محمود صدری

تهاجم به ناوگان کمک‌های انسان‌دوستانه برای فلسطینی‌های ساکن غزه، رژیم تل‌آویو را در تنگنای سیاسی- دیپلماتیک، حقوقی- اخلاقی و دینی- ایدئولوژیک قرار داده است. این تنگنای سه وجهی به احتمال زیاد بر وضع بین‌المللی اسرائیل در آینده تاثیر منفی عمیقی خواهد گذاشت.

از نظر سیاسی، بقای اسرائیل تاکنون وابسته به حمایت مطلق ایالات متحده آمریکا، کشورهای اروپایی و روسیه بوده است. حتی در هنگامه جنگ سرد که بلوک‌های شرق و غرب برسر همه مسائل جهان اختلاف داشتند و شوروی، چریک‌های فلسطینی را مسلح می‌کرد، هرگز محو اسرائیل و حتی تضعیف آن در دکترین سیاست خارجی کمونیست‌های کرملین قرار نگرفت. اما در پی وقایع هفته گذشته، کمتر کشوری بود که تصریحا یا تلویحا به اسرائیل خرده نگیرد. حتی آمریکا که حامی سنتی رژیم تل آویو است و از همه سیاست‌ها و رفتارهای این رژیم حمایت می‌کند، اکنون ناچار به اتخاذ موضع انتقادی شده است. این واکنش‌ها حتی اگر تاثیر عملی فوری بر وضع اسرائیل نگذارد، قدرت بازیگری جهانی این رژیم را محدودتر خواهد کرد.تهاجم به ناوگان کمک‌های انسان‌دوستانه، از نظر حقوقی و اخلاقی نیز عدول از پروتکل‌های قانونی و عرفی جهانی در باب جنگ‌زدگان و آوارگان امری مذموم و شایسته پیگرد قضایی بین‌المللی است؛ یعنی اگر وکلای قربانیان این تهاجم در محاکم بین‌المللی طرح دعوا کنند، این محاکم ملزم به پیگیری و صدور حکم هستند.

اما مهم‌تر از این مذموم‌های سیاسی، حقوقی و اخلاقی، این تهاجم اسرائیل را با بحرانی عمیق در حوزه دینی و ایدئولوژیک روبه‌رو کرده است.

نخست‌وزیر ترکیه با بهره‌گیری از این فقره اخیر، خیانت رهبران سیاسی و نظامی تل‌آویو به کتاب مقدس یهودیان را به آنان گوشزد کرد. اردوغان با نقل جمله‌ای از تورات (به زبان انگلیسی کلاسیک) که در آن خداوند انسان را از ریختن خون بی‌گناهان منع کرده است، به سران رژیم تل‌آویو یادآوری کرد که با این کارشان به تورات خیانت کرده‌اند.

بحران ناوگان کمک‌های انسان‌دوستانه به هر حال پایان می‌پذیرد؛ اما ضربه آن به مشروعیت سیاسی، اخلاقی و ایدئولوژیک رژیم تل‌آویو، آثاری عمیق به جا خواهد گذاشت و دفاع از این حکومت را دشوارتر از پیش خواهد کرد.

حالا دیگر افسانه قوم سرگردان، زیر سایه رهبرانی که مردمانی از ملیت‌های گوناگون و دست بر قضا عمدتا غربی و در حوزه فرهنگی عبری - مسیحی را کشته‌اند، رنگ می‌بازد. چنین واقعه‌ای سلاح اصلی؛ یعنی تشبث به عواطف جهانی را از دست رهبران تل‌آویو خارج خواهد کرد و به فلسطینی‌ها فرصت خواهد داد که از سلاح مظلومیت، بهتر استفاده کنند.