لاوروف: نیروهایی می‌خواهند برجام نابود شود

ایرنا : وزیرامورخارجه روسیه آمریکا را مسبب وضعیت فعلی برجام دانست.

لاوروف وزیر امور خارجه روسیه روز شنبه در گفت و گوی وبیناری با خبرنگاران ایرنا و صدا و سیما افزود: موضع ایران سنجیده است و از آن حمایت می کنیم. از مواضع کشورهایی که می خواهند علاوه بر مساله هسته ای مسائل دیگر را در برجام مطرح کنند حمایت نمی کنیم. برجام نباید مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرد و در آن مسائل دیگر مطرح شود.

آمریکا مسبب وضعیت فعلی برجام 

لاوروف در ادامه گفت: ما اتفاق نظر داریم که وضعیت بوجود آمده در برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام بر اثر خروج آمریکا از این توافق و تحریم هایی است که واشنگتن وضع کرده است.

وزیر خارجه روسیه گفت: آمریکا در واقع ایران را بخاطر اینکه واشنگتن خود از تعهدات سرباز زد مجازات کرده است. ما معتقدیم که موضع آمریکا در برجام غیرسازنده است. منظورم افرادی در دستگاه سیاسی آمریکا است که از نابودی برجام حمایت می کنند و معتقدند که باید از هر گونه توافق با ایران خودداری کرد. در آمریکا نیروهایی وجود دارند که می خواهند برجام نابود شود.

وی ادامه داد: باید از ظرفیت های برجام استفاده کرد و توازن تعهدات و منافع ایران در این توافق بین المللی باید رعایت شود. برجام یک دستاورد بزرگ است و حل مسائل مربوط به عدم انتشار سلاح کشتار جمعی کمک کرد.  

لاوروف افزود: متهم کردن ایران در برجام به نفع ما نیست.

وی گفت: با علاقه به مصاحبه روز ۱۷ نوامبر(۲۷ آبان) محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران توجه کردم که در آن بطور صریح در مورد دورنمای روابط ایران و آمریکا سخن گفته بود و خاطرنشان کرد که اگر آمریکا به برجام بازگردد و از تحریم های فراملیتی خود در مورد ایران صرف نظر کند، تهران بطور کامل به اجرای برجام می پردازد.

لاوروف گفت: به رغم اقدامات تحریک آمیز آمریکا، ایران به تعهدات خود در برجام عمل می کند و پروتکل الحاقی و توافقنامه پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی را اجرا می کند که از سوی جامعه جهانی قابل احترام و تحسین است.

وی افزود: در مورد امکان بازگشت آمریکا به برجام من نمی توانم تخیل پردازی کنم و واشنگتن باید خود به این سوال پاسخ دهد.  

ما با تلاش ها برای تحریم های یکجانبه بویژه تحریم های فراملیتی و زمانی که آمریکا در ماه می سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد، مقابله کردیم و موضع خود را در این مورد اعلام کرده ایم.

وزیرامورخارجه روسیه در ادامه خاطرنشان کرد: ما تحریم های یکجانبه غرب را نمی پذیریم و با اقدامات مشخص از جمهوری اسلامی ایران حمایت می کنیم. این اقدامات را در اینجا برنمی شمرم زیرا حساس است. ولی در تهران این را می دانند.   

لاوروف گفت: ما با دیگر شرکا در گروه بریکس و سازمان همکاری شانگهای گفت و گو می کنیم تا باشگاه کشورهای تحریمی شکل بگیرد و نقش فعال بازی کند.

وی ادامه داد: در اینجا دو مساله وجود دارد اول اینکه تاثیر منفی تحریم های یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا و متحدان آنها و مساله دوم قوانین بین المللی است و غیرقانونی بودن اقدامات آنها باید در سازمان ملل مورد توجه قرار گیرد و برای این منظور تلاش شود.

لاوروف خاطرنشان کرد که اعتماد به کشورهای غربی مجاز نیست و نباید به آنها باور کرد.  

وزیر خارجه روسیه در توضیح مساله قوانین بین المللی در مورد تحریم های غرب گفت: باید در سازمان ملل کارزار برای محکومیت این اقدامات و تحریم ها انجام گیرد و باید همه تلاش ها برای پایان دادن به این اقدامات بکار گرفته شود. ما با اکثریت کشورهای سازمان ملل قطعنامه ای را برای محکومیت تحریم های کوبا به تصویب رساندیم.  

وی ادامه داد: باید همه از سازمان ملل و مفاد منشور آن حمایت کنیم. ما بر موضع اصولی خود تاکید می کنیم. ما هیچکس را مجبور به پذیرش موضع خود نمی کنیم.

لاوروف با اشاره به اینکه اصول برای همکاری های اقتصادی در عرصه بین المللی را کشورهای غربی بوجود آورده و تدوین کرده اند، اظهار کرد: در زمان حاضر علیه این اصول استفاده می شود که مایه شرمساری است و باید با این اقدامات مقابله شود.

توجه به طرح ایران در توافق صلح قره باغ 

لاوروف در پاسخ به اینکه چرا ایران در حل مساله قره باغ مورد استقبال قرار نگرفت و همانند روند مذاکرات آستانه از مشارکت آن استفاده نشد، اظهار داشت: ما در گذشته نگفتیم که ایران و روسیه و ترکیه باید همه مسائل منطقه را حل کنند.

وی ادامه داد: زمانی که این سه کشور امکان تاثیرگذاری برای حل مساله ای را داشته باشند همکاری آنها نمونه خوبی برای حل مسائل است. در مساله قره باغ تلاش های ما برای پایان دادن به جنگ بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بود.

وی افزود: در توافقنامه ۹ نوامبر صلح قره باغ که به امضای رئیس جمهوری روسیه و جمهوری آذربایجان و نخست وزیر ارمنستان رسید بخش هایی از طرح ایران مورد توجه قرار گرفت. انتخاب فرمت مذاکرات از سوی ارمنستان و جمهوری آذربایجان انجام گرفت.

وی تصریح کرد : در رابطه با مناقشه قره باغ ما خواستار توقف خونریزی بودیم و طرف های مناقشه علاقه مند بودند که این کار را با میانجیگری روسیه انجام بدهند. در اینجا هیچ فکر پشت پرده ای وجود ندارد، ضمنا بگویم که طرح ایران در اوج مناقشه قره باغ مطرح شد.

لاوورف اظهار داشت: این بدین معنی نیست که ما منافع ایران را نادیده می گیریم، به نحوی که عادی سازی روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان روی منافع ترانزیت ایران تأثیر می گذارد، بخصوص در شرایطی که آمریکایی ها علیه شما تحریم وضع کرده و همچنان به وضع تحریم ها ادامه می دهند اجازه نمی دهیم وضعیت منافع ترانزیتی وخیم تر شود.

لاوروف اظهار داشت:  «از سوی دیگر نمی شد از این اصل  اساسی چشم پوشی کرد که نتیجه نهایی باید عادی سازی روابط باشد. در توافقنامه نهم نوامبر بین روسیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان، حوزه هایی اصلی وجود دارد که در طرح ایران نیز که در اوج مناقشه مطرح شد. الان نباید به این فکر کرد که چه کسی توانست به حل و فصل مناقشه کمک کند و چه کسی نتوانست. انتخاب شکل و شیوه بر عهده جمهوری آذربایجان و ارمنستان بود و هیچ تلاشی برای انجام این کار به هزینه ایران یا ترکیه وجود نداشت. الان مهم است که همه این مواردی که اعلام شده به اجرا گذاشته شوند. اینکه چگونه این منطقه  درگیری، به منطقه همزیستی مسالمت آمیز و حسن همجواری تبدیل شود.   چند روز پیش وقتی که اردوغان از باکو بازدید کرد ایده ای درباره همکاری بین سه جمهوری قفقاز جنوبی، یعنی جمهوری آذربایجان، گرجستان و ارمنستان با سه کشور همسایه آنها یعنی روسیه، ترکیه و ایران را مطرح کرد. این دیدگاهی است که ما به عنوان کشورهای همسایه، که ناظر عادی سازی روابط بین کشورهای این منطقه هستیم باید به این فرایند کمک کنیم.

وی ادامه داد: ما هم اکنون باید مذاکرات را به پایان برسانیم تا این منطقه از منطقه مناقشه به منطقه همزیستی مسالمت آمیز تبدیل شود و ارمنستان، گرجستان و جمهوری آذربایجان در صلح با یکدیگر زندگی کنند و ایران، روسیه و ترکیه همسایگان این منطقه با کشورهای آن مشارکت کنند.

وزیر خارجه روسیه در ادامه سخنان با بیان اینکه روسیه در مبارزه با تروریسم بین المللی مشارکت دارد، اظهار داشت: ما از منشور سازمان ملل و قطعنامه های مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل در مبارزه با تروریسم بین المللی پیروی می کنیم.  

وی افزود: در این اسناد بر مبارزه بی امان با تروریسم بین المللی تاکید شده است. متاسفانه شاهد سودجویی از این مساله و استفاده از تروریسم برای اهداف سیاسی در سوریه، افغانستان و برخی کشورهای دیگر هستیم. ما معتقدیم که برای مبارزه واقعی با تروریسم صرف نظر از اینکه چه روابطی بین کشورها بوجود آمده است باید اقدام کرد.

متأسفانه تلاش برای سیاسی کردن و حتی بدتر از آن، استفاده از تروریسم برای دستیابی به اهداف ژئوپلتیک توسط برخی کشورها ادامه دارد و ما امروزه می بینیم که چنین اقداماتی، از جمله در سوریه، افغانستان و مناطق دیگر در جریان است. به همین دلیل ما همچنان مبنا را بر این قرار می دهیم که برای مبارزه واقعی با تروریسم بین المللی، همه کشورها باید متحد شوند، صرفنظر از اینکه چه نوع روابط سیاسی و دیپلماتیکی بین آنها برقرار است.

لاوروف گفت: در تراژدی ترور محسن فخری زاده، این حادثه تروریستی را محکوم کردیم. این ترور را یک دسیسه می دانیم که برای بی ثبات کردن اوضاع منطقه انجام گرفت که بدون آن هم مسائل زیاد دارد که از سالها پیش بر اثر مداخله جویی برخی کشورها بروز کرده است.

وی تصریح کرد: «در خصوص دانشمند محسن فخری زاده، دیدید که ما با قاطعیت این ترور را در سطوح مختلف، از جمله در بیانیه وزارت امور خارجه محکوم کردیم. ما این ترور را یک تحریک و در راستای بی ثبات کردن منطقه ارزیابی می کنیم، در منطقه ای که همین حالا نیز مملو از مشکلات و تضادهای گوناگون است، منطقه ای که برای سالها در معرض تلاش قدرت های خارجی برای دخالت در آن بوده است. ما همچنین ارزیابی دقیق و کاملی از ترور فرمانده سپاه قدس سردار سلیمانی در ژانویه امسال ارائه و آن را محکوم کردیم. همانطور که شما هم اشاره کردید آمریکایی ها مسئولیت را بعهده گرفتند. من معتقدم که این موضع غیرقابل قبولی برای هر کشوری است. من شنیدم که در ایران اعلام شده است که نتایج تحقیقات درباره ترور آقای فخری زاده بدست آمده است، من فکر می کنم که زمانی که ایران تشخیص بدهد که امکان انتشار نتایج تحقیقات میسر است، این برای همه کشورها مهم خواهد بود که از این نتایج آن مطلع شوند.»

لاوروف خاطرنشان کرد: امیدواریم نتایج تحقیقات در مورد ترور محسن فخری زاده پس از تکمیل منتشر شود.

وزیر خارجه روسیه در ادامه گفت: پس از پایان دوره استعمار غرب، امروز شاهدیم که کشورهای غربی نمی توانند سیاست جهانی را تعیین و مسائل اقتصاد جهانی را حل و فصل کنند.  

وی افزود: سهم کشورهای عضو گروه بریکس در اقتصاد جهانی در حال افزایش است. گروه بیست کشور صنعتی هم هر سال دو بار اجلاس برگزار می کند و در این گروه کشورهای عضو بریکس هم حضور دارند.  

وی خاطرنشان کرد: روند شکل گیری نظام چندقطبی جهانی واقعی است و اخیرا کشورهای غربی به این واقعیت پی برده اند که دیگر نمی توانند نظام تک قطبی جهانی را احیا کنند.  

لاوروف افزود: پیام هایی که از اتحادیه اروپا دریافت می کنیم نشانگر این واقعیت است که اتحادیه اروپا نمی تواند مستقل باشد و اگر این طور باشد اروپا نمی تواند به عنوان قطب مستقل در نظام چندقطبی جهانی درنظر گرفته شود.

افزایش حجم مبادلات بازرگانی ایران و روسیه

وی با اشاره به افزایش همکاری های اقتصادی و بازرگانی ایران و روسیه، افزود: حجم مبادلات بازرگانی ایران و روسیه سال گذشته ۲۰ درصد افزایش یافت و در دوره شیوع ویروس همه گیر کرونا نیز حجم مبادلات دو کشور هشت درصد رشد داشته است که با هیچ کشوری چنین نبوده است.

لاوروف همچنین به افزایش صادرات ایران به روسیه در سال گذشته اشاره کرد که به گفته وی رشد قابل توجهی یافته است.

وزیر خارجه روسیه با اشاره به امضای توافقنامه تجارت ترجیحی بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا اظهار داشت: با امضای این موافقت نامه بازار کشورهای اتحادیه اوراسیا به روی ایران گشوده شد و به همین دلیل معتقدم باید در این مورد بخوبی به شهروندان ایرانی باید اطلاع رسانی شود.

لاوروف در ادامه گفت که در مورد کارفرمایان و تجار ایرانی در روسیه مشکلی نیست و قوانینی وجود دارد که در مورد همه خارجیان اعمال می شود. همه چیز به علاقه مندی شرکا بستگی دارد. ما تلاش می کنیم تا طرح های مشترک بین ایران و روسیه و نه فقط در کشور ما بلکه در سایر کشورهای اتحادیه اوراسیا افزایش بیابد.  

وی خاطرنشان کرد: توافقنامه تجارت ترجیحی یک سال است که بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا اجرا می شود. در این مدت حجم مبادلات بازرگانی بین ایران و این اتحادیه ۱۵ درصد افزایش یافته است. حجم صادرات ایران به بازارهای اتحادیه اوراسیا ۳۰ درصد افزایش یافت.

لاوروف با بیان اینکه در تمامی زمینه ها از کشاورزی گرفته تا فناوری اطلاعات با ایران همکاری می شود  و اگر شما به آمار رسمی مبادله کالا نگاه کنید امسال مبادله تجاری بیش از ۲۰ درصد و در شش ماهه اول سال جاری که همه گیری کرونا تأثیر گذار بود، مبادله کالا هشت درصد افزایش یافت.

 وی گفت: ما عملا با هیچ کشوری چنین شاخص هایی از همکاری را نداریم. در شرایط همه گیری کرونا مبادله کالا افزایش یافته و واردات ما از ایران به مراتب سریعتر از صادرات ما به جمهوری اسلامی ایران رشد کرده است. در سال ۲۰۱۹میلادی توافقنامه موقت بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا لازم الاجرا شد که در اصل شرایطی را فراهم می کند تا بازار بزرگ کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای کشور شما باز شود. به همین خاطر لازم است به شهروندان جمهوری اسلامی ایران درباره روابط اقتصادی و تجاری ما اطلاع رسانی شود.

لاوروف با تاکیدبر لزوم گسترش همکاری های اقتصادی ایران و روسیه افزود: ما ظرفیت های اقتصادی داریم که می تواند گسترش بیابد. همکاریهای دو کشور در عرصه فنی-نظامی را از یاد نبریم که می تواند توسعه بیابد.  

وی ادامه داد: آنچه که مربوط به استفاده ازارزهای ملی ایران و روسیه در محاسبات و پرداخت ها می شود، برای حذف و کنار گذاشتن دلار آمریکا است که واشنگتن بطور عمده از آن در عرصه بین المللی سوء استفاده می کند.  

وزیرخارجه روسیه افزود: در روابط ایران و اوراسیا حجم مبادلات بازرگانی افزایش می یابد و از ارزهای ملی در پرداخت ها و معاملات استفاده می شود و این سیستم موثر است و ادامه خواهد یافت و ما تلاش های ممکن را برای از بین بردن تاثیرات منفی تحریم ها بکار می گیریم.

لاوروف تصریح کرد: بین ایران و روسیه روبل روسیه به عنوان ارز اصلی برای پرداخت ها محسوب می شود.

ایران و روسیه دو بازیگر قدرتمند جهانی

وزیر خارجه روسیه در ادامه تصریح کرد: ایران و روسیه دو بازیگر قدرتمند جهانی هستند و این دو قدرت می توانند نقش خود را در نظام جهانی ایفا کنند و اصول منشور سازمان ملل که بر تساوی حقوق ملت ها و عدالت تاکید دارد می تواند بیش از هم اکنون تحقق بیابد.

لاوروف تصریج کرد: من فکر می کنم بیشتر از اینکه جابجایی قدرت جهان از غرب به شرق باشد، چندقطبی شدن در جهان در حال وقوع است، بعد از ۵۰۰ سال هژمونی و استعمارگری  غرب دیگر نمی تواند همه مسائل در حوزه اقتصاد جهان را به تنهایی حل  و سیاست جهان را به تنهایی تعیین کند، طی دهه های اخیر سهم اقتصاد کشورهای گروه هفت به مراتب کاهش پیدا کرده است و سهم کشورهای عضو بریکس به میزان قابل ملاحظه ای افزایش یافته است. این اتفاقی نیست که چند سال قبل که گروه ۲۰ ایجاد شد که در ابتدا دو بار در سال و بعدا یک بار در سال تشکیل جلسه داد.

وی افزود: مبنای ایجاد گروه ۲۰، به منزله اذعان گروه هفت به این است که بدون کشورهای در حال توسعه نمی توان مشکلات اقتصادی جهان را حل کرد. در آنجا نه تنها کشورهای عضو بریکیس، بلکه همفکران آنها نیز وجود دارند. این فرایند جالبی است که تثبیت خواهد شد.

لاوروف گفت: فرایند شکل گیری دنیای چند قطبی برگشت ناپذیر است. اما تلاش ها برای متوقف کردن این پروسه را ما مشاهده می کنیم. من فکر می کنم که کشورهای غربی متوجه شده اند که احیاء تمام و کمال دنیای تک قطبی، آنگونه که آمریکایی ها و متحدانش می خواهند دیگر امکانپذیر نیست. متأسفانه اروپایی ها دائما سیگنال های بیشتری به ما می دهند که در نظم جدید جهانی نمی توانند ادعای استقلال داشته باشند. آنها می گویند علاقه مند به همبستگی یوروآتلانتیکی و بازگشت آمریکا به اروپا هستند، اگر اینگونه باشد اروپا یک قطب در نظام چند قطبی روابط بین المللی نخواهد بود. در این صورت به نفع آمریکا است که نفوذ خود را در اروپا حفظ کند و تلاش کند که تعداد مدعیان قطب بودن در نظم جدید کمتر شود، چین حالا به عنوان دشمن اصلی و تهدید اصلی غرب انتخاب شده است، چراکه چین به سرعت دارد توسعه می یابد. به این دلیل که چین اقتصاد خود را توسعه می دهد، رفاه مردم خود را بالا می برد و امنیت خود را بهتر تأمین می کند.

وی ادامه داد: چین را تهدیدی برای مجموعه غرب تلقی می کنند. این همان خلق و خویی است که از اعصار گذشته به آنها رسیده است و باید کنار گذاشته شود. ایران و روسیه دو بازیگر بزرگ هستند، همچون سایر بازیگران بزرگ دیگر حتما نقش خود را در نظم جدید ایفا خواهند کرد، نه به این معنی که این نظم جدید باید جایگزین منشور سازمان ملل متحد شود، بلکه عنصر جدید باید این باشد که حقوق برابر، عدم دخالت در امور داخلی کشورها و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات باید کامل تر از آنچه که تا الان بوده است در عمل محقق شود.

مصاحبه وبیناری وزیر امور خارجه لاوروف با رسانه های ایرانی بعد از چند ماه پیگیری این رسانه ها و همچنین با تلاش سفارت جمهوری اسلامی ایران انجام شد.