آیا پایان همهگیری نزدیک است؟
شیوع سویه جدید اُمیکرون
ظهور سویه جدیدی از کرونای اُمیکرون امیدهایی را نسبت به پایان همهگیری به وجود آورده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی مقامات بهداشتی بریتانیا که هفته قبل در دسترس قرار گرفته است، سویه جدیدی که از کرونای اُمیکرون شناسایی شده است که حتی نسبت به نسخه اولیه این سویه از ویروس کرونا سریعتر منتقل میشود. این سرعت بالای انتقال ویروس موجب شده تا با توجه به موج جدید ابتلا به کرونای اُمیکرون در جهان، امیدها برای پایان هرچه سریعتر همهگیری کرونا تقویت شود؛ چرا که با در دسترستر شدن واکسن و ابتلای بیشتر افراد به شکل خفیف، ایمنی جمعیت نسبت به بیماری بالاتر میرود و نرخ مرگ و میر پایین باقی خواهد ماند. این موارد میتواند نشانهای از پایان همهگیری به حساب بیاید. با این حال محققان دانشگاهی در کالیفرنیا در مطالعهای نشان دادهاند که میزان آنتیبادی ایجاد شده در بدن بیماران با شدت بیماری رابطه مثبت دارد و از همین رو، افرادی که به شکل خفیف به این سویه دچار میشوند نسبت به افرادی که واکسینه شدهاند در برابر سویههای موجود و آتی ویروس کرونا آسیبپذیرترند. از طرفی این مطالعه نشان داد که محافظت حاصل شده از طریق ابتلا به ویروس یکسوم محافظتی است که از طریق دز سوم واکسن به دست میآید.
ظهور سویه خفیفتر
نتایج تحقیقات جدیدی که هفته گذشته از سوی مسوولان بهداشتی بریتانیا منتشر شد نشان میدهد که سویه جدیدی از کرونای اُمیکرون شناسایی شده است که نسبت به سویههای اولیه اُمیکرون مسریتر است و قدرت انتشار بیشتری دارد. این مساله موجب شده تا دو رویکرد و احتمال متفاوت نسبت به این سویه وجود داشته باشد. اول از همه اینکه با توجه به مسریتر بودن این بیماری و قدرت کمتر آن نسبت به سویههای قبلی کرونا مانند دلتا، امید آن میرود که با ابتلای جمعیت بیشتری به این بیماری و ایجاد ایمنی طبیعی نسبت به این بیماری راه برای پایان همهگیری جهانی هموار شود. چرا که با در دسترستر شدن واکسن، افزایش مقاومت افراد نسبت به این بیماری و کاهش آمار مرگ و میر، فشار افکار عمومی برای بازگشت برای شرایط عادی بیشتر میشود. با این حال از سوی دیگر بیم آن میرود با بهبود وضعیت به دلیل همهگیری این سویه و ایجاد ایمنی موقت، افراد در برابر سویههای قویتر و حادتری که در آینده ممکن است ظهور کنند مقاومت پائینتری داشته باشند. در نتیجه ممکن است این وضعیت به ظهور وضعیتی وخیمتر در آینده منجر شود.
ایمنی طبیعی اُمیکرون
مطالعاتی که از سوی یکی از دانشگاههای مستقر در ایالت کالیفرنیا انجام شده است حاکی از آن است که آنتیبادی تولید شده در بدن مبتلایان به کرونای اُمیکرون و محافظت طبیعی بدن ایشان به این بیماری ارتباط مثبتی با شدت درگیری با بیماری دارد؛ یعنی هرچه وضعیت بیمار حادتر باشد و ابتلای او به کرونا با سختی بیشتری همراه باشد، مصونیتی که در برابر ابتلا به ویروس کرونا پیدا میکند بیشتر خواهد بود. از طرفی از آنجا که بیشتر ابتلاها به سویه اُمیکرون و انواع جدیدتر آن خفیف است، بهرغم شیوع گسترده به نظر میرسد نتواند محافظت قابلتوجهی را در برابر ابتلاهای بعدی به این بیماری به ارمغان بیاورد. از این رو تزریق دزهای یادآور واکسن کرونا میتواند ضرورت تلقی شود.
دز سوم یا مصونیت طبیعی؟
پیش از این به این نکته اشاره شد که حفاظت حاصل شده از ابتلا به ویروس کرونا و سویه اُمیکرون به شدت بیماری بستگی دارد؛ بر همین اساس مطالعه پژوهشگران دانشگاه سانفرانسیسکو نشان میدهد که مصونیت ایجاد شده از طریق ابتلا به بیماری تقریبا یکسوم مصونیت ایجاد شده از طریق دز سوم واکسن است. از همین رو محققان این دانشگاه تاکید دارند ممکن است ایمنی ایجاد شده از ابتلا به ویروس کرونا کافی نباشد و از همین رو، تزریق دزهای تقویتکننده به صورت مداوم را در تقویت ایمنی بدن موثر میدانند.
اُمیکرون و تاثیرات احتمالی
سویه جدید ویروس کرونا به نام اُمیکرون در اواخر نوامبر سال ۲۰۲۱ میلادی شناسایی شد و نگرانیهای بابت عدماثرگذاری واکسیناسیون بر روی این سویه از سوی مراجع بهداشتی بینالمللی ابراز شد. نشریه اکونومیست در گزارشی اعلام کرده بود که این سویه میتواند از سه کانال مختلف، اقتصادهای جهانی را تحتتاثیر قرار دهد. اول آنکه باعث تشدید محدودیتها شود و به وخیمتر شدن شرایط اقتصادی بینجامد. محدودیتهای بیشتر به معنای اخلال در کسب و کار، کاهش رشد و افزایش بیکاری است؛ اتفاقی که در صورت وقوع محدودیت بیشتر، با توجه به رشد تورم در اقتصادهای بزرگ و بسته شدن دست بانکهای مرکزی برای استفاده بیشتر از بستههای حمایتی اجتنابناپذیر خواهد بود. این وضعیت در اقتصادهای نوظهور بدتر خواهد بود و میتواند به ناآرامیهای اجتماعی منتهی شود. این مساله به قدری حائز اهمیت است که به عنوان دومین کانال اثرگذاری سویه اُمیکرون شناخته شده است. سومین کانالی که از طریق آن اقتصاد جهانی از سوی اُمیکرون تهدید میشود کاهش رشد چین است. سیاست مخرب کووید صفر این کشور موجب شده تا طولانی شدن قرنطینه به دلیل شیوع اُمیکرون دور از انتظار نباشد.
تاثیر مثبت واکسن علیه اُمیکرون
چندی پس از گمانهزنیها از اثرگذاری واکسن کرونا بر سویه جدید، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که واکسنهای فعلی جلوی ابتلا به موارد حاد بیماری کرونا را میگیرد و از بستری شدن در بیمارستان و مرگ جلوگیری میکند. مطالعهای در آفریقای جنوبی نشان میدهد که اگرچه اُمیکرون توانایی دور زدن واکسنهای فعلی را به طور جزئی داراست اما این توانایی کامل نیست و واکسنهای فعلی همچنان عملکرد قابل قبولی در برابر این سویه دارند.
رکورد اُمیکرون در آمریکا
ایبیسی نیوز در گزارش اخیر خود از آمار بالای مرگ و میر کرونا در آمریکا خبر داد. بنابر اعلام دانشگاه جان هاپکینز، در یک ماه گذشته آمریکا برای نخستین بار یکمیلیون و ۸۰هزار و ۲۱۱ مورد جدید ابتلا را در یک روز گزارش کرد که به عنوان بالاترین آمار روزانه ابتلا در جهان ثبت شد. اکنون تخمین زده میشود که سویه اُمیکرون تقریبا عامل تمام سرایتهای کرونا در آمریکا باشد.
نکته مهم درباره خطر کمتر این سویه این است که حتی اگر این بیماری برای اکثر مردم بیماریزایی کمتری داشته باشد، این واقعیت که بیشتر قابل انتقال است به این معناست که افراد بیشتری بیمار شده و در نتیجه افراد بیشتری نیز جان خود را از دست میدهند. بنابر گزارش اخیر ای بیسی نیوز، آمریکا با بیش از ۸۷۸هزار مرگ و میر ناشی از عوارض ابتلا به کووید-۱۹، بالاترین نرخ مرگ و میر کرونایی را در حال حاضر در جهان دارد. در حال حاضر سویه اُمیکرون اکثریت موارد ابتلا در آمریکا را تشکیل میدهد. با شیوع اُمیکرون همچنین برخی مناطق در این کشور بازگشایی مدارس را تا بعد از تعطیلات زمستانی به تاخیر انداختند.
همزمان نگرانیهایی در مورد مشکلات تهیه کیت تست سریع برای دانشآموزان و آموزگاران وجود دارد. مقامهای بهداشتی ایالات مختلف گزارش میدهند که اکثریت موارد ابتلا به غیرواکسینهها مربوط میشود و همچنین گفتهاند شمار کودکانی که به دلیل ابتلا به کووید در بیمارستان بستری میشوند نیز افزایش داشته است. همزمان جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا خواستار ادامه تشکیل حضوری کلاسهای درس در مدارس است؛ موضوعی که به انتقادها علیه وی دامن زده است.
موضوع در اروپا هم چندان بهتر نیست و مدیر منطقهای سازمان جهانی بهداشت در اروپا در این زمینه هشدار داد: در صورتی که وضعیت ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در شرایط کنونی باقی بماند، تا ۲ماه دیگر نیمی از شهروندان کشورهای اروپایی مبتلا به اُمیکرون میشوند.