چرا بازار سهام تحت فشار قرار گرفت؟
بازار سهام در کمتر از یک هفته مجددا تحت فشار عرضه‌های همه‌جانبه قرار گرفت و افت ۲.۵ درصدی شاخص اصلی را تجربه کرد. تمایل زیاد برای خروج از بازار خود را به شکل صفوف یکپارچه فروش نشان داد و از آنجا که سرمایه‌گذاران در جبهه خرید کمتر ظاهر شدند، حجم قابل توجهی از نقدینگی در صفها بلوکه ماند و ارزش معاملات کاهش چشمگیری را ثبت کرد.
نقش شرکت های بزرگ در مثبت شدن چهره بورس
افزایش و گسترش عرضه‌ها و فشار مضاعف بر سهام شرکتهای بزرگ در جریان دادوستدهای امروز حمایت های حقوقی ها را ناکام گذاشت و منجر به افت ۲.۵ درصدی شاخص کل بورس تهران شد. سهام بنگاههای بزرگ اعم از کالایی و غیرکالایی در یک هفته اخیر به دلیل حمایت فعالان حقوقی ضمن ترسیم چهره‌ای مثبت از بورس تهران، زمینه را برای رشد شاخص کل فراهم کرده بودند.
انجماد نقدینگی در صف های فروش
مشخصا از دوشنبه هفته قبل نوعی واگرایی در حرکت سهم ها و صعود قیمت غول های بورسی شکل گرفت و تا روز گذشته ادامه داشت. اما این رویه در معاملات امروز تکرار نشد و تقریبا تمام صنایع بورسی در معرض فروشهای سنگین قرار گرفتند ودر نبود تقاضا وادار به عقب‌نشینی مجدد شدند.
با انجماد نقدینگی در صف های فروش، ارزش معاملات خرد نسبت به روز قبل کاهش 60 درصدی را تجربه کرد و به کمتر 10 هزار میلیارد تومان رسید. خریداران یک بار دیگر عقب نشستند و سهامداران خرد بار دیگر به جبهه فروشندگان پیوستند. از بین 574 نماد معامله شده در بورس و فرابورس، 492 نماد(یعنی 85 درصد نمادها) با افت قیمت مواجه شدند.
در پی عقب‌نشینی تقاضا و نیز عدم حمایت موثر از سوی فعالان حقوقی بازار، میزان خرید و فروشها حجم مبنا را پر نکرد و در نتیجه، قیمتهای پایانی در مقایسه با آخرین قیمت افت کمتری را ثبت کردند. تراکم صفها این نگرانی را بر جا گذاشت که جلسه معاملاتی بعد با عرضه های سنگین دنبال خواهد شد.
حضور خریداران حقیقی در صف فروشندگان
خریداران حقیقی که از سه شنبه هفته قبل حضور پررنگتری در سمت خرید از خود نشان داده بودند، امروز در صف فروشندگان نشستند. امروز یک هزار و 400 میلیارد تومان پول حقیقی از جریان معاملات کل بازار خارج شد. تنها 70 نماد از نمادهای معامله شده در بورس و فرابورس ورود پول حقیقی را در معاملات امروز تجربه کردند. در حالی که 245 نماد بورسی و فرابورسی دادوستدهای امروز را در فشار عرضه با خروج سرمایه خرد پشت سر گذاشتند.
رفت و برگشت‌های یک هفته اخیر نشان داد که بازار موقعیت خود را با شرایط پس از اصلاح تثبیت نکرده و همچنان با دودلی و تردید ناشی از افت یا ادامه راه صعودی مواجه است. سردرگمی تحلیلگران در توجیه قیمتهای فعلی سهام با سودآوری شرکتها در کنار امید و اعتماد از دست رفته بازیگران بورس تهران نسبت به نقش حمایتی دولت در بازار سرمایه سبب شده تا قیمتها درون چرخه های اکیدا صعودی و نزولی بیفتند و مدام از صف خرید به صف فروش یا بالعکس نوسان کنند و در تعادل باقی نمانند.
تاثیر یک شایعه در بورس
البته طرح شایعه افزایش دامنه نوسان قیمت به 10 درصد هم در تزریق هیجان به معاملات بورس تهران بی اثر نبود. واکنش منفی به طرحی از این دست را میتوان نشانه عدم بلوغ بازار و ترس از مواجهه مستقیم با مخاطرات معامله‌گری در شرایط بدون محدودیت دانست. به طور کلی، افزایش دامنه نوسان و حرکت به سمت رفع این محدودیت دست و پا گیر میتواند بورس تهران را به سمت بازار کاراتری سوق بدهد و بسیاری از کژرفتاریها و سیگنالهای اشتباه ناشی از محدودیت قیمت را از سر راه بورس‌بازان بردارد. با رفع این محدودیت مزمن طبعا ریسک معنای واقعی خود را پیدا میکند و نهادهای تحلیلی این امکان را می‌یابند تا در جایگاه راستین خود بایستند.
معاملات امروز از یک جنبه دیگر هم اهمیت داشت و آن اینکه حمایت های دستوری از قیمتها و تلاش سیاستگذار برای ایجاد تعادل ساختگی در بازار شکست خورد یا دست کم توفیقی نیافت. تشخیص نادرست و برخورد قهری و عوام پسندانه با اقتصاد یکی از خطوط اصلی سیاست اقتصادی در کشور بوده که در جلوه‌هایی از آن را طی روزهای اخیر در بورس تهران مشاهده کرده‌ایم. تقابل دولت و بازار همواره با شکست سیاستگذار همراه بوده اما تصمیم‌سازان اقتصادی کشور به تناوب نشان داده اند که از این شکست خرسند هستند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
