مرکز آمار ایران: بر اساس آخرین آمارها، جمعیت ایران به تازگی به حدود ۸۶میلیون نفر رسیده است. طبق اعلام مرکز آمار، جمعیت کشور در اول آبان ماه سال ۱۴۰۳ حدود ۸۵میلیون و ۹۶۱هزار نفر برآورد می‌شود. از کل جمعیت ایران، ۷۷درصد شهرنشین و ۲۳درصد روستانشین هستند.

دنیای اقتصاد : مرکز آمار ایران پس از بانک مرکزی آمار رشد اقتصادی بهار سال۱۴۰۳ را منتشر کرد. این گزارش نشان می‌دهد که رشد اقتصادی بهار به ۴.۶درصد رسیده که نسبت به فصل زمستان ۰.۶واحد درصد افزایش یافته است. حال آنکه بانک مرکزی گزارش داده بود رشد اقتصادی بهار به رقم ۳.۲درصد رسیده و نسبت به زمستان ۱.۳واحد درصد کاهش یافته است. اگر چه رقم رشد اقتصادی بهار هر دو گزارش به هم نزدیک است، اما مسیر رشد اقتصادی در گزارش‌ها کاملا متفاوت است و این روند ناهمسو در زمستان سال قبل نیز وجود داشته است. حال پرسش اصلی این است که سیاستگذاران و تحلیلگران باید کدام گزارش را ملاک اصلی قضاوت قرار دهند؟ در سال‌های گذشته، اختلاف در گزارش‌های نهادهای آماری موجب سردرگمی آحاد اقتصادی شده است. نکته جالب اینکه این اختلاف تنها محدود به آمار رشد اقتصادی نیست و در حوزه رقم اسمی تولید ناخالص داخلی، وضعیت رشد ارزش افزوده گروه‌ها و وزن متفاوت گروه‌ها در رشد اقتصادی نیز این اختلاف وجود دارد.

دنیای اقتصاد: در سال‌های اخیر با افزایش موج ورود مهاجران به کشور، این موضوع به یکی از چالش‌های مهم برای شهروندان و سیاستگذاران تبدیل شده است. دو نگاه درخصوص مهاجران وجود دارد؛ نگاه نخست این است که باید تمام این اتباع از کشور اخراج شوند و از ورود اتباع جدید جلوگیری شود. در مقابل ، نگاه دوم بر این باور است که در ایران باتوجه به کاهش رشد جمعیت جوان و همچنین تشابه فرهنگی با کشور همسایه، نیاز است که از این اتباع در برخی مشاغل استفاده کرد. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی که ورود مهاجران به چالش مهمی تبدیل شده است، جای خالی یک سیاستگذاری مشخص و اصولی احساس می‌شود. یک پژوهش با بررسی تجربه کشورهای موفق در این زمینه، راهکارهای سیاستی برای ایران را پیشنهاد کرده است. در کنار این گزارش، کارشناسان نیز تاکید می‌کنند که باید با بهره‌گیری از گام‌های مشخص و عملی شرایط را برای سامان‌دهی اتباع فراهم کرد.

دنیای اقتصاد: بررسی‌های یک پژوهش نشان می‌دهد که روند افزایش سالمندی در ایران، که جمعیت بالای ۶۵سال را طی نیم‌قرن ۶ برابر کرده، فشار بزرگی بر صندوق‌های بازنشستگی وارد می‌کند. تا سال ۱۴۳۰، جمعیت سالمندان به حدود ۱۹میلیون نفر خواهد رسید. این تغییرات جمعیتی و کاهش نرخ باروری، منابع صندوق‌های بازنشستگی را تحت‌تاثیر قرار داده و بحران ناپایداری مالی را تشدید می‌کند. پیش‌بینی می‌شود نسبت منابع به مصارف در سازمان تامین اجتماعی از ۱.۵۴ در سال ۱۴۰۰ به کمتر از یک در دهه‌های آینده کاهش خواهد یافت. در چنین شرایطی کارشناسان معتقدند افزایش سن بازنشستگی، افزایش حق بیمه و کاهش دخالت دولت در مدیریت صندوق‌ها می‌تواند در عدم بروز بحران در سال‌های آینده موثر باشد. اجرای این سیاست‌ها به‌صورت همزمان و تدریجی برای جلوگیری از نارضایتی اجتماعی و کنترل هزینه‌ها ضروری است.

دنیای اقتصاد: محمدرضا فرزین و فاتح کاراهان، روسای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه، دیروز، نهم مهرماه ۱۴۰۳ در حاشیه برگزاری ششمین اجلاس روسای بانک‌های مرکزی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در شهر استانبول با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند. توسعه همکاری‌های دوجانبه در حوزه پولی و مالی و اقتصادی محور دیدار روسای بانک مرکزی ایران و ترکیه بود.

دنیای اقتصاد: مساله مهاجران افغانستانی به موضوعی بحرانی در کشورهای مختلف، از جمله ایران، تبدیل شده است. برآوردها نشان می‌دهد که تعداد مهاجران افغانستانی در ایران ممکن است تا ۱۲میلیون نفر برسد و نزدیک به ۲میلیون نفر از آنها درخواست تحصیل در مدارس دولتی دارند. درحالی‌که برخی مقامات از افزایش تعداد مهاجران حمایت کرده‌اند، تنش‌ها و چالش‌های اقتصادی و امنیتی مرتبط با حضور آنها در ایران به وضوح نمایان است. تجارت فردا، در گزارشی که با همکاری یعقوب اندایش، عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران تهیه شده، به بررسی نکات مختلف پیرامون این موضوع پرداخته است. در ادامه خلاصه‌ای از این گزارش آمده است.مدیریت دقیق وضعیت مهاجران غیرقانونی به‌دلیل تاثیرات منفی بر امنیت و اقتصاد، بسیار ضروری است. برخی از آنها با هدف اقامت دائم و بهره‌برداری از مزایای پایین هزینه زندگی در ایران، در کشور می‌مانند؛ درحالی‌که گروه دیگری از مهاجران به‌طور موقت اقامت دارند و بخش عمده‌ای از درآمد خود را به خارج از کشور منتقل می‌کنند. طرح‌های جدید دولت شامل کاهش تعداد اتباع بیگانه و ساخت دیوار مرزی برای کنترل ورود مهاجران به کشور است.

در ۱۰ماه اخیر بسیاری از رسانه‌ها و مقامات کشور درباره ضرورت سامان‌دهی اتباع غیر مجاز در کشور هشدار داده‌اند. البته باید متذکر شد طی ۴دهه اخیر مردم ایران سعی کرده‌اند با آغوش باز میزبان برخی از مهاجران افغان در کشور باشند؛ اما در زمان کنونی به چه علت مقامات دولتی نسبت به اتباع غیر مجاز به‌ویژه مهاجران افغان حساسیت به خرج می‌دهند؟ آیا حساسیت و سطح دغدغه مردم و دولتمردان درباره اتباع بیگانه بجا است یا خیر؟ در یادداشت زیر سعی کردم تا مواردی از نگرانی‌های مردم و دولت‌مردان را درباره اتباع غیر مجاز متذکر شوم.

دنیای اقتصاد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که قدرت مالی خانوارها برای خرید خوراکی‌ها در شهریور امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، بهبود یافته است. نسبت هزینه‌های اقلام اساسی یک خانوار چهار نفره به حقوق شهریور سال جاری ۵۴درصد بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۹واحد درصد کاهش یافته است. این موضوع می‌تواند به‌دلیل کاهش نرخ تورم خوراکی‌ها باشد. البته این بهبود تنها نسبت به سال گذشته رخ داده است و هنوز خانوارها باید سطح قابل توجهی از دستمزد خود را صرف خوراکی‌ها کنند.

دنیای اقتصاد-گروه اقتصاد بین‏ الملل: عواملی مانند پیرشدن جمعیت و نیاز به افزایش پرداخت‌های حمایتی در کشورهای ثروتمند، بزرگ‌تر شدن دولت‌ها را اجتناب‌ناپذیر کرده است. درحالی‌که این کشورها به سیاست‌هایی همچون استقراض بیشتر و اعمال مالیات‌های مضر برای فعالیت‌های اقتصادی روی آورده‌اند، توصیه اکونومیست افزایش مالیات ارزش افزوده است.

دنیای اقتصاد: نرخ فقر در آرژانتین به ۵۲.۹درصد افزایش یافته که بالاترین میزان در دو دهه اخیر است. گفته می‌شود این افزایش ناشی از سیاست‌های ریاضتی خاویر میلی، رئیس‌جمهور آرژانتین، است. میلی در ماه‌های گذشته گام‌های بزرگی در زمینه کاهش هزینه‌های دولت با هدف مهار تورم این کشور برداشته است. این کاهش شامل کوچک کردن دولت و قطع کردن یارانه‌های مختلفی بود که دولت‌های پیشین برای محافظت از معیشت مردم پرداخت می‌کردند. یارانه‌های این‌چنینی بار سنگینی بر دوش بودجه دولت بودند و خود به عاملی برای افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم تبدیل شده بودند. به همین دلیل، دولت میلی با حذف این یارانه‌ها به دنبال آن است که یک بار برای همیشه معضل تورم را حل کند. کارشناسان معتقدند انجام اصلاحات این‌چنینی در کوتاه‌مدت منجر به کاهش قدرت اقتصادی مردم و افزایش نرخ فقر خواهد شد؛ بااین‌حال، در میان‌مدت می‌تواند اقتصاد کشور را از تورم‌های بالا برهاند و امکان رشد اقتصادی و افزایش سطح رفاه مردم را فراهم کند.

شادا: وزیر امور اقتصادی و دارایی با انتشار پیامی، شهادت اسطوره مقاومت سید‌حسن نصرالله دبیر‌کل حزب‌الله لبنان و جمعی از یاران وفادارش توسط رژیم صهیونیستی را تسلیت گفت. در پیام تسلیت عبدالناصر همتی آمده است:

مرکز آمار ایران:‌ در گروه گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها، بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به اقلام «مرغ ماشینی» با ۵.۱درصد و «ماهی قزل‌آلا» با ۱.۹درصد است. در شهریور‌ماه ۱۴۰۳ تغییرات متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب برای گروه‌های مختلف کالاهای خوراکی در مناطق شهری کشور به شرح زیر است:

از دهه ۵۰ خورشیدی جدی شدن بحث طرح آمایش سرزمینی در ایران و نگاه علمی که در آن زمان در جهت آمایش سرزمینی و استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای به وجود آمد، حرکتی بود که می‌توانست یکی از ابزارهای مهم توسعه کشور بر اساس توسعه منطقه‌محور شود. جهت ایجاد توسعه پایدار نگاه به توسعه منطقه‌ای روشی است که می‌توان از ظرفیت‌های درونی سرزمینی هر منطقه به عنوان کلونی‌های توسعه نام برد و از آن استفاده کرد. پیشرفت هر یک از این کلونی‌های توسعه‌ای در مجموع باعث پیشرفت و توسعه کشور می‌شوند. مزایای استفاده از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های هر منطقه موجب ایجاد توسعه‌ای مختص هر منطقه و استان کشور می‌شود، و عامل جلوگیری از رشد‌های مقطعی و غیربنیادین می‌شود که به صورت دستوری از بالا به پایین دیکته می‌‌شود. این‌گونه رشد‌ها که ظرفیت‌ها و قابلیت‌های استانی را در نظر نگرفته است، می‌تواند به شکل موقتی رشدی به وجود آورد و تجربه نشان داده است که هیچ‌گاه به توسعه پایدار ختم نمی‌شود.

دنیای اقتصاد: بررسی اطلاعات مربوط به هزینه خانوار شهری در سال۱۴۰۲ نشان می‌دهد که نسبت هزینه‌کرد دهک دهم (۱۰درصد پردرآمد جامعه) به دهک نهم حدودا ۲برابر است. حال آنکه فاصله هزینه‌کرد دهک‌های دیگر به‌صورت قابل توجهی کمتر بوده و یک جداافتادگی بین دهک دهم و سایر دهک‌ها به‌وجود آمده است. در حال حاضر ۹دهک جامعه در مقابل شوک‌های اقتصادی آسیب‌پذیر هستند. نگاهی به جزئیات هزینه دهک‌ها نشان می‌دهد که فاصله هزینه‌ای در میان خانوارهای دهک دهم نیز به‌صورت قابل توجهی بالا است و امکان آن وجود دارد که همزمان با نوسانات اقتصادی جدید، برخی از خانوارهای این دهک نیز آسیب‌پذیر شوند. بنابراین تنها بخش کوچکی از جامعه در مقابل شوک‌ها و نوسانات ایمن هستند. به همین دلیل سیاستگذاران در هنگام اتخاذ سیاست‌های اصلاحی باید به آسیب‌پذیری اقتصادی بخش قابل توجهی از جامعه توجه کنند. آسیب‌پذیری ۹دهک از ۱۰دهک جامعه به‌گونه‌ای است که خانوارها به راحتی می‌توانند به خط فقر نزدیک‌تر شوند.

دنیای اقتصاد: مهدی غضنفری، رئیس صندوق توسعه ملی، با انتشار متنی در شبکه ایکس، برنامه‌های این صندوق برای سرمایه‌گذاری در صنعت برق را توضیح داد. متن منتشرشده به شرح زیر است: