ماشین خودروسازها در بن‌بست

فروش خودروی دو شرکت جنرال موتورز و فیات کرایسلر در سه ماه نخست سال‌جاری میلادی به ترتیب ۷ درصد و ۱۰ درصد کاهش یافته است و انتظار می‌رود در سه ماه دوم سال‌جاری این شرایط بدتر شود زیرا در سه ماهه کنونی بر شدت ضعف در اقتصاد افزوده شده است. شرکت‌های تویوتا، هیوندایی و مرسدس بنز در ماه مارس بین ۳۷ تا ۵۰ درصد کاهش فروش داشتند. بدون تردید دیگر خودروسازها نیز طی ماه گذشته وضعیت مناسبی نداشته‌اند. شرکت تسلا نیز در بین این شرکت‌هاست و احتمالا کاهش فروش خودروهای این شرکت بیشتر بوده زیرا چین مرکز اصلی فعالیت‌های این شرکت است و در چین طی سه ماه نخست امسال تدابیر سختگیرانه برای مهار ویروس کرونا اجرا شده است.

در مجموع، طی ماه مارس نسبت به ماه مارس گذشته میزان فروش خودرو در صنعت خودروی جهان کاهش ۳۷ درصدی داشته است. ابتدای ماه مارس، صاحبان نمایشگاه‌های فروش خودرو امیدوار بودند در آن ماه هم مثل دو ماه قبل از آن، فروش قابل‌ملاحظه‌ای داشته باشند اما با انتشار اخبار مربوط به شیوع سریع ویروس کرونا در جهان، شرایط کاملا تغییر کرده است. نکته مهم و نگران‌کننده برای خودروسازان و نمایشگاه‌های فروش خودرو این است که در ماه جاری و احتمالا دو ماه آینده نیز تغییری در وضعیت نامطلوب بازار خودرو پدید نخواهد آمد و ممکن است شرایط بدتر شود. حتی پس از لغو محدودیت‌های مربوط به ویروس کرونا، به احتمال زیاد برای مدتی مردم به خرید خودرو اقدام نخواهند کرد.

سه شرکت جنرال موتورز، فورد موتور و فیات کرایسلر برای تشویق مردم به خرید خودرو وام‌هایی با نرخ سود صفر درصد پیشنهاد کرده‌اند که طی هفت سال بازپرداخت می‌شود اما بعید است این نوع اقدامات بر فروش خودرو بیفزاید. جنبه دیگر ماجرای کاهش فروش خودرو در ماه جاری این است که این کاهش یک زنجیره منفی را به وجود می‌آورد.

 نخستین اثر این کاهش بر خودروسازهای بزرگ مشاهده می‌شود. شرکت‌های قطعه‌ساز نیز از این شرایط لطمه می‌بینند. آنها یا باید نیروی کار خود را اخراج کنند یا با حداقل ظرفیت به کار ادامه دهند تا محدودیت‌های کنونی برای فعالیت‌های اقتصادی لغو شود.

کاهش شاخص اعتماد مصرف‌کنندگان که حاصل ابهام‌های عمیق درباره آینده است و رشد شدید نرخ بیکاری، زمینه ضعف در بخش خودروسازی و فروش خودرو را فراهم کرده است. در خوش‌بینانه‌ترین حالت، این وضعیت تا اوایل تابستان ادامه پیدا خواهد کرد. سه ماه کنونی، آزمون واقعی اثر شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد و صنعت خودرو است.

نشانه‌های فشار مالی از پیش نمایان شده است. در سه شرکت جنرال موتورز، فورد موتور و فیات کرایسلر پرداخت‌ها به مدیران ارشد کاهش یافته است. این شرکت‌ها برای دسترسی به نقدینگی به گرفتن وام روی آورده‌اند. البته خودروسازها اکنون نسبت به یک دهه پیش یعنی دوران بحران مالی و رکود اقتصادی سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ برای از سر گذراندن بحران در وضعیت بهتری قرار دارند. در آن زمان آنها برای جلوگیری از ورشکستگی به کمک دولت نیاز پیدا کردند.

 در آن دوره، یک مشکل بسیار بزرگ این بود که وضعیت بانک‌ها بسیار نگران‌کننده بود و اعطای وام برای خرید خودرو متوقف شده بود. اکنون بانک‌ها در وضعیت مناسب قرار دارند و نیز آن‌طور که پیش‌بینی شده در سه ماه سوم و چهارم سال‌جاری میلادی شرایط بهتر از حالا خواهد بود در نتیجه بر فروش خودرو افزوده خواهد شد.