سیاستگذاری؛ درمان بحران آب
سیاستگذاری منابع آب در بعد داخلی در بخش کشاورزی و صنعت سیاستگذاری در بخش کشاورزی: در بخش کشاورزی با توجه به میزان بارش و منابع محدود آب، سیاستگذاریهای لازم باید توسط وزارت جهاد کشاورزی و سازمانهای مربوط بهگونهای طراحی و برنامهریزی شود که موارد زیر را موردتوجه قرار دهد. کشاورزی باید به سمت تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و مصرف آب کمتر سوق داده شود و این محقق نمیشود مگر در سایه قیمتگذاری درست آب در بخش کشاورزی، به طوری که از هدر رفتن آب ارزانقیمت با قیمتگذاری درست آن جلوگیری شود. از طرف دیگر با آموزش به کشاورزان به صورت مداوم و برنامهریزی شده و سهیم کردن آنها در تصمیمگیری هر چه زودتر به سمت تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و مصرف آب کمتر حرکت کنیم. از بارگذاری جدید به منابع آب زیرزمینی خودداری کنیم مگر اینکه این بارگذاری ناشی از صرفهجویی در مصرف آب در بخش کشاورزی به دلیل اصلاحات ساختاری انجام شده در سیستم آبیاری، آموزش کشاورزان، تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و مصرف آب کمتر باشد.
سیاستگذاری در بخش صنعت: در حال حاضر خیلی از صنایع آببر در مناطق کمبارش ایجاد شدهاند و منابع آب شیرین محدود این مناطق در خدمت این صنایع است و هر روز با افزایش تعداد این صنایع میزان آب بیشتری به آنها اختصاص داده میشود.
با توجه به منابع محدود آب در این مناطق، سیاستگذار باید بهگونهای سیاستگذاری کند که در کوتاهمدت از توسعه بیشتر صنایع آببر در این مناطق خودداری شود و در بلندمدت این صنایع به سواحل دریایی کشور انتقال داده شوند تا شاهد رونق و پیشرفت آن مناطق باشیم و از طرفی با ایجاد شهرهای جدید در کنار دریا شاهد شکوفایی آن مناطق باشیم. همچنین با کاهش صنایع آببر در مناطق کمبارش مردم از پیامدهای منفی این صنایع به طور مستقیم و غیرمستقیم در امان خواهند بود. نکته کلیدی و مهم دیگری که سیاستگذار باید به آن توجه کند همزمان که این صنایع مادر آببر توسعه مییابند بنگاههای متوسط که حلقه مفقوده اقتصاد ما هستند نیز باید متوازن با آنها رشد و توسعه پیدا کند، بهطوریکه کالاهای تولیدی توسط این صنایع مادر با برنامهریزیهای کوتاهمدت و بلندمدت به تدریج توسط این بنگاههای متوسط به کالاهای باارزشافزوده بالا تبدیل شوند و از صادرات خام محصولات صنایع مادر آببر که پیامدهای زیادی را برای کشور خواهد داشت جلوگیری شود تا مسیر توسعه و پیشرفت برای کشور هموارتر شود.
سیاستگذاری منابع آب در بعد خارجی
در بخش سیاست خارجی در حوزههای آبی مشترک بین کشورها و رودخانههایی که از یک کشور سرچشمه میگیرند و طی سالیان حقابه مناطق پاییندست در نظر گرفته شده است با کشورهایی که بر روی این رودخانهها سد زدهاند یا در حال توسعه سدهای خود هستند با توجه به قوانین بینالملل وارد مذاکره شویم و ضمن در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی سهم حقابه هر کشوری محفوظ بماند. نکته دیگر اینکه تعامل با دیگر کشورها از نظر اقتصادی و خروج کشور از شرایط تحریم باعث پیشرفت و شکوفایی بخش صنعت و خدمات در کشور خواهد شد و از فشار مضاعف به بخش کشاورزی جهت جبران عوارض این دو بخش کاسته میشود.
در پایان سیاستگذار در بخش داخلی با برنامهریزی استراتژیک باید به اصلاح زیرساختهای کشاورزی در تمامی ابعاد قیمتگذاری آب، سیستم آبیاری، آموزش کشاورزان و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و مصرف آب کمتر بپردازد تا رفتارهای اقتصادی درست شکل بگیرد. در بخش صنعت سیاستگذار ضمن انتقال صنایع مادر آببر به سواحل دریایی کشور باید بنگاههای متوسط که حلقه مفقوده اقتصاد ما هستند را متوازن با صنایع مادر رشد و توسعه دهد و از صادرات خام محصولات صنایع مادر آببر که پیامدهای زیادی برای کشور خواهد داشت جلوگیری شود تا راه توسعه و پیشرفت برای کشور هموارتر شود. همچنین توسعه و پیشرفت هر منطقه بر اساس ظرفیتهای موجود آن منطقه در بخش کشاورزی، صنعت و خدمات باشد به طوری که در مناطق کمبارش به بخش خدمات از جمله شرکتهای گردشگری و برنامهنویسی توجه بیشتری شود. در بخش سیاست خارجی مذاکره هدفمند با کشورهایی که در بخش آب منافع مشترک با آنها داریم و همچنین تعامل با دیگر کشورها از نظر اقتصادی و خروج کشور از شرایط تحریم میتواند از فشار مضاعف به بخش کشاورزی و منابع آب بکاهد.