تندروها در آمپاس

کافی است که طی سال‌ها و دهه‌های گذشته نگاهی به برخی رویکردهای جریان‌های دلواپس و افراطی بیندازیم تا ببینیم در پی اقدامات انجام شده چه هزینه‌هایی بر کشور تحمیل  شده است. شاید دو اتفاق حمله به سفارت انگلیس در سال ۸۸ و کسنولگری و سفارت عربستان در سال ۹۴ را بتوان نقطه عطفی در نقش پررنگ جریان‌های تندرو قلمداد کرد. جایی‌که حداقل در مورد عربستان سعودی به‌عنوان کشور مسلمان و همسایه‌ای که روابط دیرینه سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی با ایران دارد، حمله سفارت باعث شد تا روابط دو کشور ۷ سال تیره و تار شده و هر دو کشور از مواهب روابط دوجانبه و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی محروم شوند. نکته اینکه به قرائت بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان روابط متقابل و حسنه تهران و ریاض می‌تواند جدای از مناسبات دوجانبه بر حل مسائل منطقه نیز تاثیرگذار باشد. اتفاقی که طی روزهای اخیر مبنی بر توافق تهران و ریاض به همت علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی در پکن رخ داد نشان داد که روند تدبیر، عقلانیت و پرهیز از تندروی در دستور کار قرار گرفته و می‌توان امیدوار بود که این روند تداوم داشته باشد و حتی در مساله احیای برجام نیز بر مبنای همین امر حرکت  کرد. حرکتی که در زمان دولت سازندگی مرحوم آیت‌ا.. هاشمی کلید خورد و پس از آن در دولت اصلاحات سیدمحمد خاتمی  و در نهایت در دولت تدبیر و امید، حسن روحانی ادامه یافت. جالب اینکه برخی رسانه‌ها که تا چند سال پیش از قطع رابطه با عربستان ابراز خشنودی می‌کردند امروز در موضعی حق به جانب از رویکردهای گذشته خود بازگشته و توافق اخیر را نوعی آموزش مذاکره به اصلاح‌طلبان و اعتدالیون می‌دانند. عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در این ارتباط در توئیتی نوشت: «ایران و عربستان در پکن پذیرفتند که به توافقنامه دو کشور در سال ۱۳۷۷ و ۱۳۸۰ یعنی دوره اصلاحات برگردند، حالا آموزش مذاکره؛ آن هم زیر سایه چین را می‌دهند.» آنچه مسلم است هر چه از رویکردهای تندروانه در مسائل مهم کشوری و به‌ویژه سیاست خارجی پرهیز  شود می‌توان به پیشرفت و حل و فصل مسائل در سیاست داخلی و خارجی امیدوار بود. 


  مراقب خط نفوذ باشید


یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ارتباط با از سرگیری روابط ایران و عربستان اظهارداشت: باید از آقای شمخانی به‌خاطر پیگیری این توافق تشکر کرد و امیدوارم دبیرخانه این شورا، دولت و وزارت امور خارجه برای حصول توافق نهایت دقت و تلاش خود را بکنند و در فرصت دوماهه‌ای که برای برقراری رابطه بین ایران و عربستان پیش‌بینی شده در تحقق این توافق دقت کنند و هم مراقب عناصری باشند که مانع این توافق هستند. حجت‌الاسلام احمد مازنی به «آرمان ملی» گفت: آنهایی که منافعشان در تشنج و اختلاف ایران با سایر کشورهاست چه به‌صورت مستقیم و چه به‌صورت  استفاده ابزاری از عناصر  تندرو و نفوذی‌هایشان در داخل کشور سعی می‌کنند این روابط همیشه تیره باشد و مشکلاتی را بین ایران و همسایه‌ها و کشورهای دیگر ایجاد کنند. 


  روابط حسنه با همسایگان تلاشی در راستای منافع ملی است


​رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور سابق با استقبال از توافق ایران و عربستان سعودی برای برقراری مجدد روابط دیپلماتیک اظهارداشت: این توافق که در چین اعلام شد، در ادامه مذاکرات مقامات امنیتی ایران و عربستان بود که از سال‌ ۱۳۹۹ در عمان و عراق انجام شد. روابط ایران و عربستان در آغاز دولت یازدهم در سطح مطلوبی قرار داشت؛ چنانکه چندین دور نامه‌نگاری‌ میان دکتر روحانی و ملک عبدا... پادشاه عربستان سعودی صورت گرفت. پس از آن نیز ایران طرح صلح هرمز را مطرح کرد که ابتکاری بود برای گفت‌وگوی کشورهای همسایه جهت رفع اختلافات و تقویت امنیت ‌منطقه‌ای. محمود واعظی با ابراز امیدواری به اینکه ازسرگیری روابط ایران و عربستان به پایان پروژه تخریب روابط توسط گروه‌های افراطی منجر شود، گفت: باید تدبیری اندیشیده شود که چنین اقداماتی که نتیجه‌ای جز ایران‌هراسی ندارد، دیگر تکرار نشود. با جلوگیری از اقدامات افراطی، بهانه‌ای هم به قدرت‌های فرامنطقه‌ای و گروه‌های مخالف داده نمی‌شود تا روابط همسایگان و کشورهای مسلمان را دچار شکاف کنند. این دیپلمات سابق، روابط ایران و عربستان سعودی را اقدامی مهم به نفع جهان اسلام، کشورهای منطقه و همسایگان دانست و تصریح کرد: روابط حسنه با همسایگان جزو اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی و مورد تاکید دائمی مقام معظم رهبری بوده و هر اقدامی در جهت تقویت آن، تلاشی در راستای منافع ملی است.


  حرکت به سوی واقع‌گرایی و عقلانیت


یک نماینده ادوار مجلس در ارتباط با از سرگیری روابط ایران و عربستان اظهارداشت: توافقی که بین ایران و عربستان در زمینه برقراری روابط انجام شد، به‌نظر من اقدام بسیار خوب و لازمی بود. البته این توافق باید پیش‌تر حاصل می‌شد. ۷ سال قطع رابطه ایران و عربستان، ضربات سنگینی را به دو کشور و همچنین منطقه وارد کرد. علی مطهری در مورد پیامدهای این اتفاق گفت: به‌نظرم توافقی که صورت گرفت نشانه واقع‌بینی و عقل‌گرایی است. اینکه با اندک بهانه‌ای سایر کشورها را از خود نرانیم و اساسا دوستی و وحدت ما با کشورهای اسلامی یک وظیفة دینی است. امیدوارم این مسیر ادامه تداوم داشته باشد و فشارهای اقتصادی و معیشتی تحمیل شده بر مردم کاهش پیدا کند و مردم به یک رفاه نسبی برسند. بدون تردید آرمان‌های انقلاب اسلامی از این مسیر بهتر تحقق خواهد  یافت. وی افزود: ما بعد از سال‌ها بر اساس روش مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی که همان بهبود روابط با عرب‌ها و به‌ویژه عربستان سعودی و همینطور سایر کشورهای اسلامی است عمل کردیم. شاهد بودیم که روابط در آن دوران چه آثار و پیامدهای مثبتی به همراه داشت و متأسفانه پیگیری نشد. خوشبختانه امروزه مجددا به همان مسیر برمی‌گردیم و امیدوارم که این مسیر به‌درستی طی شود و افرادی از تندروها موانعی برای بهبود روابط ایران و عربستان ایجاد نکنند. نایب‌رئیس سابق مجلس بیان کرد: امروز باید مراقب افراد فرصت‌طلب باشیم که اقدامات خارج از عقل و عرف انجام ندهند. 

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.