اوبر به دنبال خریدی جدید
خسروشاهی قبل از همکاری با اوبرمدیرعامل شرکت اکسپدیا بود. شرکت اکسپدیا یک آژانس مسافرتی آنلاین و موتورجستوجوگر است که از طریق وبسایت و برنامه تلفن همراه میتوان برای رزرو بلیت هواپیما، رزرو هتل، کرایه اتومبیل، کشتیهای کروز و پکیجهای تعطیلات استفاده کرد. این شرکت در رتبه نخست فهرست شرکتهای برتر مسافرتی قرار دارد. اکسپدیا، تحت نظارت خسروشاهی، حضور خود را در بیش از ۶۰ کشور جهان گسترش داد و شرکتهای تراول سیتی، اوربیتز و هوم ا وی را از آن خود کرد.
به گزارش گروه اقتصاد بینالملل روزنامه دنیای اقتصاد به نقل از بلومبرگ، منابع مطلع خبر دادند همهگیری ویروس کرونا باعث افزایش تقاضا برای تحویل مواد غذایی شد و به احتمال زیاد شرکت اوبر در حال مذاکره برای خرید شرکت گروب هاب است. اگر این مذاکرات به نتیجه برسد و توافقی حاصل شود، گروب هاب با ارزش 3/ 5 میلیارد دلار آمریکا، بزرگترین خرید خسروشاهی خواهد بود که تاکنون انجام داده است. خسروشاهی، 50 ساله، شهرت خود را بهعنوان یک معاملهگر تاثیرگذار زمانیکه بیش از یک دهه با گروه اکسپدیا همکاری میکرد بهدست آورد. براساس دادههای گردآوری شده توسط بلومبرگ، وی در طول مدیریت خود در شرکت اکسپدیا 41 معامله به ارزش کلی 7/ 12 میلیارد دلار انجام داد.
بری دیلر، مدیر عالی رتبه میلیاردر و رئیس هیات مدیره شرکت اینتراکتیو، دوران تصدی خسروشاهی بر این غول مسافرتی آنلاین را اینگونه توصیف میکند: با یک استراتژی رقبا را جمع کنید، آنها را ادغام کنید و ثمره آن را به مقدار زیاد برداشت کنید.
به گفته یک منبع آگاه، کمپانیها پیشبینی میکنند با حذف مشاغلی که تکراری به نظر میرسند، در هزینهها صرفهجویی زیادی میشود و برنامه خرید گروب هاب هم از همان استراتژی پیروی میکند. این شکل از کارآیی شرکتی که توسط سرمایهگذاران براساس واکنش بازار به اخبار این هفته مورد استقبال قرار گرفته است باعث سرزنش سریع برخی از مقامات آمریکایی شد، که یکی از آنها، پیشنهاد اینگونه ادغامها را «سودجویی از همهگیری ویروس کرونا» توصیف کرد. خسروشاهی از مصاحبه در این خصوص امتناع کرد.
خسروشاهی در دهه 1990 زمانی که بهعنوان یک تحلیلگر در بانک سرمایهگذاری آلن و همکاران مشغول به کار بود با دیلر آشنا شد. آن زمان دیلر یکی از مشتریهای این بانک بود. خسروشاهی سال 2017 به بلومبرگ گفت آن زمان «با خودم فکر کردم، این مردی است که میخواهم برایش کار کنم.» او با پیوستن به رونق دنیای مجازی راهش را در پرتفوی شرکتهای دیلر باز کرد و در نهایت در سال 2005 مدیرعامل شرکت اکسپدیا شد.
شرکت اکسپدیا قبل از شروع مدیریت خسروشاهی، شرکتهای هات وایر و هتلز دات کام را خریداری کرده بود، و او به این استراتژی خرید شرکتها سرعت بخشید.
خسروشاهی سعی کرد بین حس ولع تصاحب دیگر شرکتها وصرفه جویی برای شرکت اکسپدیا تعادل ایجاد کند. دفتر او در اکسپدیا در طبقه هجدهم یک آسمان خراش قرار داشت. مارک اوکستروم که هفت سال در کنار خسروشاهی کار میکرد و در بسیاری از معاملههای مهم نیز همکاری داشت، گفت او بالاترین طبقه آسمان خراش را بهخاطر اینکه گران بود اجاره نکرد. اوکرستروم افزود: «دارا جزو آن دسته از مدیرانی نیست که از فراز یک برج عاج ریاست میکند.»
دوره تصدی 12 ساله خسروشاهی در اکسپدیا با رقابت شدید با شرکت بوکینگ هلدینگ همراه بود. هرکدام سعی داشتند با خرید شرکتهای نوپا، ادغام آنها با شرکت خود و افزایش سهم بازار، درآمد بیشتری کسب و دیگری را از دور خارج کند. در دوران مدیریت خسروشاهی، درآمد اکسپدیا از 1/ 2 میلیارد دلار به 1/ 10 میلیارد دلار افزایش یافت و ارزش سهام شرکت تقریبا هفت برابر رشد کرد. دوران تصدیگری وی در اکسپدیا با دو خرید پی در پی به اوج رسید. در سال 2015 اکسپدیا 6/ 1 میلیارد دلار برای خرید شرکت اوربیتز پرداخت و تنها رقیب جدی خود بهجز شرکت بوکینگ هلدینگ را تصاحب کرد و سهم عمده بازار ایالاتمتحده از آن این شرکت شد. وزارت دادگستری آمریکا به مدت 6ماه در مورد استنباط ضدتراستی این خرید شرکت اکسپدیا تحقیق کرد و در نهایت این توافقنامه را تایید کرد. چند ماه بعد، این شرکت مبلغ 9/ 3 میلیارد دلار برای خرید شرکت هوم ا وی پرداخت کرد. اوکستروم افزود هیچ کدام از این خریدها در ابتدا سهل و آسان انجام نشد. درآمد شرکت اکسپدیا در سال 2016 افت شدیدی داشت. این کاهش درآمد به دلیل قطع ارتباط شبکه برای ادغام سیستمهای اوربیتز و اکسپدیا و هزینههای سرسامآور شرکت هوم ا وی بود. در ابتدا پرسشهای زیادی در مورد این خریدها وجود داشت اما هر دو خرید بسیار بجا بودند و باعث موفقیت شرکت اکسپدیا در متوقف کردن رشد شرکت بوکینگ شدند. با وجود هزینههای زیاد، هوم ا وی منبع اصلی رشد شرکت اکسپدیا شد.
در سال 2017، خسروشاهی نامزد سمت مدیرعاملی شرکت اوبر شد. در آن زمان، تراویس کالانیک، بنیانگذار اوبر، مدیرعامل شرکت بود. اوبر که هشت سال از تاسیس آن میگذشت فعالیتش در عرصه جهانی بسیار گسترده و ارزش سهام آن نیز از اکسپدیا بیشتر بود. دو وظیفه اصلی خسروشاهی در بدو ورود، بهبود فرهنگ شرکتی بود که بسیاری از کارمندان آن را سمی توصیف کرده بودند و ایجاد انضباط عملیاتی بود. برای ایجاد انضباط عملیاتی، او اقدام به فروش داراییها و کاهش هزینهها کرد.
اوبر در سال 2018 فعالیت خود را در روسیه و آسیای جنوب شرقی به شرکتهای تاکسی اینترنتی محلی فروخت. او سال گذشته نیز از همین روش برای خلاص شدن از تجارت تحویل مواد غذایی در هند استفاده کرد و این تجارت پرهزینه شرکت اوبر را به زوماتو واگذار کرد. این رویکرد همچنان ادامه دارد و شرکت اوبر هفته گذشته فعالیت خود را در زمینه تحویل مواد غذایی در هفت کشور تعطیل کرد و موجب شد 3700 کارمند در سراسر جهان مشاغل خود را از دست بدهند. خسروشاهی برای شرکت اوبر خریدهایی نیز انجام داده است. در سال 2018، اوبر اپلیکیشن جامپ را خریداری کرد این اپلیکیشن خدمات سرویس اشتراکی دوچرخه و اسکوترهای برقی را ارائه میکند. او سپس یک استارت آپ کوچک برای شرکت اوبر خریداری کرد که در زمینه اجاره دوچرخههای برقی فعالیت داشت. خسروشاهی هفته گذشته اپلیکیشن جامپ را، بهعنوان بخشی از سرمایهگذاری در استارتآپ نوپای کرایه اسکوتر، به شرکت لایم فروخت. امسال، اوبر شرکت تاکسی اینترنتی «کریم» که در خاورمیانه فعالیت میکند را به قیمت 1/ 3 میلیارد دلار خریداری کرد. اوبر هفته گذشته اعلام کرد که 31 درصد از کارمندان شرکت کریم را کاهش میدهد.
به گزارش نشریه وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه در ابتدای مذاکرات شرکت اوبر بهدنبال تصاحب هر سهم گروب هاب به نسبت 15/ 2 درصد از سهم خود بود، اما هماکنون در حال مذاکره در مورد معامله ارزش سهام شرکت گروب هاب با 9/ 1 درصد سهام اوبر هستند. حاشیه سود تحویل غذا خیلی کم است. اما این ادغام میتواند به شرکت اوبر کمک کند تا هزینههای خود را کاهش بدهد و سودآوری کند. خرید یک شرکتی به اندازه و ارزش گروب هاب، چالش جدیدی برای خسروشاهی است.