نگاه سیاسیون کشور به انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا

چند ساعت بیشتر تا انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا زمان باقی نمانده است، چند ساعتی که رقابت بین فیل و الاغ به اوج خود رسیده است. در میان بحث‌های داغ دو کاندیدای انتخابات آمریکا، موضوع ایران یکی از همان مباحثی بود که به کرات مطرح شد؛ از یک سو، ترامپ در مناظره ها و سخنرانی های انتخاباتی خود بارها از خروج خود از برجام دفاع کرده و مدعی شد که در صورت پیروزی مجدد در کمتر از ۴ هفته با ایران توافق می کند. از سوی دیگر جو بایدن، رقیب دموکرات ترامپ هم از موافقت خود برای بازگشت آمریکا به برجام گفت و هم خط و نشان هایی برای ایران کشید.

درایران نیز به مثابه بسیاری دیگر از نقاط جهان،نگاه ها به آمریکا دوخته شده است تا سکاندار بعدی کاخ سفید مشخص شود.اما سوال این است که «آمدن ترامپ یا بایدن، کدامیک به نفع ایران است؟»، «انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا تاثیری برانتخابات ۱۴۰۰ ایران دارد؟»، «اصولگرایان و اصلاح طلبان هر کدام چشم به پیروزی کدام کاندیدا دوخته اند؟» و ...

یکی به نعل و یکی به میخ زدنِ اصلاح طلبان و اصولگرایان

تمام اما و اگرهای انتخابات ۱۴۰۰ به احتمالات درباره انتخابات نوامبر آمریکا گره نخورده و معمای مشارکت مردم در انتخابات، کاندیداهای انتخاباتی، شرایط اقتصادی و سیاسی کشور و وضعیت ۲ جریان اصلی اصلاح طلبان و اصولگرایان از پایه های مهم بحث است؛ اما با این وجود نمی‌توان از مولفه‌ای به نام فشار خارجی به سادگی عبور کرد و مسلما در میان فراز و فرودهای سیاسی، بُعد خارجی آن را نیز باید از پیش چشم بگذارنیم. 

موضوع برجام یکی از اتفاقاتی بود که اگر از آن به عنوان یک نقطه عطف در صفحه شطرنج روابط بین‌الملل ایران نام ببریم، بیراه نگفته‌ایم و البته رفتار آمریکا در مقابل این توافق‌نامه از اتفاقات بسیار مهم سال‌های اخیر بوده؛ که حال به یکی از جدال‌های انتخاباتی در ایالات متحده تبدیل شده است. جو بایدنِ دموکرات در حالی از بازگشت به برجام سخن می گوید که ۲ سال از خروج آمریکا از این معاهده می گذرد. در طی این مدت تحریم های شدیدی علیه جمهوری اسلامی ایران، توسط دولت دونالد ترامپ اعمال شده است.بنابراین این گمانه زنی ها وجود دارد که اصلاح طلبان پیروزی بایدن را به نفع خود می دانند، زیرا در آن صورت باب مذاکره و ارتباطات باز شده و از آن به عنوان سلاحی برای انتخاباتِ ۱۴۰۰ استفاده خواهند کرد.

ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا، در همین خصوص گفت:« اصلاح طلبان خواهان روی کار آمدن جو بایدن هستند چرا که او مدعی بازگشت به برجام می باشد. برگ برنده اصلاح طلبان در طی این ۸ سال گذشته برجام بوده و پس از پاره شدن برجام توسط دونالد ترامپ، جریان اصلاحات دیگر حرفی برای گفتن نداشت. این قضیه در جریان اصولگرایی برعکس است زیرا آنان نه از آمدن بایدن خوشحالی کرده و نه از آمدن ترامپ ابراز ناراحتی کرده اند. همچنین باید یادآور شد، موضع گیری های ترامپ و بایدن، نه تنها ۱۸۰ درجه، بلکه ۱۲۰ درجه هم تفاوتی ندارد و تنها درصد محدودی با هم فرق دارند. مسیر کشور، از این مسیر که چه شخصی رئیس‌ جمهور آمریکا باشد، نمی‌گذرد؛ بلکه مسیر آینده کشور ما، باید از مسیر دیگری طی شود.» 

حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس، معتقد است که در مناسبات بین ایران و آمریکا، افرادی که بیشترین بهره را از تنش‌های سیاست‌خارجه ایران می‌برند؛ کسانی هستند که در عرصه اقتصادی سود زیادی کسب می کنند. انحصار شرایط اقتصادی تحریم را به دست گرفته‌ و به مردم رحم نمی کنند. 

او به خبرآنلاین، گفت:« مناسبات ایران و آمریکا باید فراجناحی شود و تا زمانی که این مناسبات فراجناحی نشود، ضرر بسیاری حداقل از لحاظ اقتصادی، برای ایران خواهد داشت. طیف افراطی و کسانی که به دنبال حفظ تنش بین ایران و آمریکا هستند؛ برای حفظ شرایط فعلی تلاش می کنند و طبیعتا از روی کار آمدن ترامپ استقبال می کنند. افرادی هم که به دنبال برون رفت ایران از شرایط فعلی هستند، امیدوارند تا  سیاستمداران منطقی روی کار بیایند. حتی با روی کار آمدن ترامپ، هم برخی امیدوارند تا برون رفتی از فشار حداکثری وجود داشته باشد.»

مصطفی هاشمی طباء، کاندیدای ریاست جمهوری سال ۹۶ هم به خبرگزاری خبرآنلاین گفت:«معمولا هم اصولگرایان و هم اصلاح‌طلبان، یکی به نعل و یکی به میخ می زنند و نمی توان این موضوع را پیش بینی کرد.»

مسیر انتخاباتِ ۱۴۰۰ ایران، از راه انتخابات آمریکا می گذرد؟

فارغ از بهره برداری جناح های سیاسی از مهمترین ماراتن آمریکا و روی کارآمدن بایدن یا ترامپ، این پرسش که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران تاثیر گذار است یا خیر نیز مطرح می شود. 

محسن کوهکن، نماینده سابق مجلس به این پرسش، این‌طور پاسخ داد:« انتخابات آمریکا هیچ گونه تاثیری بر انتخابات سال آینده ایران ندارد. آمریکایی ها زمانی که از یک جریانی حمایت می کنند دیدگاهشان دیدگاه حمایت از خوب در مقابل بد نیست، تحلیل آنان بر این است که از پیش از انتخابات بر اساس سیاست تحریم انتخابات جلو می روند، زمانی که شوراهای تصمیم گیر و اتاق فکرشان این سیاست را بی‌تاثیر می بینند و مردم ایران انتخابات را تحریم نکنند، آن گاه به این که فرد انتخابات شده به نفع یا ضررشان است؛ توجه می کنند. پیش بینی ما از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به این صورت است که آمریکا از مردم بخواهد انتخابات را تحریم کرده و پای صندوق های رای حاضر نشوند. با این حال در زمان انتخابات یکی از کاندیداها را بر اساس دیدگاه های خودشان حمایت می کنند. البته این دیدگاه آنان است و کاری به این که واقعیت دارد یا خیر ندارم.» 

علی صوفی، فعال سیاسی اصلاح طلب نیز درباره این پرسش گفت:«  امکان دارد نخبگان و فعالان سیاسی، در رقابت با یکدیگر از این موضوع استفاده کنند؛ اما برای مردم مسئله معیشت و اقتصاد مهم است.» 

سید حسین نقوی حسینی، نماینده ادوار هم مجلس معتقد است که «درصورت پیروزی بایدن و بازگشت به برجام، اصلاح طلبان از این موضوع نهایت استفاده را کرده و یک تنفس اقتصادی ایجاد می شود.»

* در جدول زیر پاسخ برخی سیاسیون را به سوالات خبرآنلاین درباره انتخابات آمریکا را بخوانید؛

اسم/ جناح

آمدن بایدن یا ترامپ کدام به نفع ایران است؟

کدام ۲ نامزد انتخاباتی آمریکا به نفع اصولگرایان و اصلاح طلبان است؟

آیا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران تاثیر گذار است؟

ناصر ایمانی/ اصولگرا

 * ریاست جمهوری ترامپ یا بایدن در دراز مدت تفاوتی با یکدیگر ندارد یا میزان تفاوت آنان بسیار کم است. این امکان وجود دارد که در صورت روی کار آمدن بایدن، یک شوک روانی در اقتصاد ایران ایجاد شود و یا با روی کار آمدن ترامپ، این شوک روانی از بین برود. بنابراین ریاست جمهوری هر یک از این ۲ نفر، تفاوت قابل توجهی ندارد. 

 *  اصلاح طلبان خواهان روی کار آمدن جو بایدن هستند چرا که او مدعی بازگشت به برجام می باشد. برگ برنده اصلاح طلبان در طی این ۸ سال گذشته برجام بوده و پس از پاره شدن برجام توسط دونالد ترامپ، جریان اصلاحات دیگر حرفی برای گفتن نداشت. 

 * این قضیه در جریان اصولگرایی برعکس است زیرا آنان نه از آمدن بایدن خوشحالی کرده و نه از آمدن ترامپ ابراز ناراحتی کرده اند. همچنین باید یادآور شد، موضع گیری های ترامپ و بایدن، نه تنها ۱۸۰ درجه، بلکه ۱۲۰ درجه هم تفاوتی ندارد و تنها درصد محدودی با هم فرق دارند. مسیر کشور، از این مسیر که چه شخصی رئیس‌ جمهور آمریکا باشد، نمی‌گذرد؛ بلکه مسیر آینده کشور ما، باید از مسیر دیگری طی شود.

 * ممکن است، اثر گذار باشد. به این معنی که اگر جریان تندروی راست‌گرای افراطی، یعنی ترامپ و تیمش روی کار بیایند، احتمالا بر انتخابات ایران تاثیر بگذارد و با روی کار آمدن جریان راست میانه‌رو، مانند بایدن، احتمالا فردی با موضع‌گیری های نرم‌تری روی کار بیاید. 

 * احتمال بازگشت آمریکا به برجام، حتی در صورت آمدن بایدن نیز وجود نخواهد داشت زیرا رویکرد او با ترامپ در دراز مدت تفاوتی نخواهند داشت. نباید تصور کرد که اگر بایدن بر سر کار بیاید، برجام را کاملا اجرا کرده و سپس در مورد مسائل دیگری مذاکره خواهد کرد. 

 * مسائل منطقه و موشک‌ها قابل مذاکره نیست. به این دلیل که برگ برنده قدرت ایران، همین ابزار است و اگر این ابزار نباشد، ایران دلیلی برای آمدن پای میز مذاکره نخواهد داشت. اگر اوضاع آمریکا به همین منوال پیش برود، این که دموکرات ها یا جمهوری خواهان بر سر کار باشند مهم نبوده و نمی توان پای میز مذاکره نشست؛ مگر آنکه بر سر چگونگی بازگشت به برجام صحبت شود. 

 * در ابتدا باید تکلیف برجام روشن شود، سپس نوبت سایر موارد است. در این صورت هر رئیس‌جمهوری که در آمریکا بر سر کار بیاید و قصد مذاکره با ایران را داشته باشد، قطعا ایران هم مشکلی نخواهد داشت.

حمیدرضا ترقی/ اصولگرا

 * تفاوتی بین ترامپ یا بایدن در روند کار با ایران وجود ندارد. موضع هر دوی آن‌ها در رابطه با ایران در حوزه سیاست خارجی یکسان بوده و تنها در روش  و تاکتیک ها متفاوت هستند. هر دوی آن‌ها به دنبال مهار جلوگیری از نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه  بوده و مخالف اقتدار ایران هستند. 

 * اصولگرایان که  از هر ۲ نفر آنها بیزار هستند اما اصلاح‌طلبان خواهان روی کار آمدن بایدن می‌باشند.

 * روی کار آمدن هر کدام از آن‌ها تاثیری در انتخابات ریاست جمهوری ایران ندارد. اصولا جمهوری اسلامی بر اساس مصالح خود تصمیم می گیرد. 

علی صوفی/ اصلاح طلب

 * ترامپ و بایدن، از نظر استراتژی یکی هستند و این استراتژی که از سال ۱۹۹۸ تهیه و تا سال ۲۰۲۵ هم در دستور کار دولت ها قرار دارد. 

 * شاید این ۲ نامزد انتخاباتی تاکتیک های متفاوتی داشته باشند؛ اما نظر هردوی آن ها درباره ایران یکی بوده  و برخود آنان با جمهوری اسلامی از نظر انسانی درست نبوده و متاسفانه آمریکا به منافع کشور چشم طمع دارند. منابع منطقه و خلیج فارس جز منافع حیاتی برای آمریکا بوده که سعی کرده تا کنترل آنها را به دست بگرید.

 * جمهوری خواهان، روش پیاده کردن سرباز و جنگ را در پیش می‌گیرند و دموکرات ها تاکتیک دیگری دارند. 

 * اگر ترامپ پیروز شود، تورم و گرانی زیاد شده و با پیروزی بایدن در انتخابات شوکی به اقتصاد و گرانی ها وارد می شود. با این حال این شوک نیز اثری کوتاه دارد. زیرا در این صورت باید به سیاست ها و تصمیمات کشور در مناقشات و مذاکرات با آمریکا نگاه کرد. 

 * این موضوع که بایدن یا ترامپ روی کار بیاید، به نفع کدام جناح سیاسی داخلی است؛ مهم نخواهد بود. آن چیزی که اهمیت پیدا می کند؛ رویکرد و نگاه حاکمیت به این ماجرا است. 

 * هر چیزی که باعث وفاق ملی و منافع ملی در جناح های سیاسی شود، به نفع اصلاحات است. 

 * در حال حاضر شرایط خوب نیست و مدیریت نمره خوبی را دریافت نمی کندو اصولگرایی از این تحلیل به نفع خود استفاده می کند. 

  * امکان دارد نخبگان و فعالان سیاسی، در رقابت با یکدیگر از این موضوع استفاده کنند؛ اما برای مردم مسئله معیشت و اقتصاد مهم است. 

مرتضی طلایی/اصولگرا

 * از قدیم یک ضرب المثل قدیمی وجود دارد که می گوید سگ زرد برادر شغال است. فرقی بین ترامپ و بایدن برای جمهوری اسلامی نیست و نظام کل آمریکا با انقلاب اسلامی و ملت ایران دشمنی دارد.

 * این تصور وجود داشت که اوباما بهترین رفتار را داشته درحالی که مشخص شد که  بیشترین خباثت، دشمنی و کینه ورزی را اوباما با ایران انجام داد و بیشترین تحریم های اثرگذار را او برای کشور فراهم و اجرایی کرد.

 * عده ای طوری فضاسازی کردند که اگر بایدن روی کار بیاید، مشکلات کشور حل خواهد شد و به برجام باز می گردد. درحالی که اگر ترامپ بیاید بهتر است. ترامپ با ایران دشمنی دارد و او رو بازی می کند. تمام خصوصیات، رفتارها و برخورد های ترامپ شناخته شده است و ایران می تواند سیاست های خود را به راحتی در برابر او اعمال کند. در صورت روی کار آمدن بایدن، کشور دچار یک تفاوت نظر در اعمال سیاست های خارجی نسبت به آمریکا می شود.

 * هر دوی آنان با ملت و نظام ایران دشمن هستند و نه اصولگرایان و نه اصلاح طلبان را در این کشور قبول ندارند. 

 * آنها به دنبال آدم هایی می گردند که زمینه اجرای سیاست هایشان را در کشور ما فراهم کنند و نباید واجازه روی کار آمدن این آدم ها را داد. 

 * این فضاسازی هایی که در کشور در بین افکار عمومی به وجود آمده و جریان هایی که سرنوشت کشور و ملت را به انتخابات آمریکا گره زده‌اند و وانمود کرده در صورت پیروزی بایدن، مشکلات حل می شود؛ واقعیت ندارد.  

 * این یک دروغ محض است و فرقی بین ترامپ و بایدن در اعمال سیاست های خبیثانه شان نسبت به ملت ایران وجود نخواهد داشت.

 * برای پاسخ به این سؤال باید به داخل رجوع کنیم. در فضای داخلی این گمانه زنی وجود دارد که در صورت روی کار آمدن بایدن و بازگشت او به برجام، اصلاح طلبان موقعیت بهتری دارند. اما آیا امنیت ملی و منافع ملی ایران باید به یک چنین تحلیل ها و یک چنین مسائلی گره بخورد؟

 * نباید متغیرسیاست های کشور را بر اساس آمدن ترامپ با بایدن تنظیم شود. این یک اشتباه استراتژیک است. زیرا سیاست خارجی کشور باید در برابر آمریکا صریح و روشن باشد. 

 * نگرش هایی که درباره جریان اصلاح طلبی و اصولگرایی وجود دارد، مانند آنکه اگر بایدن بیاید، اصلاح طلبان شانس بیشتری دارند؛ نوعی افکار عمومی است  و جریان های داخلی می خواهند از آن برای بقا در قدرت استفاده کنند. 
 

محمد عطریان فر/ اصلاح طلب

 * روی کار آمدن هر دو نامزد انتخاباتی آمریکا به ضررماست. آقای احمدی نژاد به درد کشور می خورد. (خنده)

 * ورود افراد سیاست مدار ایرانی به این موضوع و گمانه زنی ها درباره آن اشتباه است. 

 * انتخابات آمریکا در انتخابات ایران تاثیری ندارد. ایران روش خود را از منظر سیاست و اقتصاد و ... دارد و آمریکایی‌هم روند خود را دارند. 

 * ما باید منافع سیاسی، اقتصادی کشور خود را فارغ از آن که چه کسی بر مسند کاخ سفید تکیه می‌زند، حفظ کنیم.

حشمت الله فلاحت پیشه/ مستقل

 *  این سوالی است که در آستانه هر انتخابات آمریکا، مطرح می شود که روی کار آمدن کدام کاندیدا برای ایران بهتر است. معمولا پاسخ به این پرسش به این صورت بود که تفاوتی بین جمهوری خواهان و دموکرات ها نیست اما در سال های اخیر، در مناسبات بین ایران و آمریکا ۲ اتفاق مهم رخ داد؛ اول امضای برجام در دوران اوباما و دیگری پاره کردن همان برجام توسط دونالد ترامپ.

 * گزینه نظامی و جنگی علیه ایران شکل نخواهد گرفت. این موضوع یک بنیان تحلیلی قوی است که شرایط امروز ایران را با شرایط زمان انتخابات‌های پیشین متفاوت خواهد کرد. ‌از زمان بوش پدر به بعد، هیچ شخصی جز ترامپ به دنبال آزمایش کردن جنگ نظامی علیه ایران نبود. او از دو آزمایشی که علیه ایران انجام داد، سرشکسته بیرون آمد و همین موجب شد که حتی طرفداران دو آتیشه‌ این موضوع در آمریکا هم این ماجرا را جدی نگرفته و آن را به حاشیه برانند. 

 * از سوی دیگر اشخاصی هم در ایران که بیشترین سود را از تحریم دارند، در تلاش هستند تا دست دیپلماسی آینده ایران را ببندند تا کشور در شرایط تنش به سر ببرد. زیرا این تنش برای بسیاری سودآور است. 

 * در مناسبات بین ایران و آمریکا، افرادی که بیشترین بهره را از تنش‌های سیاست‌خارجه ایران می‌برند؛ کسانی هستند که در عرصه اقتصادی سود زیادی کسب می کنند. انحصار شرایط  اقتصادی تحریم  را به دست گرفته‌ و به مردم رحم نمی کنند. 

 * لذا مناسبات ایران و آمریکا باید فراجناحی شود و تا زمانی که این مناسبات فراجناحی نشود، ضرر بسیاری حداقل از لحاظ اقتصادی، برای ایران خواهد داشت. طیف افراطی و کسانی که به دنبال حفظ تنش بین ایران و آمریکا هستند؛ برای حفظ شرایط فعلی تلاش می کنند و طبیعتا از روی کار آمدن ترامپ استقبال می کنند. افرادی هم که به دنبال برون رفت ایران از شرایط فعلی هستند، امیدوارند تا  سیاستمداران منطقی روی کار بیایند. حتی با روی کار آمدن ترامپ، هم برخی امیدوارند تا برون رفتی از فشار حداکثری وجود داشته باشد.

 * آن چه که در انتخابات ایران تاثیر خواهد گذاشت، شرایط داخلی ایران است. مردم در شرایط کنونی با مشکلات اقتصادی مواجه بوده و به دنبال فردی هستند که برای مشکلاتشان راه حل ارائه دهد، نه این که تنها حرف بزنند. 

محسن کوهکن/ اصولگرا

  *  ساده لوحی است بین ترامپ و بایدن فرق عمده و قابل توجهی  را قائل شد. شورای عالی راهبردی آمریکا، مواضع این کشور و حاکمیت‌شان را در مسائل مهم مشخص می کند. 

 * تنها فرقی که بین ترامپ و بایدن وجود دارد، همان تغییر تاکتیک است. یکی بر اساس سیاست هویج و چماق حرکت می کند و دیگری با روشی دیگر جلو می رود. این تفکر که رئیس جمهور شدن ترامپ یا بایدن؛ تغییر قابل توجهی در سیاست خارجی ایران، ایجاد می کند، اشتباه  و ساده لوحی است. 

 * من هیچ کدام از این ۲ را به نفع یا به ضرر جریان اصیل اصولگرایی و اصلاح طلبی نمی دانم. یک بخش و یک لایه ای از جریان اصلاح طلبی که عملا در ارتباط با سیاست خارجی و در مقابل غربی ها و دشمنان به ورطه وادادگی افتادند؛ مبنایی برای نتیجه گیری نیست. بنابراین به اعتقاد من، روی کار آمدن ترامپ یا بایدن برای جریان اصیل اصلاح طلب که زیر سایه حاکمیت بوده و مرعوب قدرت ها نشده است؛ همچنین جریان اصیل اصولگرایی هیچ فرقی نمی کند.  * انتخابات آمریکا هیچ گونه تاثیری بر انتخابات سال آینده ایران ندارد. آمریکایی ها زمانی که از یک جریانی حمایت می کنند دیدگاهشان دیدگاه حمایت از خوب در مقابل بد نیست، تحلیل آنان بر این است که از پیش از انتخابات بر اساس سیاست تحریم انتخابات جلو می روند، زمانی که شوراهای تصمیم گیر و اتاق فکرشان این سیاست را بی‌تاثیر می بینند و مردم ایران انتخابات را تحریم نکنند، آن گاه به این که فرد انتخابات شده به نفع یا ضررشان است؛ توجه می کنند.

 * پیش بینی ما از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به این صورت است که آمریکا از مردم بخواهد انتخابات را تحریم کرده و پای صندوق های رای حاضر نشوند

سید حسین نقوی حسینی/ اصولگرا    

 * در این باره ۲ نگاه وجود دارد. از یک طرف می گویند انتخابات آمریکا به ایران چه ربطی دارد و از طرفی دیگر هم عده آن را باعث تغییر سرنوشت کشور می دانند. هر ۲ نگاه کاملا اشتباه است. 

 * برجام در زمان اوباما تصویب و در زمان ترامپ پاره شده و همچنین تحریم های شدیدی علیه ایران اعمال شد. 

 * جمهوری خواهان یا کابوهای هفت تیرکش، صاحب صنایع جنگ افروز بوده و دموکرات ها نیز صاحب صنایع مادر و دنبال صلح و با پنبه سر بریدن هستند. اگر بایدن بیاید، فضای دشمنی و حجم درگیری و جنگ کم می شود. 

 * اصلاح طلبان خواهان آمدن بایدن هستند.  * نمی توان گفت تاثیری ندارد. درصورت پیروزی بایدن و بازگشت به برجام، اصلاح طلبان از این موضوع نهایت استفاده را کرده و یک تنفس اقتصادی ایجاد می شود. 

مصطفی هاشمی طباء/ اصلاح طلب

 * بایدن و ترامپ تفاوت آشکاری با یکدیگر ندارند. سیاست‌های خارجه آنان توسط شورای روابط آمریکا تعیین می‌شود.

 * این موضوع به تصمیمات ایران هم بستگی دارد. زیرا اگر بایدن به برجام بازگردد، تغییراتی در کشور حاصل می شود. اگر هم بازنگردد، تغییر هم رخ نمی دهد.

 * با این حال جمهوری اسلامی اعلام کرده است که با کسی که از برجام بیرون آمده مذاکره نمی کند و بنابراین تفاوتی برای ایران وجود ندارد. کماآنکه امکان دگرگونی سیاست های آمریکا وجود دارد.

 * مشخص نیست. معمولا هم اصولگرایان و هم اصلاح‌طلبان، یکی به نعل و یکی به میخ می زنند و نمی توان این موضوع را پیش بینی کرد.   * بازگشتن  آمریکا به برجام ممکن است تاثیری در انتخابات آینده ایران ایجاد کند، زیرا هنگامی که بازگردد، باب ادامه ارتباطات باز می‌شود اما اگر برنگردند، تاثیری در انتخابات ۱۴۰۰ ندارد. 

* این جدول بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است. 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.