میراث اقتصادی بانوی آهنین
دکترپویا جبل عاملی بانوی آهنین را در نهایت، مرگ نرم کرد. اول بار یک روزنامهنگار روس در روزنامه ستاره سرخ شوروی چنین لقبی را به مارگارت تاچر داد. او آهنین بود، زیرا تمام قد در برابر اتحاد جماهیر شوروی و کمونیسم ایستاد. اما این تنها نمونه ای از حکمرانی وی بود. او در جنگ با آرژانتین بر سر جزایر فالکلند نیز بهرغم خرده گیریهایی که بر سر هزینههای انسانی این جنگ در آن سوی اقیانوس اطلس میشد، ایستادگی کرد و در نهایت بریتانیا در آن قضیه پیروز شد. ایستادگی وی اما برای کسانی که در حوزه اقتصاد کار میکنند، آنجا معنادار بود که تاچر در برابر اعتراض گروهها و اتحادیهها که سیاستهای اقتصادی وی را به چالش میکشیدند مقاومت کرد و در نهایت توانست تاثیری بسیار معنادار بر اقتصاد بگذارد.
دکترپویا جبل عاملی بانوی آهنین را در نهایت، مرگ نرم کرد. اول بار یک روزنامهنگار روس در روزنامه ستاره سرخ شوروی چنین لقبی را به مارگارت تاچر داد. او آهنین بود، زیرا تمام قد در برابر اتحاد جماهیر شوروی و کمونیسم ایستاد. اما این تنها نمونه ای از حکمرانی وی بود. او در جنگ با آرژانتین بر سر جزایر فالکلند نیز بهرغم خرده گیریهایی که بر سر هزینههای انسانی این جنگ در آن سوی اقیانوس اطلس میشد، ایستادگی کرد و در نهایت بریتانیا در آن قضیه پیروز شد. ایستادگی وی اما برای کسانی که در حوزه اقتصاد کار میکنند، آنجا معنادار بود که تاچر در برابر اعتراض گروهها و اتحادیهها که سیاستهای اقتصادی وی را به چالش میکشیدند مقاومت کرد و در نهایت توانست تاثیری بسیار معنادار بر اقتصاد بگذارد. در زمانی که دومین شوک منفی وضعیت رکودی- تورمی را در اواخر دهه ۱۹۷۰ و در آغاز زمامداری تاچر بر بریتانیا تحمیل کرده بود، تاچر با استفاده از مشاوران پولگرای خود و رهبر آنان میلتون فریدمن، ابتدا توانست با افزون ساختن نرخ بهره و کاهش رشد عرضه پول جلوی تورم را بگیرد و در سال ۱۹۸۲، تورم از سطح ۱۸ درصد به سطح ۶/۸ درصد تقلیل یافت و تنها یک سال بعد، بهبود اقتصادی خود را به شکل بهتری با رشد اقتصادی قویتر نشان داد و تا سال ۱۹۸۶، اقتصاد بریتانیا با سیاستهایی که بعدها ذیل عنوان تاچریسم معروف شد، به شرایط باثبات، باتورم و بیکاری پایین برسد. آمار نشان میدهد که اقتصاد بریتانیا از زمانی که تاچر وارد خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت شد تا پایان دهه ۱۹۸۰ بیش از ۲۳ درصد رشد کرد.
او باور داشت که مقررات زدایی (deregulation) به عنوان ابزاری برای کاهش مداخله دولت در اقتصاد میتواند به رشد اقتصادی بینجامد. او معتقد بود که کارآیی اقتصاد با خصوصیسازی بنگاههای دولتی محقق میشود. او تاکید داشت که اگر میخواهیم نرخ بیکاری کاهش یابد، باید بازار نیروی کار منعطف باشد و از همین روی اتحادیهها را به مبارزه طلبید. اگرچه شاید امروز حتی دولت بریتانیا که اکثریت محافظه کار را دارد و بانوی آهنین یکی از نمادهای آنان است، سخن از ایجاد مقررات بیشتر به خصوص برای بازارهای مالی میکند و شاید با وجود آخرین رکود جهانی و تبعات آن که تا امروز ادامه داشته، بسیاری با دیده شک و تردید به تاچریسم نگاه کنند، اما تاریخ نشان داده که سیاستهای وی برای عبور از شرایط رکود - تورمی و بالاتر از آن، داشتن اقتصادی با ثبات آن هم برای مدت طولانی، راهگشا است. از همین رو بود که حتی دولت حزب کارگر بلر، راهی را ادامه داد که اول بار بانوی محافظه کار طرح و نقشهاش را کشیده بود. تاچر نشان داد که اقتصاد بازار محور نه تنها میتواند خود را از بحرانها رها کند، بلکه در صورت فائق آمدن بر بحران میتواند بسی قویتر و تنومندتر برای مدتی طولانی به حیاتش ادامه دهد.
ارسال نظر