تصمیم سخت دولت تراس

مصاحبه خانم نخست‌‌وزیر

روز یکشنبه لیز تراس، نخست‌وزیر انگلیس در گفت‌وگویی با بی‌‌بی‌‌سی به سوالات درباره طرح مالیاتی دولت خود پاسخ داد. تراس در این گفت‌وگو پذیرفت که عملکرد او کاستی‌‌هایی داشته است و او باید به شرایط حاکم بر اقتصاد کشور آگاهی بیشتری می‌‌داشت و جوانب بیشتری را در نظر می‌‌گرفت. با این وجود تراس تمام‌قد از طرح تازه خود دفاع کرد و آن را برای خروج از وضعیت فعلی اقتصاد این کشور لازم دانست. پیش از این سخنان نخست‌وزیر انگلیس مبنی بر اعلام برنامه کاهش مالیات‌‌ بازارهای مالی این کشور را متلاطم ساخت و موجب شد ارزش پوند به پایین‌‌ترین سطح خود در دهه‌های اخیر برسد. واکنش بازار باعث شده است تا بانک انگلستان وارد عمل شود و ۶۵میلیارد پوند از بدهی‌های دولت را بخرد تا از سقوط برخی از صندوق‌های بازنشستگی جلوگیری کند. بانک انگلیس هشدار داد که سقوط اعتماد به اقتصاد «یک خطر مادی برای ثبات مالی بریتانیا» است و گفت که برای مقابله با کاهش اخیر دارایی‌‌های مالی بریتانیا، اوراق قرضه بلندمدت دولتی را طی دو هفته آینده خریداری خواهد کرد. روز پنج‌شنبه تراس اعلام کرده بود که انگلیس در دوران اقتصادی بسیار دشواری قرار دارد.

طرح مالیاتی جدید دولت

هفته گذشته، دولت تراس اعلام کرد که مالیات‌‌ها را به میزان ۴۵میلیارد پوند (۴۸میلیارد دلار) کاهش می‌‌دهد تا بتواند اقتصاد انگلیس را دوباره به حرکت درآورد. او گفت که انگلیس بالاترین بار مالیاتی را در ۷۰سال گذشته دارد و برای جلوگیری از رکود اقتصادی به کاهش نیاز است. این بسته حذف بالاترین نرخ مالیات بر درآمد برای افراد پرآمد از ۴۵درصد به ۴۰درصد و افزایش استقراض دولت برای پرداخت سوبسید و کاهش قیمت انرژی برای میلیون‌‌ها خانوار و بنگاه در زمستان امسال را دربرمی‌‌گیرد. منتقدان این طرح که برخی از اقتصاددان برجسته در میان آنها قرار دارند، این اقدامات نامتعارف دولت تراس را یک قمار بی‌‌پروا توصیف کرده‌‌اند.

اتخاذ تصمیم سخت

تراس در پاسخ به این انتقادات، در مصاحبه با بی‌‌بی‌‌سی گفت که این اصلاحات در نهایت با تصمیم وزیر دارایی، آقای کواسی کوارتنگ به تصویب رسید. او در ادامه با اشاره به بحران انرژی ناشی از جنگ اوکراین افزود: «تصمیم درستی برای وام گرفتن بیشتر در زمستان امسال برای مواجهه با عواقب شدیدی که با آن روبه‌رو هستیم، گرفته است.» نخست‌وزیر انگلیس مدعی شد عدم تصویب این طرح عواقب زیادی برای اقتصاد انگلیس داشت که از جمله آنها می‌‌توان به ۵درصد تورم بیشتر و قبض انرژی ۶هزار پوندی برای خانوارهای انگلیسی اشاره کرد. تراس در ادامه گفت: «ما در یک دنیای ایده‌‌آل زندگی نمی‌‌کنیم، ما در دنیای بسیار دشواری زندگی می‌‌کنیم؛ جایی که دولت‌ها در سراسر جهان تصمیم‌‌های سختی می‌‌گیرند. ما باید برای رشد اقتصاد، حرکت بریتانیا و همچنین مقابله با تورم، اقدام فوری انجام می‌‌دادیم.»

تراس در ادامه صحبت‌هایش درباره افزایش هزینه خانوارهای انگلیسی به مساله مسکن پرداخت. او در این باره گفت که افزایش نرخ بهره وام مسکن عمدتا ناشی از افزایش نرخ بهره است و این موضوع به استقلال بانک مرکزی این کشور در تعیین سیاست‌‌های پولی برمی‌‌گردد. تراس افزود مهم است که بانک مرکزی مستقل باشد و آزادانه درباره نرخ بهره تصمیم بگیرد. با این وجود به گفته کارشناسان، اگر بانک مرکزی انگلیس سیاست‌‌های تهاجمی خود را ادامه دهد و نرخ بهره را بیش از پیش‌‌ افزایش دهد، قیمت مسکن در انگلیس می‌‌تواند طی ۱۸ آینده بین ۱۰ تا ۱۵درصد کاهش یابد. این اقدام می‌‌تواند دریافت وام‌‌ مسکن را برای مردم سخت‌‌تر کند و خریداران احتمالی را تشویق کند که خرید خود را به تاخیر بیندازند و در نتیجه کاهش تقاضا منجر به کاهش قیمت می‌شود.

برنامه جدید چگونه پیش می‌‌رود؟

تراس در پاسخ به این سوال که گمان می‌‌کند برنامه جدید او چگونه پیش می‌‌رود گفت که این اطمینان حاصل شده است که مردم و بنگاه‌ها مالیات کمتری می‌‌پردازد و پروژه‌های زیرساختی جدید به انجام می‌‌رسد. این موضوع به مردم کمک می‌‌کند تا بر سرکار بروند یا کسب‌وکار خودشان را راه بیندازند و به رشد اقتصاد کمک کنند. وی افزود: بسیاری از اقداماتی که ما اعلام کرده‌‌ایم یک‌شبه اتفاق نمی‌‌افتد. ما شاهد رشد یک‌شبه نخواهیم بود. اما آنچه مهم است این است که ما این کشور را در بلندمدت در مسیر بهتری قرار می‌دهیم.»

روند متضاد درآمد و هزینه

تحلیلگران بر این باورند که این طرح دولت می‌‌تواند بی‌‌ثباتی قابل توجهی به وجود بیاورد. آنها بر این باورند با توجه به اینکه دولت قصد دارد بیش از صد میلیارد پوند برای این طرح هزینه کند، سرمایه‌‌گذاران نسبت به توانایی دولت برای ایجاد رشد اقتصادی و استفاده بیشتر از ابزار بدهی بی‌‌اعتمادند. در نتیجه این موضوع می‌‌تواند با کاهش ارزش پوند به افزایش قیمت کالاهای وارداتی منجر شود. از سوی دیگر برخی اعضای حزب محافظه‌‌کار به این موضوع انتقاد دارند که این اقدام دولت به نفع افراد پر درآمد پاس گل به حزب کارگر است؛ در نظرسنجی‌‌های اخیر حزب کارگر با اختلاف پیشتاز است. با این حال به نظر می‌‌رسد تراس قرار نیست از مواضعش عقب بنشیند. در همین راستا، سخنگوی اقتصادی حزب کارگر گفت که بسیاری از مردم نخواهند توانست با افزایش نرخ وام مسکن در نتیجه سیاست‌‌های دولت کنار بیایند. این مقام حزب رقیب به بی‌‌بی‌‌سی گفت: «این بحرانی است که در داونینگ استریت ایجاد شده است؛ اما این کارگران عادی هستند که بهای آن را می‌‌پردازند.»