این نهاد در گزارش سالانه خود هشدار داد در صورتی ‌که افزایش نرخ بهره با شدت بیشتری انجام نشود، جهان در خطر یک مارپیچ تورمی به سبک دهه ۱۹۷۰ قرار خواهد گرفت. حتی در صورتی‌که افزایش نرخ بهره با شدت بیشتری نیز انجام شود، اقتصاد جهان ممکن است با ترکیب خطرناکی از رشد پایین یا منفی و تورم بالا (رکود تورمی) روبرو شود. فدرال رزرو در ماه جاری نرخ بهره را ۷۵/ ۰درصد افزایش داد و به دامنه ۵/ ۱ تا ۷۵/ ۱درصد رساند، ولی با توجه به نرخ تورم، نرخ بهره به صورت واقعی همچنان منفی است. بانک‌های مرکزی در استرالیا، کانادا، نیوزلند، سوئیس و نروژ به‌تازگی ۵/ ۰درصد افزایش نرخ بهره اعلام کرده‌اند، ولی نرخ‌های بهره واقعی هنوز کمتر از صفر است.

بانک بی‌آی‌اس معتقد است افزایش تدریجی نرخ‌های بهره با سرعتی کمتر از نرخ تورم به معنای کاهش نرخ‌های بهره واقعی است؛ با توجه به وسعت فشار تورمی در سال گذشته، نرخ‌های بهره واقعی باید به صورت واقعی افزایش پیدا کنند تا تقاضا تعدیل شود. تورم ارزش پول را کاهش می‌دهد و در صورتی ‌که نرخ بهره کمتر از نرخ تورم باشد، وام‌گیرندگان کمتر از چیزی که قرض گرفته‌اند بازپرداخت می‌کنند، که برحسب میزان قدرت خرید آن پول محاسبه می‌شود. این مساله مردم را تشویق به وام گرفتن می‌کند.  بانک بی‌آی‌اس، که به عنوان یک بانک و اندیشکده بانک‌های مرکزی عمل می‌کند، شباهت‌های نگران‌کننده‌ای با دهه ۱۹۷۰ ترسیم کرده است. در آن زمان هم مانند حالا، نرخ‌های بهره واقعی به پایین‌تر از صفر رسیدند، که به این معناست بانک‌های مرکزی با افزایش تورم به جای کاهش فعالیت‌های اقتصادی، آن را تحریک می‌کردند.

بی‌آی‌اس معتقد است کاهش متوسط در فعالیت‌های اقتصادی ممکن است کافی نباشد؛ کاهش تورم ممکن است مانند پس از تورم بزرگ دهه ۱۹۷۰، با هزینه‌های تولیدی قابل‌توجهی همراه باشد. بی‌آی‌اس در سال‌های اخیر هشدارهای زیادی درباره تکیه بیش از حد بر پول آسان داده است، ولی توصیه‌هایش تا حد زیادی مورد توجه قرار نگرفته است. با این وجود شرایط حال حاضر تفاوت‌هایی هم با دهه ۱۹۷۰ دارد. به گفته بی‌آی‌اس، افزایش‌های اخیر در قیمت کالاهای پایه نسبت به آن زمان کمتر است، گرچه طیف وسیع‌تری از کالاها را در بر می‌گیرد، و عرضه کالاهای پایه تاکنون بهتر حفظ شده است. بانک‌های مرکزی مهم حالا مستقل از دولت‌ها هستند و دستور روشنی برای حفظ تورم روی نرخ ۲ درصد دارند، که هیچ‌کدام از این شرایط در دهه ۱۹۷۰ وجود نداشته است.

در آن زمان، رئیس فدرال رزرو، آرتور برنز، پس از آنکه توسط رئیس‌جمهور وقت آمریکا ریچارد نیکسون برای پایین نگه داشتن نرخ بیکاری پس از انتخابات سال ۱۹۷۲ تحت فشار قرار گرفت، در افزایش نرخ بهره دچار تاخیر شد.  به گفته بی‌آی‌اس، با این‌حال با وجود کاهش شدید پیش از شوک قیمت نفت، مسیر نرخ‌های بهره واقعی در اقتصادهای پیشرفته در طول دوازده ماه گذشته بسیار به دهه ۱۹۷۰ شبیه است. در اغلب کشورهای پیشرفته، نرخ‌های بهره واقعی بین یک تا شش درصد پایین‌تر از محدوده تاریخی خود در طول سه دهه گذشته است. مقامات فدرال رزرو اوایل ماه جاری اعلام کردند انتظار دارند نرخ بهره را در سال آینده تا محدوده ۵/ ۳ تا ۴درصد افزایش دهند.  اگر تورم به هدف ۲درصدی فدرال رزرو بازگردد نرخ بهره واقعی مثبت خواهد بود، ولی اگر تورم نزدیک به سطوح فعلی باقی بماند نرخ بهره واقعی منفی خواهد بود. آنها انتظار دارند نرخ بیکاری کمی افزایش یابد و از ۶/ ۳درصد به ۱/ ۴درصد در ۲۰۲۴ برسد.

 این سناریو از وقوع رکود جلوگیری می‌کند، گرچه جروم پاول رئیس فدرال رزرو هفته گذشته به قانونگذاران گفت احتمال وقوع رکود وجود دارد. مطالعه بی‌آی‌اس از ۳۵ کشور در فاصله سال‌های ۱۹۸۵ و ۲۰۱۸ نشان می‌دهد، در صورتی که تورم در ابتدا بالا باشد و نرخ بهره کشورها پس از تعدیل با تورم پایین باشد، اقتصادها به احتمال زیاد در طول چرخه افزایش نرخ بهره با رکود مواجه می‌شوند.

اخبار مرتبط