مهران دبیرسپهری

رییس‌جمهور روز چهارشنبه بودجه سال ۱۳۹۱ را تقدیم مجلس کرد. بر اساس نمای ظاهری بودجه، برخی خبرگزاری‌‌ها اعلام کردند که بودجه سال ۱۳۹۱ انقباضی نوشته شده؛ زیرا بودجه عمومی ‌با کاهش قابل ملاحظه‌ای نسبت به سال قبل مواجه شده که در نوع خود بی‌سابقه است. اما شنیده‌‌ها حاکی از آن است که برخی درآمد و هزینه‌ها هنوز در بودجه سال ۹۱ منظور نشده و درواقع لایحه بودجه هنوز ناقص است. بنابراین تا تکمیل بودجه نمی‌توان درباره انقباضی یا انبساطی بودن آن اظهارنظر قطعی کرد. اما توجه به بعضی ارقام و مقادیری که ریاست محترم جمهوری در زمان ارائه بودجه اعلام نمودند برای اشراف بیشتر به لایحه فوق سودمند خواهد بود.

بر این اساس، رشد اعتبارات هزینه‌ای در لایحه بودجه‌ ‌٩١ بدون اعتبارات هدفمندی ‌٨/١٢ درصد است که در راستای حکم قانون برنامه می‌باشد. همین‌طور رشد اعتبارات عمرانی کشور یعنی سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها نیز ‌٤/٣٩ درصد پیش‌بینی شده است. البته به نظر می‌رسد رشد بودجه عمرانی در قسمت بودجه عمومی‌۲۳ درصد بوده و بقیه مربوط به بودجه شرکت‌ها است. با توجه به این که میزان قابل توجهی از تعداد کارکنان دولت کاسته شده است بنابراین رشد بودجه هزینه‌ای و عمرانی حکایت از انقباض ندارد. همین‌طور رییس‌جمهور خبر از افزایش بودجه برخی دستگاه‌ها علاوه بر افزایش متعارف هزینه‌ای این دستگاه‌‌‌ها داد. دستگاه‌‌هایی مانند صندوق بازنشستگی کشوری و لشکری، دستگاه‌های فرهنگی، دانشگاه‌‌ها و موسسات آموزش عالی، قوه‌قضائیه، نیروی انتظامی، بنیاد شهید، و بودجه دفاعی.

از طرف دیگر با توجه به خصوصی‌سازی‌‌های صورت گرفته، رشد ۷/۱۱ درصدی بودجه شرکت‌های دولتی قابل توجه است. در هر صورت تا زمانی که لایحه بودجه به قانون تبدیل نشود نمی‌توان اظهار نظر قطعی درباره آن کرد؛ به ویژه به این دلیل که معمولا نمایندگان محترم نیز تغییراتی در بودجه‌‌های سالانه اعمال می‌کنند. اما بهترین روش برای آنکه از رشد کلی بودجه‌‌های سالانه مطلع شد آگاهی از رشد درآمدهای آن است که آن هم وابسته به میزان مالیات و میزان تولید و قیمت نفت در بودجه است که ارقام دقیق آن هنوز معلوم نیست؛ بنابراین با توجه به آنچه گفته شد و در مجموع به نظر می‌رسد اگر میزان بودجه در مجلس افزایش نیابد، بودجه سال۱۳۹۱ بودجه‌ای متعادل خواهد بود.