محمدصادق جنان‌صفت

رشد نرخ تورم ادامه دارد. بانک مرکزی، نرخ تورم ایران را در ۱۲ماه منتهی به مهرماه ۱۳۸۷ معادل ۳/۲۴درصد اعلام کرده است که یک واحد درصد رشد نسبت به ۱۲ماه منتهی به شهریور دارد. منتقدان سیاست‌های اقتصادی دولت پیش از این هشدار داده بودند که تورم با این سیاست‌ها مهار نخواهد شد و احتمالا باز هم در این باره بحث خواهند کرد. دولت و هواداران آن نیز شاید تصور کنند هنوز با نرخ تورم ۵/۴۹درصدی سال ۱۳۷۴ فاصله زیادی داریم و به این ترتیب به جای ارائه یک پاسخ اقتصادی، به استدلال سیاسی بسنده کنند.

شهروندان تهیدست ایرانی اما، هرگز به این مجادله اعتنایی نکرده و نارضایتی خود را در هر بار خرید کالاها به صورت پیدا و پنهان ابراز کرده و خواهند کرد. شهروندان ایرانی جز این چه کار دیگری می‌توانند انجام دهند؟ با توجه به اینکه رشد شدید قیمت‌ها عموما در بخش کالاهای اساسی و ضروری است، تنها راه یعنی خرید نکردن نیز ناممکن شده است. تصمیم‌سازان اقتصادی دولت نهم در حالی که ماه‌های آخر دوران کاری خود را در این دوره سپری می‌کنند،‌ در همه ۳سال گذشته با نادیده گرفتن اصول علم اقتصاد و هشدار اقتصاددانان دلسوز این مرز و بوم، کار را به جایی رسانده‌اند که مهار تورم کمی دشوار شده است.

واقعیت این است که رشد نرخ تورم و تثبیت آن در دامنه ۲۰ تا ۲۵درصد - بنابر فرض ارائه‌شده از سوی برخی مقام‌های بانک مرکزی- برای کسب‌وکار، معیشت، اخلاق فردی و عمومی جامعه ایرانی تهدیدی جدی است و نباید آن را ساده‌انگارانه، در سایه قرارداد و به مسائل کم‌اهمیت و جزیی پرداخت. اگر دولت می‌خواهد نامی نیک داشته باشد و عدالت را برقرار کند و به تهیدستان شهری و روستایی لطف کند، تنها یک مسیر برای انجام این خواسته‌ها وجود دارد و آن مهار تورم است. درباره چگونگی مهار و کند کردن نرخ تورم، تجربه‌های جهانی و دیدگاه‌های کارشناسانه و اقتصادی وجود دارد و تنها می‌ماند که دولت و به ویژه شخص رییس‌جمهور که تسلط کامل بر اعضای کابینه خویش دارد، به اصول علم اقتصاد ایمان بیاورند و آنها را به کار گیرند.

مجلس قانون‌گذاری ایران نیز می‌تواند با ارائه طرح‌ها و جلوگیری از لایحه‌های تورم‌زا به شهروندان و مصرف‌کنندگان بی‌پناه ایرانی که در معرض تهدید تورم قرار گرفته و رنج زحمتشان بر باد می‌رود، کمک کنند تا از این دام مهلک‌ رهایی پیدا کنند. در شرایط دشوار فعلی تنها باید با صدای بلند پرسید، چه کسی جلوی رشد تورم را باید بگیرد؟