۵ بحرانی که دولت آتی آمریکا با آن روبروست
حدود سه هفته پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا و کمتر از ۶۰ روز مانده به پایان حضور تیم فعلی ریاست جمهوری این کشور در کاخ سفید، نهایتا «دونالد ترامپ»، رییس جمهور آمریکا، بدون پذیرش شکست در انتخابات، با آغاز روند انتقال قدرت به «جو بایدن»، رقیب دموکراتش، موافقت کرد.
جو بایدن، معاون «باراک اوباما»، رییس جمهور پیشین آمریکا که از زمان اعلام پیروزی اش در انتخابات توسط رسانههای آمریکایی، از عدم همکاری کابینه در قدرت برای آغاز روند انتقال قدرت گلایه میکرد، اکنون گزارشهای امنیتی و کرونایی روزانه را دریافت میکند، اعضای کابینه اش را معرفی میکند، گزارشهای وزارت دفاع را بررسی میکند .
اما باید توجه داشت که همانگونه که «کامالا هریس»، معاون بایدن اعلام کرد، دولت آینده آمریکا، میراث دار چالشهای بزرگی است که توسط دولت ترامپ ایجاد شده و اعتبار و موقعیت آمریکا در عرصه بین المللی را زیر سوال برده است.
در واقع باید گفت، آمریکا با بزرگترین چالشهای بین المللی پس از جنگ جهانی دوم در میانه شیوع کرونا مواجه شده است.
نگاهی به وضعیت عرصههای مختلف اقتصاد، سیاست، اجتماع و بهداشت آمریکا، نشان میدهد که چه بحرانها و چالشهایی گریبان گیر دولت آتی آمریکا هستند.
بهداشتی
بایدن پس از مراسم تحلیف در ۲۰ ژانویه (۳۰ دی)، دولتی را تحویل میگیرد که اکنون کرونازدهترین کشور جهان است.
شیوع کرونا در این کشور تاکنون تقریبا ۲۷۰ هزار آمریکایی را به کام مرگ فرستاده و بیمارستانها را به آستانه فروپاشی کشانده است.
پیامدهای بهداشتی و درمانی این بحران، از جمله میراثهایی است که برای دولت بایدن باقی مانده است.
اقتصادی
شیوع بیماری کرونا به جز پیامدهای بهداشتی، چالش اقتصادی عمیقی را برای آمریکا ایجاد کرده است.
این امر را به وضوح میتوان در آمار رو به رشد شمار بیکاران آمریکایی، صفهای طولانی دریافت غذای رایگان، تعطیلی مشاغل و کسب و کار در سطوح مختلف دید.
جنگ تعرفه ها، جنگ تجاری با چین و کاهش تقاضای بین المللی را باید به فهرست چالشهای اقتصادی پیش روی کابینه آتی آمریکا افزود.
سیاست داخلی
شکافهای سیاسی داخلی در آمریکا، در پی ۱۸ ماه جدال و نبرد سیاسی انتخاباتی و پسا انتخاباتی به درههایی عمیق مبدل شده اند.
از جمله پیامدهای این شکاف که به زعم اوباما در آرای مردمی ۷۰ میلیونی به نامزدهای انتخاباتی قابل مشاهده است، اکنون در جدال جمهوریخواهان و دموکراتها بر سر کرسیهای سنا دیده میشوند.
در حالی که اکثریت مجلس نمایندگان در دست دموکراتها باقی ماند، جمهوریخواهان، اکثریت خود در سنا را در معرض خطر میبینند و برای یک کرسی در ایالت «جورجیا» تلاش میکنند؛ انتخابات سنا در این ایالت وارد دور دوم شد.
رشد بی تناسب ناسیونالیسم در میان جمهوریخواهان، گسترش رویکرد پوپولیستی و البته قطبش فضای سیاسی، در چهار سال آینده که منتقدان بایدن از آن با عنوان دور سوم ریاست جمهوری اوباما یاد میکنند، چالشهای جدی را رقم خواهند زد.
سیاست خارجی
سیاست خارجی را باید مهمترین چالش موروثی و پیش روی دولت بایدن خواند. عمدهترین چالشهای کابینه آتی آمریکا که قاعدتا با عواقب خصومت با همکاریهای بین المللی و بدبینی در مورد اتحادهای جهانی مواجه خواهد شد، عبارتند از:
- بازگشت به نهادها و پیمانهای بین المللی
- جنگ تجاری با چین
- روند رو به رشد فعالیتهای هستهای و موشکی کره شمالی
- از دست رفتن موقعیت و اعتبار آمریکا در سازمان ملل و شورای امنیت
- بی اعتبار شدن ابزار تحریم
- چالش روند سریع شهرک سازی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی
- روند جنجالی عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی
- از دست دادن دوستان و متحدان قدیمی و سنتی به ویژه در اروپا
- قرار گرفتن در بن بست برجام
- چالش ناتو
- مدیریت متحدان ناهمسویی مانند عربستان، رژیم صهیونیستی، مصر، فیلیپین، برزیل
اجتماعی
جامعه آمریکا که از بهار امسال شاهد به راه افتادن جریان گسترده اعتراضهای ضد تبعیض و ضد خشونت پلیس بود، به شدت دوقطبی و از هم گسیخته شده است.
این از هم گسیختگی برای جامعه شناسان و کارشناسان آمریکایی زیادی مایه نگرانی است.
اگرچه دموکراتها و در راس آنها در کارزارهای انتخاباتی بر طبل لزوم ترمیم و تقویت اتحادها و مشارکتهای فراملی میکوبیدند، واقعیت به مراتب پیچیدهتر از تبلیغات انتخاباتی است.
به نظر میرسد کابینه بایدن، پیش از پرداختن به وجوه و چالشهای خارجی باید رسیدگی به بحرانهای داخلی آمریکا به ویژه بحران بهداشتی و اجتماعی را در اولویت قرار دهد.
اما آنچه که نباید از نظر دور بماند، این است که انتخاب بایدن نتیجه مستقیم «ترامپیسم» در آمریکاست.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.