاده از مواقعی میگوید که کارشان مناسب درنمیآمد و نمیدانستند مشکل از کجاست و با پرسوجو از برخی فعالان این صنف متوجه مشکل میشدند و دوباره کار را تست میکردند. آنگونه که وی توضیح میدهد، با وجود داشتن دانشگاه صنعت کفش در ایران، اطلاعات آکادمیک دقیقی درباره این صنعت وجود ندارد و باید مطالب را از سایتهای خارجی ترجمه و سپس روشها را تست کرد.
همین امر این جرقه را در ذهن آنها زد که تجربیات خود را در اختیار دیگران بگذارند؛ علیزاده ادامه میدهد: یکی از برنامههایمان این است که همه آنچه را که در این مدت بهصورت تجربی آموختهایم برای استفاده دیگران در قالب کتاب منتشر کنیم تا آنهایی که مانند ما بدون داشتن پشتوانه اطلاعاتی و تجربی وارد این صنعت شدهاند، مجبور به آزمون و خطا نشوند؛ همچنین آماده ارائه آموزش و کمک به افرادی هستیم که میخواهند وارد این کار شوند تا سختیهایی را که ما کشیدیم متحمل نشوند. آنها برای دسترسی به تمام ایران برای جذب مشتری و معرفی محصولات و طرحهایشان، از اینستاگرام بهره گرفتند؛ تجربه استفاده از اینستاگرام برای جذب مشتری را نیز از سال ۹۲ پیش از ایجاد کارگاه تولیدیشان داشتند؛ آن زمان تولیدکنندگان کیف و کفش تولیدات خود را در اینترنت نمیگذاشتند تا مبادا رقبا کارهایشان را کپی کنند، اما ما به دلیل اینکه در تهران دفتر نداشتیم به این ابزار برای ارتباط با مشتریان و نمایش مدلهایمان نیاز داشتیم.
این حرکت با استقبال زیادی از سوی مردم روبهرو شد بهگونهای که همزمان با رشد تولید، بخش فروش نیز سفارشها را از طریق شبکه مجازی دریافت میکرد. بهاینترتیب بهرهگیری از اینستاگرام موجب افزایش میزان تقاضا و در نتیجه فروش محصولات کاکتوس شد درحالیکه هنوز در کارگاهی درون پارکینگ منزلشان بودند. علیزاده تاکید میکند: در ابتدا برای روزی ۲۴ جفت کفش برنامهریزی کرده بودیم و پاسخگوی افزایش روزافزون تعداد سفارشها نبودیم؛ بنابراین پس از گذشت دو ماه فضای کارگاه را بزرگتر کردیم و مغازهای ۴۵ متری در طبقه بالای پاساژی نیمهتعطیل اجاره کردیم. با استفاده از دیوار کاذب، دفتری ۹ متری برای پذیرش مشتریانی که علاقهمند به خرید از تولیدی بودند، ایجاد کردیم؛ مشتریان نیز با دیدن فضای کارگاه و شنیدن صدای چرخخیاطی با اطمینان خاطر بیشتری خرید میکردند و همین امر نیز موجب دریافت بیشتر سفارشها و در نتیجه افزایش ابزارآلات و پرسنل به پنج نفر شد.
آغاز تولید صنعتی کیف چرم در سال ۹۴
اینگونه کاکتوسیها در پروسهای یک سالونیمه، پنج مغازه دیگر طبقه بالای آن پاساژ را تبدیل به کارگاه کردند و آنجا بزرگ شدند. در این پروسه، سال ۹۴ نیز تولید کیف چرم را که پیش از این بهصورت دستی و محدود انجام میدادند صنعتی کردند که برای این کار یک سرپرست کیفسازی و چند نیروی جدید را بهکار گرفتند. توسعه کارشان مستلزم استفاده از دستگاه کارکشی کفش بود که خریدش برای آنها که ابتدای راه و زیر وام بودند، هزینه و ریسک زیادی دربر داشت؛ بااینحال این دستگاه را اواخر همین سال خریداری کردند.
پس از مدتی مکانی را در شهرک زمرد ویلا در فضایی یکهزار و ۲۰۰ متری پیدا کردند، اما چون سرمایه کافی برای خرید آن را نداشتند، با مالک وارد مذاکره شدند و با شرایطی توافقی ملک را خریدند. مدتی را صرف انجام کارهای عمرانی و تجهیز کارخانه کردند و سرانجام آذرماه ۹۵ با همراهی ۵۰ نیروی اضافه شده به خانواده کاکتوس، چراغ کارخانه را روشن کردند. البته در کنار این تعداد نیرویی که مستقیم در مجموعه کاکتوس مشغول به کار شدهاند، غیرمستقیم برای بیش از ۱۰۰ نفر در فروشگاههای کاکتوس نیز اشتغال ایجاد شده است. در مدت دو ماه و پیش از سررسید تسویه کارخانه، پنج نفر از استانهای مختلف درخواست دریافت نمایندگی کاکتوس را دادند و اینگونه بودجه مورد نیازشان تامین شد. تا سال ۹۶ نیز پنج نمایندگی دیگر به جمع خانواده کاکتوس اضافه شد که شاخصترین آن شعبه ملبورن استرالیا بود، اما با شدت گرفتن تحریمهای آمریکا در سال ۹۸ دیگر امکان انتقال پول وجود نداشت و این شعبه تعطیل شد. بااینحال در سال ۹۸ یک ایرانی ساکن ایتالیا اقدام به خرید عمده کیف و کفش کاکتوس کرده و آن را در فروشگاه خود در شهر میلان میفروشد؛ همچنین کاکتوس تولید کفش مردانه را نیز در همین سال آغاز کرد. هماکنون چرم کاکتوس ظرفیت تولید خود را ۱۵ برابر افزایش داده است و ماهانه ۴ هزار جفت کفش و ۳۰۰ عدد کیف تولید میکند. دلیل تمرکز بیشتر روی کفش نیز مصرف بیشتر این محصول و داشتن ماهیت فصلی نسبت به کیف است و اینکه معمولا کیف چرم را در سال یک یا دو بار بیشتر خرید نمیکنند، زیرا ماندگاری زیادی دارد.
کاکتوس و چشماندازش برای دو سال آینده
آنگونه که علیزاده میگوید، برای دو سال آینده باید منتظر تغییرات اساسی در محصولات کاکتوس باشیم؛ در حوزه زیرساختها و استفاده از سیستمهای جدید و روز دنیا و ایرانیزه کردن آنها یکسری اقدامات را درحال برنامهریزی و انجام داریم که فعلا برای مشتریان ملموس نیست و تا دو سال دیگر میتوانند آن را مشاهده کنند. به عقیده این تولیدکننده، برتری برند کاکتوس خلاقیت و نوآوری در طراحی و رنگ و همچنین تولید محور بودن است؛ این تولیدکننده تاکید دارد: محصول را از کارخانه بدون هیچ واسطهای در شعبههای خود به دست مشتری میرسانیم؛ درحالیکه بسیاری از فعالان این صنف کار مارکتینگ انجام میدهند یعنی برندی را ثبت میکنند و سفارش دوخت کفش و کیف را به تولیدکنندگان میدهند و سپس محصولات را در نمایندگیهایشان میفروشند. علیزاده بر این باور است که وجود دلالان و واسطهها از مشکلات کشور به شمار میرود که موجب افزایش قیمتها و فشار به مشتریان میشود، بنابراین سعی کردند در پروسه کاری خود دست دلالان را کوتاه کنند هرچند که ارتباط با مشتری و حوزه فروش مشکلات خاص خود را دارد، زیرا باید بحث بازاریابی را نیز مدیریت کنند، اما درعینحال موجب جذب مشتریان وفادار و جلوگیری از متضرر شدن آنها میشود.