محمد جلال، مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی، درباره عملکرد اجرای فاز اول طرح هوشمند‌سازی یارانه نان و جزئیات ورود به فاز دوم این طرح توضیحاتی داد. او با اشاره به گذشت بیش از ۹۰ روز از شروع اجرای طرح هوشمند‌سازی یارانه آرد و نان، تاکید کرد: بیش از ۷۰میلیون کارت بانکی یکتا در این ۹۰ روز خرید نان را از بستر کارت‌خوان‌های هوشمند انجام داده‌اند. روزانه حدود ۸۲میلیارد تومان خرید نان توسط مردم انجام می‌شود، یعنی به طور متوسط حدود هزار تومان مبلغ سرانه خرید نان هر ایرانی در روز است. او اضافه کرد: این عدد را برای نخستین‌بار سامانه هوشمند یارانه نان نشان داده است و بر اساس اطلاعات این سامانه تعداد تراکنش‌های مربوط به نان به بیش از ۵/ ۸میلیون تراکنش روزانه رسیده است و در مجموع تا کنون بیش از ۵/ ۴میلیون قرص نان با حجم آرد مصرفی بیش از ۶۷۰هزار تن در سامانه ثبت شده است.

جلال درباره تغییری که بر مبنای این آمار ایجاد شده هم توضیح داد: اطلاعات کارت‌خوان‌های سابقی که بعد از شیوع کرونا در نانوایی‌های کشور فراگیر شد، قبل از شروع طرح ۴هزار و ۲۰۰میلیارد تومان بابت فروش نان در ماه را نشان می‌داد که این داده‌ها دقت کافی را نداشت و بعضا آلودگی تراکنش وجود داشت که امروز با پالایش تراکنش به عدد فروش ماهانه ۲هزار و ۴۰۰میلیارد تومان در سراسر کشور رسیده‌ایم. مشاور وزیر اقتصاد درباره علت کاهش عدد فروش نان را انجام پالایش تراکنش عنوان کرد و افزود: ممکن است از این کارت‌خوان پیش از اجرای این طرح استفاده‌های دیگری هم می‌شد که این موارد پالایش شد. او با اشاره به افزایش حجم تراکنش‌ها در استان‌های مختلف بعد از اجرای طرح هوشمندسازی یارانه نان، اعلام کرد: تا پیش از اجرای طرح تعداد تراکنش نانوایی‌های ما ۸/ ۶میلیون تراکنش در روز بود که در حال حاضر ۵/ ۸میلیون تراکنش در روز را داریم که به معنای افزایش ۲۰درصدی خرید الکترونیکی مردم است.

جلال تاکید کرد: تا زمانی که زیرساخت کافی به لحاظ فنی و داده‌ای با دقت قابل‌قبول در اختیار نداشته باشیم، اعمال هر گونه سیاست ممکن است منجر به آسیب به نانوا و مردم شود. لذا این داده‌ها کمک می‌کند سیاستگذاری دقیقی در فاز دوم داشته باشیم. او درباره علت عدم تجهیز برخی نانوایی‌ها در استان تهران به دستگاه کارت‌خوان هوشمند گفت: بخشی از تجهیز نانوایی‌ها از حوزه اختیار ما خارج است، چرا که با مصوبه مجلس، نانوایی‌ها باید از ۵ مولفه داده‌ای برخوردار باشند تا امکان نصب کارت‌خوان فراهم باشد و نانوایی‌هایی که هنوز مجهز به دستگاه نشده‌اند ممکن است در یک یا چند مورد از این داده‌ها نقص داشته باشند وگرنه کمبودی برای تجهیز سخت‌افزاری نداریم.

جلال همچنین درباره مجتمع‌های نانوایی و لزوم تجهیز آنها به چند دستگاه کارت‌خوان اظهار کرد: سیاست ابلاغی ما این بود که برای مجتمع‌ها بیش از یک کارت‌خوان داده شود که این موضوع در دستور کار قرار دارد تا سریع‌تر انجام شود. او گفت: برآورد ما این است که ۷۲هزار نانوایی کشور تجهیز شده‌اند و ۲۵۰۰ نانوایی به دلیل نقص یکی از ۵مولفه اطلاعاتی هنوز به کارت‌خوان مجهز نشده‌اند. مشاور وزیر اقتصاد درباره لزوم رفع ایرادات طرح در فاز نخست در استان پایلوت یعنی استان زنجان و همچنین عدم تجهیز ۱۵۰۰ نانوایی در استان تهران یادآور شد: در استان زنجان تجهیز نانوایی‌ها به بیش از ۱۰۰ درصد رسیده است اما استان تهران جزو استان‌های انتهایی شمولیت طرح بوده. البته در شهر تهران فراگیری تجهیز نانوایی‌ها به کارت‌خوان بالاست اما در مجموع استان ۱۵۰۰ نانوایی باقی مانده است.

او همچنین اعلام کرد: فاز دوم طرح هوشمندسازی یارانه نان نیز ابتدا در چند استان به صورت پایلوت انجام می‌شود و بعد از رفع ایرادات و شناسایی شرایط و آمادگی سایر استان‌ها به صورت سراسری اجرا خواهد شد. جلال هدف اول طرح هوشمندسازی یارانه نان را جلوگیری از انحراف در مصارف یارانه آرد و نان عنوان کرد و گفت: تحلیل داده‌هایی که از سامانه هوشمند یارانه آرد و نان به دست می‌آید بسیاری از موارد و مشکلات دیگر را قابل‌شناسایی خواهد کرد. او همچنین درباره تخلفات انجام‌شده از سوی نانوایان اعلام کرد: اگر تخلفات در زمینه جابه‌جایی دستگاه باشد که بلافاصله قابل‌تشخیص است، اما در موضوع تراکنش‌های ساختگی کمتر از ۳درصد برای دریافت کمک‌هزینه بیشتر در ۹۰ روز گذشته انجام شده بود که در ابتدا مقداری تسامح می‌کنیم اما به هر حال تخلفات قابل‌رصد و تحلیل است.

اجرای فاز دوم طرح هوشمندسازی یارانه نان و اتفاقاتی که در این فاز خواهد افتاد، گفت: دو اتفاق در مرحله دوم رقم می‌خورد؛ اول ترمیم جبران ۱۵درصد از هزینه‌های نانوایی‌هاست که در فاز اول اجرا می‌شود، و در فاز دوم جبران افزایش هزینه نانوایان که شامل اجاره و دستمزد است و در استان‌های مختلف نیز متفاوت است، واقعی‌تر خواهد شد. او اضافه کرد: اتفاق دیگر این است که تخصیص آرد یارانه‌ای بر مبنای عملکرد انجام می‌شود و امکان تولید بیشتر برای نانوایانی که عملکرد بهتری داشته باشند وجود خواهد داشت. در این زمینه بر مبنای رتبه‌بندی نانوایی‌ها هم براساس نظر مردم و هم بازرسی‌هایی که در حال انجام است، عمل می‌شود و این امتیاز بر ضریب آرد یارانه‌ای و کمک‌هزینه‌ای که دولت به آنها پرداخت می‌کند اثر خواهد داشت. مشاور وزیر اقتصاد تاکید کرد: هیچ تغییری در قیمت نان و برای مردم در زمینه اجرای طرح هوشمند‌سازی یارانه نان نخواهیم داشت. او همچنین گفت: سهمیه آرد گره‌‌خورده به مجوز نانوایی از بین می‌رود و اختصاص سهمیه بر مبنای عملکرد جایگزین آن می‌شود.

در این برنامه همچنین داریوش نجم‌آبادی، مجری طرح هوشمند‌سازی یارانه آرد و نان، درباره عدم تجهیز برخی نانوایی‌ها به کارت‌خوان گفت: قطعا علت این عدم تجهیز نقص در ۵ قلم اطلاعاتی است که قانون تعیین کرده و تا اقلام اطلاعاتی کامل نباشد، نانوایی به دستگاه تجهیز نخواهد شد و نانوایان باید نسبت به تکمیل اطلاعات اقدام کنند. او درباره اینکه گفته می‌شود عملکرد دستگاه در دمای بالا مختل می‌شود هم تاکید کرد: اخیرا بازدیدی از استان خوزستان داشتیم و دمای نانوایی ۶۰درجه بود و دستگاه کار می‌کرد و البته سازنده دستگاه هم کارکرد آن را تا ۶۰ درجه تضمین کرده است و بیش از آن اجازه شارژ نمی‌دهد. نجم‌آبادی درباره ارائه خدمات پشتیبانی به دستگاه‌ها نیز تاکید کرد: خدمات و پشتیبانی دستگاه‌ها ظرف دو ساعت انجام خواهد شد.

البته ‌تجهیز نانوایی‌ها به کارت‌خوان دوم بسیاری از مشکلات را حل می‌کند و اکنون در تهران از ۸۹۰۰ خبازی، ۴۶۰۰ مورد به دستگاه دوم مجهز شده‌اند. او درباره زمان رفع نواقص اطلاعات نانوایی‌ها و تجهیز آنها به دستگاه هوشمند با تاکید بر اینکه این کار به سرعت انجام می‌شود، ادامه داد: ظرف ۲۴ ساعت گذشته ۳۰۰ مورد را اصلاح اطلاعات کرده‌ایم و با همکاری دستگاه‌هایی مثل ثبت احوال و مخابرات تا پایان مرداد‌ماه مشکل تکمیل اطلاعات نانوایی‌های تهران حل خواهد شد.