بسیاری از شرکت‌های بزرگ تکنولوژی در تنگنای اقتصادی هستند
همه‌گیری تعدیل در سیلیکون‌ولی
در همین راستا روز چهارشنبه گذشته شرکت اوبر (Uber) آخرین شرکت در سیلیکون‌ولی بود که تعدیل نیروهایش را به کمیسیون بورس و اوراق بهادار فدرال اعلام کرد. اوبر در این اقدام ۳ هزار و ۷۰۰ نفر از کارمندانش را که تقریبا معادل ۱۴ درصد از کل نیروی انسانی این شرکت در تمام دنیاست، تعدیل و اخراج می‌کند. مقامات اوبر با اشاره به همه‌گیری ویروس کرونا، در این مورد گفته‌اند که بیماری کووید-۱۹ تمام بخش‌های کسب‌و‌کار آنها از عملکرد مالی و سرمایه‌گذاری در ارائه محصولات جدید گرفته تا امکان جذب رانندگان تازه و استراتژی کلی شرکت را تحت تاثیر خودش قرار داده است.
این اعلامیه اوبر در حالی منتشر شده است که چند شرکت تکنولوژی دیگر هم از تعدیل نیروهای خودشان به دنبال بحران فعلی، خبر داده‌اند. بزرگ‌ترین رقیب اوبر، یعنی شرکت لیفت (Lyft) هم هفته گذشته اعلام کرد 982 نفر از کارمندانش را تعدیل کرده و 288 نفر دیگر را به‌صورت موقت از کار برکنار خواهد کرد. این در حالی است که شرکت Airbnb که یکی از موفق‌‌ترین استارت‌آپ‌های جهان در حوزه گردشگری و ارائه خدمات اقامتی است، در این هفته از تعدیل 1900 نفر از کارمندانش خبر داده و این تعداد برابر 25 درصد از کل کارمندان این شرکت هستند. برایان چسکی هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل این شرکت گفته است: «پیش‌بینی درآمد این شرکت برای سال جاری به کمتر از نیمی از درآمد سال گذشته تقلیل پیدا کرده است. ما در یکی از آشفته‌ترین بحران‌های تاریخ شرکت‌مان قرار داریم و عملا سفر در سطح جهان متوقف شده است و این به کسب‌و‌کار ما بسیار صدمه زده است.» ماه قبل اما این شرکت 2 میلیارد دلار افزایش سرمایه داد تا بتواند تنگناهای مالی‌اش را برطرف کند. Airbnb همچنین تا شش ماه حقوق مدیران ارشدش را تا 50 درصد کاهش داده است. خود برایان چسکی و دیگر بنیان‌گذار شرکت هم گفته‌اند دیگر حقوقی دریافت نخواهند کرد.
استارتآپ تولیدکننده سیگارهای الکترونیکی Juul هم در ماه آوریل از تعدیل 800 نفر از کارمندان فعال در دفتر مرکزی این شرکت در واشنگتن خبر داد. استارتآپ Yelp هم ماه گذشته میلادی اعلام کرد که هزار نفر از کارمندانش را تعدیل و هزار و 100 نفر دیگر را به‌صورت موقت از کار برکنار کرده است. شرکت WeWork هم که در زمینه ارائه خدمات املاک تجاری به استارت‌آپ‌ها فعالیت می‌کند، در ماه مارس گذشته از تعدیل 250 نفر از کارمندانش خبر داد و اعلام کرد انتظار دارد تا پایان ماه می تعداد بیشتری را تعدیل کند. با این حال اما تنها شرکت‌های بزرگ تکنولوژی از این شرایط متضرر نمی‌شوند؛ بلکه از روز یازدهم ماه مارس و شیوع ویروس کرونا در آمریکا، حدود 375 استارتآپ هم از تعدیل بیش از 42 هزار نفر از کارمندانشان خبر داده‌اند.
سود ویروسی
با وجود این، همه شرکت‌های تکنولوژی به یک اندازه از این شرایط تاثیر نمی‌گیرند. در سه ماه اول سال 2020 شرکت آمازون در هر ساعت بیش از 33 میلیون دلار درآمد داشته است که این به خاطر افزایش سفارش مشتریانی بوده است که در این روزها ناچار به خانه‌نشینی و قرنطینه بوده‌اند. استارتآپ Instacart هم که در زمینه ارسال و تحویل کالا فعالیت می‌کند، به خاطر افزایش چشمگیر خرید آنلاین مردم از سوپرمارکت‌ها، در کمتر از سه ماه مجبور به استخدام 300 هزار نفر شد. ابزار ویدئوکنفرانس آنلاین Zoom که هر سهم آن در زمان عرضه اولیه سهامش در بازار بورس، 36 دلار ارزش داشت، حالا هر سهمش را با قیمت 150 دلار معامله می‌کند. دلیل این رشد هم عبور تعداد کاربران آن از مرز 300 میلیون نفر بوده است.
«کارل اومینسکی» تحلیلگر صنعت تکنولوژی و هم‌بنیان‌گذار شرکت مشاوره امور دیجیتال Somo در این مورد معتقد است که به دنبال بسته شدن مرزها، اعمال ممنوعیت‌های سفر و قرنطینه در سراسر جهان، شرکت‌های تکنولوژی فعال در صنعت گردشگری به طرز عجیبی تحت تاثیر قرار گرفته و متحمل ضررهای زیادی شده‌اند. او می‌گوید: «در حال حاضر این مساله به خوبی درک می‌شود که بیماری کووید-19 به‌طور کامل بر تمام صنعت بزرگ گردشگری تاثیر گذاشته است. همه‌گیری ویروس کرونا نه تنها این صنعت را متوقف کرده است، بلکه حتی مشخص نیست که این وضعیت تا چه زمانی ادامه پیدا خواهد کرد و اینکه این صنعت دوباره می‌تواند به روزهای اوج خودش بازگردد، یا خیر.»
شرکت اوبر این روزها تلاش می‌کند تا جایی که ممکن است در هزینه‌های جاری شرکت صرفه‌جویی کند. «دارا خسروشاهی» مدیرعامل اوبر گفته است از حقوق خودش در ماه‌های باقی‌مانده سال صرف‌نظر کرده و این شرکت سرمایه‌گذاری برای ارائه محصولات جدیدش را یک بار دیگر مورد بررسی قرار داده است. این در حالی است که اوبر در حال حاضر و به‌صورت موقت 180 مرکز جذب و فعالیت رانندگانش را که برابر 40 درصد در سراسر دنیاست، تعطیل کرده است.
