محمدصادق جنان صفت

در میان ده‌ها خبری که دیروز توسط خبرگزاری‌های داخلی از تحولات اقتصاد ایران منتشر شد، خبری که رییس یک اتحادیه داده جلب توجه می‌کرد. او یادآور شده است که «با رکود بازار مسکن، بازار فروش کالاهای تاسیساتی مثل شوفاژ و تهویه مطبوع نیز راکد شده است». واقعیت این است که بخشی از رکود فروش برخی دیگر از کالاها مثل درب و پنجره، شیشه، کاشی و سرامیک، سیمان، آهن و ده‌ها تولید صنعتی دیگر در ماه‌های اخیر را می‌توان ناشی از رکود بازار مسکن دانست.

فقدان تقاضا برای هزاران خانه ساخته شده موجب شده است تمایل به سرمایه‌گذاری در ساخت و ساز به ویژه در شهرهای بزرگ کاهش چشمگیری راتجربه کند. آمارهای در دسترس نشان می‌دهد در حالی که رشد پروانه ساخت و ساز در ۳ ماه اول سال ۱۳۸۶ نسبت به سال ۱۳۸۵ معادل ۸۶درصد بوده است، این رقم در ۴ ماه اول امسال نسبت به ۴ ماه سال ۱۳۸۶ فقط ۱۰درصد رشد را تجربه کرده است. این کاهش تمایل به سرمایه‌گذاری در حالی رخ داده است که خریداران و فروشندگان مسکن اکنون نمی‌دانند نقطه تعادل در قیمت کجاست و بازار مسکن با پیچیدگی ناشناسی مواجه شده است. شاید در نگاه اول این رکود به دلیل منجر شدن به کاهش قیمت مسکن از نظر سیاسی مناسب و موجب خرسندی باشد، اما چنین رکودی به این دلیل که با نوسان قابل ملاحظه و ایجاد محدودیت برای خرید مسکن مواجه شده است، در آینده دردسرساز خواهد شد. درست است که افراط در پرداخت انواع وام مسکن یا دادن وعده در این باره بخشی از دلایل افزایش شدید قیمت مسکن در گذشته را توضیح می‌دهد، اما تفریط در این کار چاره‌ساز نخواهد بود.

رکود، ابهام و سردرگمی در بازار مسکن با ایجاد محدودیت برای خرید با هدف کاهش قیمت، می‌تواند رشد سرمایه‌گذاری را متوقف کند و مشکل بار دیگر به شکل حادتری در سال‌های نه چندان دور آتی خود را نشان دهد.

مسوولان مرتبط باید با رفع محدودیت در اعطای وام مسکن ، راه را برای افزایش قدرت خرید متقاضیان هموار کنند و یادشان باشد که متقاضیان در شرایط کنونی هم توانایی خرید ندارند. تداوم رکود بازار مسکن، وضعیت رکودی حاکم بر چندین صنعت را تداوم خواهد داد و انبوه بیکاران شاغل در ساختمان‌سازی و صنایع مرتبط را به ارمغان می‌آورد. اگر با چشم‌هایی باز و گوش‌هایی تیز، رفتار اندوهبار کارگران ساختمانی را که این روزها در میادین بزرگ شهر گرد آمده‌اند، ببینند و سخنان غم‌انگیز آنها را بشنوند، ادامه رکود و ابهام در بازار مسکن را برنمی‌تابند و راه را هموار خواهند کرد تا خرید و فروش جریان پیدا کند.