محمود صدری

تحرکات دیپلماتیک برای حل مساله هسته‌ای ایران دیروز به لحاظ کمی و کیفی افزایش یافت.

همزمان با سفر ایوانف، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی روسیه به ایران و دیدار با علی لاریجانی همتای ایرانی خود، ایران پیشنهاد تازه‌ای به اروپایی‌ها داد که ساعاتی بر فضای پرونده هسته‌ای تاثیر مثبت گذاشت. در پیشنهاد تازه ایران که خبرگزاری‌های غربی به نقل از یک مقام سازمان انرژی اتمی ایران از آن خبر دادند، ایران خواستار تشکیل کنسرسیومی بین‌المللی برای غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران شده است.

واکنش‌های اولیه به این پیشنهاد مثبت بود، اما عصر دیروز یک‌مقام فرانسوی گفت: مذاکره تنها زمانی رخ می‌دهد که پیش از آن «تعلیق دوجانبه» اتفاق افتاده باشد.

منظور از تعلیق دوجانبه این است که ایران غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کند و غربی‌ها طرح پرونده ایران را در شورای‌ امنیت سازمان ملل به حال تعلیق درآورند.

فرانسوی‌ها افزوده‌اند: پیشنهاد ایران ‌باید از طریق خاویر سولانا، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و در چارچوب مذاکرات ۱+۵ بررسی شود.

معنای این موضع فرانسوی‌ها این است که هیچ‌یک از بازیگران جهانی، به ویژه اروپایی‌ها حاضر به مذاکرات دوجانبه برای حل مشکل نیستند و ایران باید همه اروپا و حتی روسیه و چین را به صورت یکجا طرف مذاکره خود بداند. فرانسوی‌ها از اینکه بتوانند به صورت مستقل و دوجانبه با ایران وارد مذاکره شوند ناراضی نیستند، اما انجام چنین کاری را برای موقعیت خود در میان اروپاییان و در ارتباط با آمریکا، روسیه و چین خطرناک می‌دانند. زیرا اگر فرانسوی‌ها بخواهند مستقل از متحدان اروپایی عمل کنند، شکافی در اروپا ایجاد می‌شود که بر همه مناسبات درونی اتحادیه اثر می‌گذارد. بنابراین، ایران کماکان ناگزیر است به روسیه و چین به عنوان اهرم‌های فشار بر اروپا استفاده کند و روابط خود را با اروپا با هدف زیر فشار گذاشتن آمریکا تقویت کند. مجموعه تحولات دو روز گذشته نشان می‌دهد که بازی کنونی ایران، کماکان موثرترین و شاید تنها راه باقی‌مانده است. زیرا اروپایی‌ها

هر قدر هم که با ایران اختلاف داشته باشند، چاره‌ای ندارند مگر اینکه برای حفظ موقعیت بین‌المللی خود در برابر بازیگران جهانی، با ایران همکاری کنند. افزایش همکاری ایران با هریک از بازیگران، به ویژه اروپایی‌ها که دو کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل دارند،‌ به صورت خودکار، دیگر بازیگران را به احتیاط وا می‌دارد.