محمد صادق جنان صفت

روسای دولت‌ها و اعضای عالی‌رتبه نهاد دولت در روزها و شرایطی که احتمال می‌دهند شهروندان نوعی رخوت و نگرانی درباره آینده دارند با هدف دمیدن روحیه شادابی و سرزندگی در جامعه، معمولا برخی اخبار خوشحال کننده را منتشر می‌کنند. کاهش قیمت کالاهای پرمصرف، افزایش احتمالی مزد و حقوق، کاهش مالیات، راه‌اندازی یک جاده یا فرودگاه،‌ افزایش اعتبارات تامین اجتماعی برای بازنشستگان و خبرهایی از این نوع، خبرهای خرسند کننده‌ای است که مسوولان دولتی در برخی مواقع ممکن است با همین هدف انتشار دهند. البته در انتشار چنین خبرهایی، همه گوشه و کنارهای کاردیده شده و تلاش می‌شود هر خبر با جزئیات آن به اطلاع شهروندان برسد. در ایران نیز چنین فضایی بوده و هست و دیده شده است که مسوولان عالی‌رتبه دولتی برای زنده و بالنده کردن روحیه امید در میان شهروندان چنین اخباری را به اطلاع آنها می‌رسانند. محمدرضا رحیمی، معاون اول رییس‌جمهوری روزگذشته (به نقل از خبرگزاری فارس) شاید با همین قصد و نیت، گفته است: «به زودی تحول عظیمی در بخش حمل و نقل کشور رخ می‌دهد و قراردادهایی به ارزش ۲۵ هزار میلیارد تومان برای توسعه راه‌آهن منعقد می‌شود. این قراردادها با ۴ گروه از نقاط مختلف دنیا برای توسعه راه‌آهن امضا می‌شود. ۵۰ هزار میلیارد تومان هم در آینده نزدیک برای توسعه پارس جنوبی قرارداد منعقد می‌شود...»

به این ترتیب، معاون اول در یک گفت‌وگوی کلی، به مردم امیدواری داده است که ۷۵ هزار میلیارد تومان قرارداد برای توسعه زیربناهای فیزیکی در دو بخش مهم منعقد خواهد شد. در صورتی که میانگین قیمت هر دلار یک‌هزار تومان باشد، به این ترتیب باید منتظر قراردادهایی به ارزش ۷۵ میلیارد دلار باشیم. این میزان سرمایه‌گذاری احتمالی اگر به بخش حمل و نقل و عسلویه تزریق شود، رکود فعلی به ویژه در عسلویه که اکنون روزهای کم رونقی را تجربه می‌کند، قطعا برطرف می‌شود. اما امیدوار کردن شهروندان با دادن این آمار و ارقام حیرت‌انگیز موقعی موثر خواهد بود که دست‌کم بخشی از جزئیات قابل انتشار نیز به افکار عمومی اطلاع داده شود.

چنین ارقام بهت‌انگیزی در حالی برای قراردادهای احتمالی بیان می‌شوند که متاسفانه در نماگر شماره ۵۸ که آمار و اطلاعات حساب‌های ملی در ۳ ماهه سوم سال ۱۳۸۸ است، جای رقم «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» برای سال ۱۳۸۸ خالی است و این رقم برای سال ۱۳۸۷ نیز فقط ۶۸۵,۴۵۲ میلیارد ریال برای کل سال است. شاید اگر معاون اول محترم رییس‌جمهور در این گفت‌وگو کمی درباره مراحل پیشرفت قرارداد ۲۱ هزار میلیارد تومانی که چند ماه پیش با ۴ شرکت داخلی منعقد شد، توضیح می‌داد حتما خبر اخیر نیز با اقبال بیشتری پذیرفته می‌شد. به نظر می‌رسد در اطلاع‌رسانی اقتصادی به ویژه اگر ارقام و اعداد بسیار قابل توجه باشند، کمی احتیاط و اندکی توضیح بیشتر، اثربخشی واقعی برای مقاصد گوناگون خواهد داشت.