عوارض خطرناک مصرف بیش از حد این ویتامین/ مراقب باشید!
در حالی که برخی پژوهشگران طی سال‌های گذشته ارتباط بین مصرف ویتامین د در پیشگیری از ابتلا به عفونت را مطرح کرده بودند، اما اخیرا پژوهشگران با مطالعه بیشتر این موضوع، نتیجه‌گیری متفاوتی را ارائه و هشدار داده‌اند که مصرف بیش از حد ویتامین د ممکن است شما را راهی بیمارستان کند. به گفته پزشکان، مصرف بیش از حد این ویتامین که از طریق نور خورشید و برخی غذاها نیز قابل دریافت است، می‌تواند مضر باشد.
هیپرویتامینوز د (hypervitaminosis D)، وضعیتی که به دلیل مصرف بیش از حد ویتامین د ایجاد می‌شود، در حال افزایش است و این امر می‌تواند به طیف گسترده‌ای از مشکلات سلامتی جدی منجر شود. هایپرویتامینوز اختلالی است که در اثر مصرف بیش از حد یک یا چند ویتامین ایجاد می‌شود.
این اختلال معمولا در اثر زیاده‌روی در مصرف مکمل‌های غذایی رخ می‌دهد. هایپرویتامینوز د ناشی از سطح خونی بالای ویتامین د است. زنان، کودکان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
پژوهشگران این مطالعه، پس از آنکه مرد میانسالی به دلیل هایپرویتامینوز د راهی بیمارستان شد، زنگ خطر توجه به میزان مصرف این ویتامین را به صدا در آوردند. این بیمار علائمی مانند استفراغ، تهوع، درد قفسه سینه، گرفتگی عضلات پا، صدای زنگ در گوش، خشکی دهان، تشنگی، اسهال و کاهش وزن داشت. علائم او به مدت سه ماه ادامه داشت.
این علائم یک ماه پس از مراجعه به یک متخصص تغذیه که مقادیر زیادی مکمل ویتامین به بیمار تجویز کرده بود، آغاز شده بود. بیمار هر روز بیش از ۲۰ مکمل بدون نسخه مصرف می‌کرد که بیش از ۸۰ برابر مقدار توصیه‌شده ویتامین د بود. بیمار ۵۰۰۰۰ میلی‌گرم ویتامین د مصرف می‌کرد، اما دوز توصیه‌شده این ویتامین تنها ۶۰۰ میلی‌گرم است. این قرص‌ها همچنین حاوی مقدار زیادی ویتامین B ۹ و امگا ۳ بود که با سایر مکمل‌های ویتامین، مواد معدنی، مواد مغذی و پروبیوتیک ترکیب شده بود.
بیمار پس از بروز علائم، مصرف را متوقف کرد، اما همچنان این علائم در وی دیده می‌شد. آزمایش خون بیمار نشان داد که او هفت برابر مقدار معمول، ویتامین د در بدنش دارد؛ همچنین سطح کلسیم بسیار بالایی داشت و سطح منیزیم نیز کمی افزایش یافته بود. کلیه‌های بیمار به درستی کار نمی‌کردند، اما اسکن‌ها نشان داد که او سرطان ندارد.
این بیمار به مدت هشت روز در بیمارستان بستری شد و مایعاتی دریافت کرد تا پزشکان مواد دارو را از بدنش خارج کنند؛ همچنین داروهایی برای بیمار تجویز شد که معمولا برای تقویت استخوان‌ها و کاهش سطح کلسیم در خون او استفاده می‌شد. دو ماه پس از ترخیص، سطح کلسیم بیمار به حالت عادی بازگشت، اما میزان ویتامین د در بدن همچنان بسیار بالا بود.
پژوهشگران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کردند، در سطح جهان، روند رو به رشد هیپرویتامینوز د (یک وضعیت بالینی که با افزایش سطح ویتامین D ۳ خون مشخص می‌شود)، وجود دارد. علائم هیپرویتامینوز د می‌تواند چندین هفته ادامه داشته باشد. این علائم همچنین می‌توانند متفاوت باشند، اما بیشتر به دلیل کلسیم بیش از حد در خون ایجاد می‌شوند. علائمی مانند خواب آلودگی، گیجی، بی تفاوتی، روان پریشی، افسردگی، بی حالی، کما، بی اشتهایی، درد قفسه سینه، استفراغ، یبوست، زخم معده، التهاب لوزالمعده، فشار خون بالا، ریتم غیر طبیعی قلب و ناهنجاری‌های کلیوی از نشانه‌های آن هستند. بیماری‌های التهابی چشم، سفتی مفاصل، کاهش شنوایی و ناشنوایی نیز از بیماری‌های احتمالی هستند.
نتایج یافته‌های این مطالعه در BMJ Case Reports منتشر شد.
پژوهشگران کانادایی نیز چندی پیش اظهار کرده بودند، آزمایش ژنتیک، نقش ویتامین د در پیشگیری از کووید-۱۹ را رد می‌کند. بر طبق آزمایش‌های ژنتیکی این احتمال وجود دارد که ویتامین د در جلوگیری از ابتلا به کووید-۱۹ بی‌اثر باشد. مطالعات بالینی نشان داده بود که افزایش سطح ویتامین د ممکن است از فرد در برابر ابتلا به نوع شدید کووید-۱۹ محافظت کند. با این وجود این تحقیقات بی‌نتیجه و گیج کننده بودند.
مقاله‌ای که چندی پیش توسط گیلام باتلر لاپورت (Guillaume Butler-Laporte) و توموکو ناکانیشی (Tomoko Nakanishi) و همکارانشان از دانشگاه مک‌گیل کانادا در مجله PLOS Medicine به چاپ رسید، شواهدی ژنتیکی مبنی بر بی‌اثر بودن ویتامین د در محافظت در برابر کووید-۱۹ را نشان می‌دهد. توانایی ویتامین د در محافظت از ابتلا به نوع شدید کووید-۱۹ برای متخصصان حوزه‌ی سلامت موضوع قابل توجهی است، اما شواهد کمی برای پشتیبانی از این نظریه وجود دارد.
پژوهشگران برای بررسی ارتباط میان ویتامین د و کووید-۱۹ مطالعه‌ای تصادفی با استفاده از قوانین مندلی (وراثت) انجام دادند. آن‌ها از ژن‌هایی که در افزایش سطح ویتامین د موثر هستند استفاده کردند.
نویسندگان این مقاله، گونه‌های ژنتیکی ۴ هزار و ۱۳۴ نفر که مبتلا به کووید-۱۹ بودند و یک میلیون و ۲۸۴ هزار و ۸۷۶ نفر را که سالم بودند از ۱۱ کشور مورد بررسی قرار دادند تا دریابند وجود ژن‌های مرتبط با افزایش ویتامین د با شدت کمتر بیماری در فرد ارتباط دارد یا خیر.
نتایج این تحقیقات نشان داد که هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر سطوح ویتامین د ژنتیکی بر کاهش شدت بیماری وجود ندارد و افزایش سطح ویتامین د خون با استفاده از مکمل ممکن است نتیجه‌ای برای کنترل بیماری در بر نداشته باشد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
