افزایش ۲۴ درصدی تسهیلات پرداختی بانک‌ها

بانک مرکزی : شبکه بانکی طی ۸ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۳ مبلغ ۴ هزار و ۲۹۵ همت تسهیلات پرداخت کرده است که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ ۸۵۱.۳ همت معادل ۲۴.۷ درصد افزایش داشته است.

تسهیلات پرداختی بانک‌ها طی ۸ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۳ مبلغ ۴۲۹۵۴.۳ هزار میلیارد ریال می‌باشد که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ ۸۵۱۳.۳ هزار میلیارد ریال (معادل ۲۴.۷ درصد) افزایش داشته است. از کل تسهیلات پرداختی، مبلغ ۳۲۹۴۳.۴ هزار میلیارد ریال معادل ۷۶.۷ درصد به صاحبان کسب و کار (حقوقی و غیرحقوقی) و ۱۰۰۱۰.۹ هزار میلیارد ریال معادل ۲۳.۳ درصد به مصرف­کنندگان نهایی (خانوار) تعلق گرفته است.

لازم به ذکر است تسهیلات پرداختی ۸ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۲ مبلغ ۳۳۳۴۱.۷ هزار میلیارد ریال بوده است که با در نظر گرفتن تعدیلات صورت پذیرفته توسط شبکه بانکی به مبلغ ۳۴۴۴۱.۰  هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.

جدول ۱ بیانگر هدف از دریافت تسهیلات پرداختی در بخش‌های اقتصادی طی ۸ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۳ می‌باشد. سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی طی ۸ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۳ مبلغ ۲۵۲۶۷.۴ هزار میلیارد ریال معادل ۷۶.۷ درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب و کار است. همچنین سهم تسهیلات پرداختی در قالب خرید کالای شخصی توسط مصرف کننده نهایی (خانوار) مبلغ ۳۵۹۴.۳ هزار میلیارد ریال معادل ۳۵.۹ درصد از کل تسهیلات پرداختی به مصرف کنندگان نهایی (خانوار) می‌باشد.

سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در ۸ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۳ معادل ۲/۱۰،۷۲۱ هزار میلیارد ریال بوده است که حاکی از تخصیص ۴۲.۴ درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش کلیه بخش های اقتصادی (مبلغ ۲۵۲۶۷.۴ هزار میلیارد ریال) می‌باشد. ملاحظه می‌شود از ۱۲۶۴۵.۱ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل ۸۴.۸ درصد آن (مبلغ ۱۰۷۲۱.۲ هزار میلیارد ریال) در تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده است که بیانگر توجه و اولویت‌دهی به تأمین منابع برای این بخش توسط بانک‌ها در سال ۱۴۰۳ می‌‌باشد.

کل بانک‌ها

میلیارد ریال / درصد

صاحبان کسب و کار حقوقی و غیر حقوقی

مصرف کننده نهایی (خانوار)

جمع کل

هدف از دریافت

کشاورزی (۱)

صنعت و معدن

مسکن و ساختمان

بازرگانی

خدمات

متفرقه

کل بخش ها

─

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

مبلغ

سهم از کل

ایجاد

۶۶۷,۵۷۹

۳۵/۴

۱,۳۴۸,۵۶۶

۱۰/۷

۹۱۱,۵۰۳

۵۵/۳

۲۶۱,۰۶۳

۷/۴

۲,۶۲۰,۰۲۴

۱۹/۹

۵,۳۰۶

۱۱/۶

۵,۸۱۴,۰۴۲

۱۷/۶

—

—

۵,۸۱۴,۰۴۲

۱۳/۵

تامین سرمایه در گردش

۱,۰۵۴,۱۴۰

۵۵/۹

۱۰,۷۲۱,۱۹۷

۸۴/۸

۶۰۳,۵۲۶

۳۶/۶

۳,۰۵۷,۹۰۸

۸۶/۷

۹,۷۹۰,۷۸۹

۷۴/۲

۳۹,۸۸۳

۸۷/۵

۲۵,۲۶۷,۴۴۳

۷۶/۷

—

—

۲۵,۲۶۷,۴۴۳

۵۸/۸

توسعه

۱۰۷,۸۲۱

۵/۷

۴۹۳,۵۶۰

۳/۹

۶۷,۰۷۷

۴/۱

۱۸۹,۷۷۷

۵/۴

۵۶۳,۳۳۶

۴/۳

۱۷۶

۰/۴

۱,۴۲۱,۷۴۶

۴/۳

—

—

۱,۴۲۱,۷۴۶

۳/۳

قرض الحسنه اشتغال

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

—

—

۰

۰/۰

قرض الحسنه ایثارگران

۱,۰۶۶

۰/۱

۱,۲۵۱

۰/۰

۱۶۴

۰/۰

۳۹۸

۰/۰

۴,۳۹۷

۰/۰

۱۲

۰/۰

۷,۲۸۸

۰/۰

—

—

۷,۲۸۸

۰/۰

قرض الحسنه بهزیستی

۶,۷۴۷

۰/۴

۴,۹۶۱

۰/۰

۲۸۴

۰/۰

۱,۵۰۰

۰/۰

۱۷,۷۵۲

۰/۱

۱۵

۰/۰

۳۱,۲۵۸

۰/۱

—

—

۳۱,۲۵۸

۰/۱

قرض الحسنه کمیته

۱۲,۴۱۴

۰/۷

۹,۷۱۱

۰/۱

۳۳۲

۰/۰

۲,۱۵۰

۰/۱

۳۱,۳۲۰

۰/۲

۶۳

۰/۱

۵۵,۹۹۱

۰/۲

—

—

۵۵,۹۹۱

۰/۱

قرض الحسنه سایراشتغال

۲۸,۳۵۴

۱/۵

۱۸,۱۷۷

۰/۱

۱,۱۰۷

۰/۱

۱,۳۸۵

۰/۰

۶۵,۰۷۹

۰/۵

۹۶

۰/۲

۱۱۴,۱۹۹

۰/۳

—

—

۱۱۴,۱۹۹

۰/۳

تعمیرات

۱۶۷

۰/۰

۵,۶۵۴

۰/۰

۲,۰۶۰

۰/۱

۳,۳۵۲

۰/۱

۱,۵۳۷

۰/۰

۰

۰/۰

۱۲,۷۶۹

۰/۰

۱۶۸,۵۹۵

۱/۷

۱۸۱,۳۶۵

۰/۴

جعاله تعمیر مسکن

۶۲

۰/۰

۱,۰۰۸

۰/۰

۱,۱۳۵

۰/۱

۸۸۸

۰/۰

۱۵,۸۷۰

۰/۱

۰

۰/۰

۱۸,۹۶۲

۰/۱

۷۰,۱۵۶

۰/۷

۸۹,۱۱۹

۰/۲

خرید مسکن غیر نوساز

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۹,۶۳۶

۰/۶

۰

۰/۰

۵۳۳

۰/۰

۰

۰/۰

۱۰,۱۶۹

۰/۰

۱۷۹,۳۶۷

۱/۸

۱۸۹,۵۳۶

۰/۴

خرید مسکن نوساز

۲۷۲

۰/۰

۴,۳۹۰

۰/۰

۴۷,۸۶۶

۲/۹

۵۴۴

۰/۰

۱۴,۲۸۵

۰/۱

۰

۰/۰

۶۷,۳۵۶

۰/۲

۳۲۵,۲۳۳

۳/۲

۳۹۲,۵۸۹

۰/۹

خرید کالای شخصی

۷,۸۹۶

۰/۴

۳۳,۳۱۶

۰/۳

۱,۴۹۶

۰/۱

۶,۷۵۱

۰/۲

۵۲,۹۶۱

۰/۴

۱۲

۰/۰

۱۰۲,۴۳۱

۰/۳

۳,۵۹۴,۳۰۵

۳۵/۹

۳,۶۹۶,۷۳۶

۸/۶

خرید خودرو شخصی

۱۲

۰/۰

۱,۹۰۳

۰/۰

۷

۰/۰

۱۱۲

۰/۰

۱,۸۵۳

۰/۰

۰

۰/۰

۳,۸۸۸

۰/۰

۲۴۷,۷۶۸

۲/۵

۲۵۱,۶۵۶

۰/۶

قرض الحسنه ازدواج

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۱,۲۷۷,۱۳۷

۱۲/۸

۱,۲۷۷,۱۳۷

۳/۰

قرض الحسنه ضروری

۴۳۷

۰/۰

۱,۰۱۷

۰/۰

۶۷۲

۰/۰

۱۲۲

۰/۰

۱۲,۵۳۵

۰/۱

۰

۰/۰

۱۴,۷۸۲

۰/۰

۳,۶۶۷,۸۳۵

۳۶/۶

۳,۶۸۲,۶۱۸

۸/۶

قرض الحسنه فرزندآوری

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۰

۰/۰

۲۱۳,۷۷۶

۲/۱

۲۱۳,۷۷۶

۰/۵

ودیعه مسکن

۰

۰/۰

۳۴۹

۰/۰

۱۳۶

۰/۰

۵۰

۰/۰

۴۹۹

۰/۰

۰

۰/۰

۱,۰۳۴

۰/۰

۲۶۶,۷۵۲

۲/۷

۲۶۷,۷۸۶

۰/۶

جمع

۱,۸۸۶,۹۶۶

۵/۷

۱۲,۶۴۵,۰۶۰

۳۸/۴

۱,۶۴۶,۹۹۹

۵/۰

۳,۵۲۵,۹۹۹

۱۰/۷

۱۳,۱۹۲,۷۷۲

۴۰/۰

۴۵,۵۶۳

۰/۱

۳۲,۹۴۳,۳۵۹

۷۶/۷

۱۰,۰۱۰,۹۲۶

۲۳/۳

۴۲,۹۵۴,۲۸۵

۱۰۰/۰

آمار از سامانه سمات بر اساس اطلاعات ارسالی بانکها استخراج شده و بر گرفته از طبقه بندی ISIC می‌باشد.

تسهیلات خرد ( کمتر از ۳۰۰۰ میلیون ریال )

از کل تسهیلات پرداختی در دوره یاد شده، مبلغ ۱۰۳۶۶.۹ هزار میلیارد ریال معادل ۲۴.۱ درصد به صورت تسهیلات خرد اعطا شده است. همچنین مبلغ ۵۸۴.۱ هزار میلیارد ریال نیز در قالب کارت‌های اعتباری انجام پذیرفته است، که با احتساب این مبلغ، کل تسهیلات پرداختی خرد (کمتر از سه میلیارد ریال) به مبلغ ۱۰۹۵۱.۰ هزار میلیارد ریال معادل ۲۵.۲ درصد کل تسهیلات پرداختی را شامل می‌شود. شایان ذکر است با توجه به اینکه تسهیلات پرداختی در قالب کارت‌های اعتباری نیز در بخش خانوار پرداخت شده است، با این اوصاف سهم بخش خانوار از ۲۳.۳ درصد در جدول‌-۱، به ۲۴.۳ درصد کل تسهیلات پرداختی افزایش می‌یابد.

جدول2- تسهیلات پرداختی خرد بانک‌ها (کمتر از 3000 میلیون ریال)- مبلغ به هزار میلیارد ریال        

مقطع	تسهیلات خرد	کارت‌های اعتباری	جمع کل تسهیلات خرد
8 ماهه ابتدای 1403	9‌/366 10	1‌/584	0‌/951 10

شایان ذکر است که همچنان باید در تداوم مسیر جاری، ملاحظات مربوط به کنترل تورم را نیز در نظر گرفت و همواره مراقب قدرت گرفتن پتانسیل تورمی ناشی از فشار تقاضای کل در اقتصاد نیز بود. بر این اساس ضروری است به افزایش توان مالی بانک‌ها از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانک‌ها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانک‌ها، افزایش بهره‌وری بانک‌ها در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانک‌ها و ترغیب بنگاه‌های تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرح‌های اقتصادی (ایجادی)توجه ویژه‌ای کرد.