خطیب‌زاده: بازگشت آمریکا به برجام باید یکجا، قطعی و قابل راستی‌آزمایی باشد
«سعید خطیب‌زاده» صبح دوشنبه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: دوشنبه گذشته در ادامه سفر منطقه‌ای ظریف، او گفت‌وگوهای خود را در بغداد و بعد در عمان و کویت ادامه داد. در هر سه کشور، با مقام‌های این کشورها درباره مسائل دوجانبه، منطقه‌ای، تحولات بین‌المللی و جهان اسلام رایزنی‌هایی انجام شد. سفر منطقه‌ای موفقی بود.
وی با بیان اینکه کمیسیون فصلی برجام ادامه نشست‌های خود را داشت که روز شنبه پایان یافت، اظهار داشت: هیات‌ها برای برخی مشورت‌ها به پایتخت‌ها برگشتند و در حال رایزنی هستند. روز چهارشنبه نیز من در کمیته اطلاعات مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کردم که درباره کارزارهای ضد اطلاعاتی و انحصار در فضای مجازی صحبت کردم.
این دیپلمات ارشد همچنین از ادامه کار کمیسیون مشترک برجام از روز جمعه آینده خبر داد.
گفت‌وگو با کشورهای منطقه ربطی به گفت‌وگوهای وین ندارد
خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره تبادلات زندانیان میان ایران و آمریکا تصریح کرد: موضوع زندانی‌ها، موضوعی انسانی بوده و هست که همواره در دستور کار جمهوری اسلامی ایران بوده و جدا از گفت‌وگوها و مسیرهای دیگری که در حوزه برجام و دیگر موضوعات مرتبط بوده، پیگیری شده است. همیشه طرح‌ها و ایده‌هایی مطرح بوده و همچنان در دست پیگیری است. گزارش‌ها از منابع آگاه تأیید نمی‌شود همانطور که قبلا هم گفته شد.
وی درباره آزاد شدن هفت میلیارد دلار از دارایی‌های ایران خاطرنشان کرد: همه منابع ایران باید یکجا آزاد شوند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ارتباط سفرهای ظریف به کشورهای منطقه با مذاکرات وین یادآور شد: سفر ظریف به منطقه در چارچوب دیپلماسی رمضان بود. او قبلا در این ماه به کشورهای اسلامی دیگر سفر کرد و احتمالا سفرهای دیگری هم خواهد داشت. گفت‌وگو با کشورهای منطقه ربطی به گفت‌وگوهای وین ندارد و نیاز به دلیلی ندارد. البته ما همیشه فکر می‌کنیم با دوستمانمان در مرحله‌ای هستیم که بتوانیم به ترتیبات امنیتی مشترک برسیم. اقدامات آمریکا هم به خودشان ربط دارد.
آماده گفت‌وگوها در هر سطح و شکلی با همسایگان از جمله عربستان هستیم
خطیب‌زاده در پاسخ به سوال ایرنا درباره مذاکرات ایران و عربستان و انجام اقدام جدی برای برقراری رسمی روابط بیان کرد: تغییر لحن و گفتمان به کاهش تنش‌ها کمک زیادی می‌کند ولی تا به تغییر رفتار منتهی نشود، منجر به نتیجه عملی جدی نخواهد شد. همواره آماده گفت‌وگوها در هر سطح و شکلی با همسایگان از جمله عربستان را داشتیم و داریم.
خطیب‌زاده ادامه داد: فکر می‌کنیم کشورهای منطقه و ملت‌های دو کشور نتیجه و ثمره چنین گفت‌وگوهایی که صلح، ثبات و پیشرفت بیشتر است خواهند دید. بی شک دو کشور تردیدی در این باره وجود ندارند.
برجام «نه یک کلمه بیش و نه یک کلمه کم» باید اجرایی شود
وی در پاسخ به این سوال که مذاکرات وین در چه مرحله‌ای است، یادآور شد: وزارت خارجه ماموریت‌محور است و این دستگاه براساس ماموریت نهادهای بالادستی اقدام می‌کند. مذاکرات وین نیز در این چارجوب است. اکنون دو متن به‌شکل اولیه هم در بحث هسته‌ای و هم تحریم‌ها را داریم.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با بیان اینکه وقتی متون به مرحله نگارش می‌رسد، نیازمند تدقیق و دقت است، عنوان کرد: براساس دقت جلو می‌رویم. تعجیل نداریم ولی اجازه نمی‌دهیم گفت‌وگوها در چارچوب کمیسیون برجام، فرسایشی شود. آنچه مهم است برجام «نه یک کلمه بیش و نه یک کلمه کم» باید اجرایی شود. این مسئله‌ای است که در کمیسیون مشترک مطرح کردیم و در این دو حوزه در حال حرکت هستیم.
ایران و انگلیس درباره زاغری گفت‌وگوی حقوقی ندارند
خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره اظهارنظر مقام‌های انگلیسی مبنی بر ادامه گفت‌وگوهای حقوقی برای تبادل نازنین زاغری، گفت: گفت‌وگوهای حقوقی میان دو کشور در این باره در جریان نیست. قوه قضاییه در این باره باید اظهارنظر کند. آنچه گفت‌وگو می‌شود، مربوط به مسائل روابط دو کشور است. البته دولت انگلیس درباره مسائل مختلف نظرات خود را مطرح کرده و ما هم نظرات خود به شکل روشن و شفاف مطرح کردیم.
وی در پاسخ به پرسشی درباره حضور کشور ثالث در گفت‌وگوهای ایران و عربستان، اظهار داشت: اصل خبر قابل تایید نیست لذا توضیحی در این باره وجود ندارد.
بازگشت آمریکا به برجام باید یکجا، قطعی و قابل راستی‌آزمایی باشد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات منتسب به جو بایدن در دیدار با مقامات رژیم صهیونیستی درباره بازگشت طولانی آمریکا به برجام، تصریح کرد: درباره صحت و سقم اظهارات مطرح شده، نمی‌توانم اظهارنظر کنم. سیاست ایران بازگشت همه جانبه آمریکا به ذیل تعهدات در قطعنامه ۲۲۳۱ با دقت و کلمه به کلمه است. لذا نه عجله داریم و نه وارد بازی فرسایشی می‌شویم.
خطیب‌زاده افزود: آنچه مهم است این است که بازگشت آمریکا باید یکجا، قطعی و قابل راستی‌آزمایی باشد. آنچه تدوین می‌شود، باید همراه با دقت باشد هر وقت متنی وارد مرحله نگارش می‌شود با دقت بیشتری انجام می‌شود.
تحولات افغانستان ما را نگران کرده است
وی درباره تحولات افغانستان و خروج نیروهای نظامی در افغانستان خاطرنشان کرد: تحولات افغانستان را با دقت در حال پیگیری هستیم. با کنشگران منطقه‌ای در این باره در حال رایزنی هستیم. تحولات افغانستان ما را نگران کرده است. به دلیل صلح، ثبات و امنیت افغانستان تمامی مساعی جمیله خود را به کار خواهیم برد تا آینده این کشور با ثبات شود.
این دیپلمات ارشد با اشاره به روابط نزدیک ایران با دولت مرکزی افغانستان و گروه‌های افغانستانی ابراز داشت: هم با دولت افغانستان در ارتباط هستیم و به گروه‌های دیگر اعلام کردیم گفت‌وگوهای طالبان با دولت را می‌توانیم تسهیل کنیم. امیدواریم شرایط آتی همراه با ثبات باشد.
خطیب‌زاده درباره حضور احتمالی ایران در اجلاس استانبول درباره افغانستان بیان کرد: حضور در اجلاس استانبول موضوعی است که در آینده درباره آن اظهارنظر خواهیم کرد.
در برخی از حوزه‌ها کند جلو رفته‌ایم
وی درباره آخرین وضعیت رسیدگی به پرونده دو کولبر ایرانی در مرزهای ترکیه گفت: ما این گزارش‌ها را از همان لحظات نخست در تهران و آنکارا پیگیری کردیم. حقوق شهروندان ما و شرایط آنها از مهمترین نکاتی است که دولت ایران در تمامی ابعاد پیگیری کرده است. با دوستان خود در آنکارا در ارتباط هستیم. با سفارت ترکیه در تهران نیز گفت‌وگوهایی شده است. مرزبانان دو کشور با یکدیگر در ارتباط هستند. این موضوع میان دو کشور در دست پیگیری است. امیدواریم ابعاد این داستان هرچه زودتر روشن شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات روز شنبه عراقچی درباره نهایی شدن لغو تحریم‌های افراد و موضوعی یادآور شد: تمامی آنچه برای ما خط قرمز است، این است که تمامی تحریم‌های باز اعمال شده و تحریم‌هایی که با برچسب‌های دیگر اعمال شده‌اند، باید لغو شوند. طرفین به فهم مشترکی در بسیاری از حوزه‌ها رسیده‌اند.
خطیب‌زاده درباره لغو تحریم‌های اشخاص و افراد نیز عنوان کرد: درباره تحریم اشخاص و لیست‌های تعیین شده قبلی از افراد، اختلاف‌نظرهایی جدی وجود دارد. این مسائل در مسیر گفت‌وگوهای قبلی این مذاکرات ادامه یابد. آنچه انجام می‌شود، بر مبنای برجام، مبانی حقوقی و انتفاع ایران از توافق هسته‌ای است. پیشرفت‌ها قابل توجه و خوب است ولی در برخی از حوزه‌ها کند جلو رفته‌ایم.
ارتباط دادن رفع تحریم‌ها به انتخابات مسیر انحرافی است
وی در پاسخ به این پرسش که رفع تحریم‌ها احتمالا نمایشی است و چه تضمینی برای رفع آن وجود دارد، گفت: گفت‌وگوها براساس اعتماد به طرف مقابل نیست. برجام براساس بی‌اعتمادی زیاد دو طرف این گونه نوشته شده است. ارتباط دادن این مسائل به انتخابات مسیر انحرافی است. مهم آن است که تحریم‌ها عینا و قطعا از سر ملت برداشته شود.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با بیان اینکه همانطور که رهبری گفته‌اند، اگر رفع تحریم‌ها یک ساعت زودتر قابل انجام است، نباید در این کار تعلل کنیم، اظهار داشت: اینها موضوعاتی نیستند که به مجریان ارتباطی داشته باشد. مجریان از جمله وزارت امور خارجه ماموریت‌محور هستند و براساس ماموریت جلو می‌رود. آنچه در برجام نوشته شده، باید نعل به نعل اجرایی شود. در این صورت ما نیز اقدامات کاهشی خود را متوقف خواهیم کرد.
خطیب‌زاده در پاسخ به اینکه در مذاکرات وین چه تحریم‌هایی برداشته می‌شود، تصریح کرد: موضع وزارت امور خارجه موضع نظام است. موضع نظام رفع تمامی تحریم‌هایی است که در دوران رییس‌جمهوری قبلی آمریکا و علیه برجام اعمال شده است. باید تمامی تعهدات طرفین در برجام عینا اجرایی شود و موانع ابتدا از سوی آمریکا برداشته و راستی‌آزمایی شود. آنگاه ایران به تعهداتش عمل می‌کند.
ایران باید به تمامی منابعش دسترسی پیدا کند
وی در پاسخ به این سوال که تا چه زمانی ایران و کشورهای عضو برجام درباره احیای کامل برجام و بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای توافق خواهند کرد، خاطرنشان کرد: درخصوص اینکه چند روز باقیمانده است، اظهارنظر خاصی نمی‌کنیم. اگر آمریکا قطعی و قاطعانه می‌پذیرفت اقدامات خود را راستی‌آزمایی شده، انجام دهد، بازگشت به برجام ماه قبل یا اکنون انجام می‌شد اما ما تعجیلی نداریم ولی اگر احساس کنیم مذاکرات فرسایشی شده است، مذاکرات را ادامه نخواهیم داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره رفع تحریم‌های بانکی و نفتی هم ابراز داشت: رفع تحریم‌های بانکی، نفتی، حوزه‌های عمومی و بخشی، موضوعات بدیهی هستند که مورد گفت‌وگو نبوده‌اند. آنچه مورد گفت‌وگو قرار می‌گیرد، درباره مسائل اختلافی است.
خطیب‌زاده افزود: متاسفانه طرف مقابل وقت کمیسیون مشترک را گرفته است. اکنون طرفین به دو متون رسیده‌اند. مسائل اختلافی وجود دارد که باید درباره آنها تصمیم‌گیری شود. از نظر ما تحریم‌های ترامپ مرتبط با برجام و با هدف از بین بردن توافق هسته‌ای و از دست رفتن فرصت بهره‌برداری ایران از آن بوده است که باید برداشته شوند.
وی در پاسخ به سوالی که آیا آزاد شدن احتمالی هفت میلیارد دلار از اموال ایران از محل منابع بلوکه شده ایران در عراق است، بیان شد: بر این عدد و ارقام زیاد پافشاری نکنید. آنچه مورد رایزنی و مذاکره است، دسترسی ایران به تمامی منابعش است.
اجرای تعهدات آمریکا باید قابل راستی‌آزمایی باشد
خبرنگاری پرسید آیا سازمان ملل در مورد پرونده هسته‌ای ایران، نماینده‌ای تعیین کرده است، که سخنگوی وزارت امور خارجه پاسخ داد: نمی‌دانم این خبر از کجا آمده که مطرح کردید. اگر آمریکا به تعهداتش برگردد، همانطور که موضوعات منطقه‌ای به کشورهای فرامنطقه‌ای ربطی ندارد، موضوع هسته‌ای هم مربوط به ایران با گروه ۱+۵ است.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که برخی از رسانه‌های آمریکایی مدعی شده‌اند ایران ابتدا تعهداتش را انجام می‌دهد، آیا ایران زیر بار انجام اقدامات و تعهدات خود قبل از راستی‌آزمایی می‌رود، یادآور شد: گزارش‌های پراکنده نباید مبنای قضاوت و تحلیل ما قرار گیرد. تمامی تحریم‌ها باید رفع شود. تمامی توافقات انجام شده در همین چارچوب است. تمامی تحریم‌های عمومی، بخشی، افراد و... باید یکجا رفع شوند. یکسری اختلاف‌نظرهایی درباره برخی لیست‌ها، افراد و اشخاص وجود دارد که باید نهایی شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آنچه در برجام نوشته شده، ملاک عمل ما است، عنوان کرد: ما با سیاست خارجی آمریکا کاری نداریم. قطعا تعهدات آمریکا را باید دولت این کشور عینا اجرایی کند. چگونگی اجرای آن به دولت خودشان ربطی دارد.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با اشاره به خروج آمریکا از پیمان‌ها و توافقاتی هم که مورد تصویب کنگره قرار گرفته است، گفت: آمریکا، حداقل در دوران ترامپ ثابت کرد و نشان داد به هیچ تعهدی حتی اگر در کنگره هم تصویب شده باشد، می‌تواند پایبند نباشد بنابراین اجرای تعهدات این کشور باید قابل راستی‌آزمایی باشد.
بدهی دولت انگلیس به ایران، ثابت شده است
خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره وضعیت دارایی‌ها ایران در خارج از کشور از جمله کره جنوبی تصریح کرد: مبالغ ایران در دیگر کشورها باید در اختیار ایران قرار بگیرد؛ چه در کره جنوبی و دیگر کشورها. این یک امر کاملا قطعی است و دو مسیر متفاوت از هم را طی می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا رفع تحریم‌هایی که در وین در حال مذاکره شدن است، شامل تحریم‌هایی اولیه نیز می‌شود، خاطرنشان کرد: ۴۲ سال است که آمریکا ایران را تحریم کرده است. آنچه برای ما مهم است تحریم‌هایی که در دوران ترامپ اعمال و برچسب‌های آن عوض شد، همه باید یکجا و قابل راستی‌آزمایی برداشته شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره پرداخت بدهی دولت انگلیس به ایران هم افزود: بدهی دولت انگلیس به ایران، بدهی کاملاً ثابت شده در دادگاه است که دولت این کشور ملزم به پرداخت آن است. در واقع، بدهی دولت انگلیس به ایران یک بدهی چند دهه‌ای است که متاسفانه به دلایل واهی همچنان پرداخت نشده است.
به گفته خطیب‌زاده، البته بخش کوچکی از این موضوع تعیین تکلیف نشده که دادگاه آن به دلیل توافق طرفین مبنی بر عدم حضور وکلا به دلیل شرایط کرونایی به تعویق افتاده اما اصل این بدهی انگلستان مدت‌ها است که پرداخت نشده و هرچه زودتر امیدواریم دولت انگلستان به توافق و تعهد خود بازگردد و مسیر درست‌تری را طی کند.
تمرکز سفرهای منطقه‌ای ظریف ترتیبات فراگیر منطقه‌ای در حوزه خلیج فارس بود
وی درباره سفر هفته گذشته وزیر امور خارجه به عراق نیز بیان کرد: سفر ظریف به عراق در چارچوب سفرش به منطقه بوده است. آنچه پیام سفر ظریف بود، این بود که همسایگان همیشه اولویت ما هستند. برای ایران منطقه اولویت اصلی است.
این دیپلمات ارشد درباره سفر ظریف به عمان و دیدار و گفت‌وگو با محمد عبدالسلام، عضو عالی انصارالله یمن نیز یادآور شد: ما به شدت نگران تحولات یمن هستیم. این کشور در بدترین وضعیت انسانی قرار دارد و آنچه در مأرب اتفاق می‌افتد، جدا از تحولات یمن نیست.
خطیب‌زاده با اشاره به ملزومات رفع بحران یمن عنوان کرد: اگر اراده جدی برای پایان دادن به این وضعیت اسفبار انسانی است باید رفع محاصره همزمان با آتش بس سراسری در یمن رخ دهد و دسترسی‌های انسانی فراهم و گفت‌وگوهای یمنی تسهیل شود. ملاقاتی که در عمان انجام شد در همین مسیر بود.
وی درباره اهداف و دستاورهای سفر ظریف به کشورهای منطقه گفت: سفرهای وزیر امور خارجه در حوزه خلیج فارس در چارچوب دیپلماسی رمضان انجام شد. ما با هر کدام از کشورهایی که وزیر امور خارجه به آن سفر کرد، هم موضوعات دوجانبه و هم موضوعات منطقه‌ای قابل طرح داریم.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه تمرکز این سفر روی ترتیبات فراگیر منطقه‌ای در حوزه خلیج فارس بود، اظهار کرد: در همه ملاقات‌ها هر سه سطح دو جانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگوهایی صورت گرفت و تمرکز ویژه‌ای روی ابتکارهایی نظیر طرح صلح هرمز که از سوی رئیس جمهوری اسلامی ایران ارائه شده، وجود داشت.
خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره احتمال تداوم سفرهای ظریف به کشورهای منطقه تصریح کرد: اینکه در ادامه ماه مبارک، ایران به استفاده دیپلماسی رمضان ادامه دهد و سفرهایی به دیگر کشورهای منطقه صورت گیرد، منوط به نهایی شدن سفرها است.
وی اضافه کرد: شرایط کرونایی مجددا در برخی کشورهای منطقه تشدید شده و برنامه‌ریزی برای سفر را سخت کرده است. باید منتظر ماند و دید چه اتفاقی می‌افتد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
