رمز و راز توافق ایران و عربستان /چین، خاورمیانه را غافلگیر کرد

روزنامه انگلیسی «فایننشال تایمز» نوشت: پنج ماه پیش، ایالات متحده هواپیما‌‌‌های جنگی خود را بر فراز خلیج فارس به پرواز درآورد تا از خطر حمله قریب‌الوقوع ایران علیه عربستان سعودی جلوگیری کند که نشانه تشدید تنش‌‌‌ها بین قدرت‌‌‌های رقیب در خاورمیانه بود. 

اما روز جمعه، واشنگتن محتاطانه به موج کشور‌‌‌های عربی در استقبال از اعلام موافقت ریاض و تهران برای احیای کامل روابط دیپلماتیک پیوست. این تغییر بسیاری را در سراسر خاورمیانه غافلگیر کرده است. برای سال‌ها عربستان سعودی و ایران دشمنان سرسخت در طرف‌‌‌های متضاد درگیری‌‌‌ها بودند و یکدیگر را به خاطر ایجاد بی‌‌‌ثباتی سرزنش می‌‌‌کردند.

به نظر می‌رسد که تغییر‌دهنده بازی، چین بوده است، کشوری که بزرگ‌ترین خریدار نفت خام عربستان و ایران و یکی از معدود قدرت‌‌‌های بزرگی است که روابط خوبی با هر دو کشور دارد. یک فرد آشنا با نحوه تفکرات ریاض گفت: «سعودی‌‌‌ها هنوز در مورد آنچه در عمل محقق خواهد شد، محتاط هستند. اما آنها می‌‌‌خواهند به هر وسیله ممکن روابط را بهبود بخشند و به وضوح کارت چین را فرصت خوبی برای حمایت از توافق می‌‌‌دانستند، به گونه‌‌‌ای که ایران به دلیل روابطش با پکن تمایل به اجرای آن داشته باشد.» تهران قدرت‌‌‌های خارجی، از جمله عربستان سعودی را برای دامن زدن به ناآرامی‌‌‌ها مقصر دانست. در ماه نوامبر، مقامات آمریکایی ارزیابی خود را از حمله احتمالی ایران به پادشاهی مطرح کردند.

جمهوری اسلامی به‌ویژه از رسانه«ایران اینترنشنال» که تهران معتقد است توسط ریاض تامین مالی می‌شود، خشمگین بود. ریاض مدت‌‌‌هاست ایران را به تامین فناوری موشکی و پهپادی برای حوثی‌‌‌ها متهم می‌کند که آنها از زمان مداخله سعودی در جنگ داخلی یمن در سال ۲۰۱۵، از آن برای انجام صد‌‌‌ها حمله علیه شهرها، فرودگاه‌‌‌ها و زیرساخت‌‌‌های نفتی عربستان استفاده کرده‌‌‌اند.

اما به گفته دیپلمات‌ها، محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در مورد خروج از جنگ در یمن جدی‌‌‌تر شده است، زیرا دولت او، برنامه‌‌‌های بلندپروازانه‌‌‌ای را برای بازنگری در اقتصاد، از جمله توسعه پروژه‌‌‌های گردشگری عظیم در منطقه دریای سرخ پیش می‌‌‌برد. یک دیپلمات عرب گفت: «این توافق، یک صلح سرد خواهد بود، عربستان و ایران هرگز صلح واقعی نخواهند داشت. تنش‌‌‌ها کاهش خواهد یافت و اوضاع کمی بهتر خواهد شد. اما این موضوع، تحولات پنهان را متوقف نمی‌‌‌کند. هر دو طرف در گذشته نشان داده‌‌‌اند که اگر تحریک شوند، ممکن است واکنش‌‌‌های عجولانه نشان دهند.»

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.