اعلام برندگان جایزه نوبل فیزیک ونامزدهای نوبل شیمی

ایلنا : جایزه نوبل فیزیک در سال ۲۰۱۸ برای پیشرفت‌های پیشگامانه در زمینه لیزر، به طور مشترک به «آرتور اشکین»، «جرارد مورو» و «دونا استریکلند» اهدا شد که اشکین صاحب نصف جایزه و دو دانشمند دیگر هر کدام صاحب یک‌چهارم از جایزه نقدی بنیاد نوبل شدند.

نصف جایزه نوبل فیزیک امسال به «جیمز پیبلز» به دلیل اکتشافات نظری در کیهان‌شناسی فیزیکی و نیم دیگر این جایزه به‌طور مشترک به «میشل مایو» و «دیدیه کوئلُز» برای کشف سیارات فراخورشیدی که به دور یک نوع ستاره مدل خورشیدی می‌چرخد اهدا شد.

اعطای جایزه نوبل فیزیک از سال ۱۹۰۱ شروع شد و تا سال ۲۰۱۸، هر ساله به یک تا سه نفر اهدا شده است. این جایزه تاکنون ۱۱۲ بار اعطا شده است که در مجموع ۲۱۰ نفر از نخبگان جهان حائز آن شده‌اند.

«جان باردین» (John Bardeen) تنها برنده جایزه نوبل است که دو بار در سال‌های ۱۹۵۶ و ۱۹۷۲ جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرده است. این بدان معنی است که در مجموع ۲۰۹ نفر جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرده‌اند.

جوان‌ترین برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۵ سال و مسن‌ترین برنده جایزه نوبل فیزیک ۹۶ سال سن داشته‌اند و این جایزه تاکنون به سه زن؛ «ماری کوری» در سال ۱۹۰۳، «ماریا گوپرت - مایر» در ۱۹۶۳ و «دونا استریکلند» در سال ۲۰۱۸ اهدا شده است.

اسامی نامزدهای‌نوبل شیمی

چند پژوهشگر که مطالعات مهمی در زمینه علم شیمی انجام داده‌اند  می‌توانند نامزد دریافت جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۹ از سوی آکادمی سلطنتی علوم سوئد باشند.

نخستین فردی که احتمال برنده شدن جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۹ را دارد، "آلیسون نارایان"(Alison Narayan) پژوهشگر حوزه آنزیم از "دانشگاه میشیگان" است که یکی از ۱۲ فرد با استعداد در حوزه شیمی است.

نامزد دوم "جس وید"(Jess Wade) فیزیکدان "کالج سلطنتی لندن" است که به مطالعه "دیودهای ساطع کننده نور ارگانیک مبتنی بر پلیمر"(polymer-based organic light-emitting diodes) می‌پردازد.

نامزد سوم، "استیون تاونسند"(Steven Townsend) از "دانشگاه وندربیلت" آمریکا است که در مورد اجزای مولکولی شیر انسان تحقیق می‌کند.

چهارمین گروهی که می‌توانند برنده جایزه نوبل شیمی امسال باشد "جان.بی گودایناف"(John B. Goodenough) و همکارانش هستند. زیرا آنها در توسعه باتری‌های لیتیوم یونی کمک بسیاری کرده‌اند. جان بی. گودایناف دانشمند زمینه فیزیک حالت جامد اهل ایالات متحده آمریکا است. او در حال حاضر استاد مهندسی مکانیک و علم مواد در دانشگاه تگزاس در آستین است. در سال ۲۰۱۴، او جایزه "چارلز استارک دراپر"(Charles Stark Draper Prize) را برای کمک به توسعه باتری لیتیم-یون دریافت کرد. وی همچنین برنده جوایز دیگری همچون جوایز "همکار انجمن سلطنتی"(FRS) و "مدال ملی علوم"(National Medal of Science) شده‌ است.

پنجمین نامزد دریافت این جایزه گروهی متشکل از سه پژوهشگر هستند که نقش مهمی در فناوری کریسپر داشته‌اند. نام این سه فرد "جنیفر دودنا"(Jennifer Doudna)، "امانوئل چارپنتیر" (Emmanuelle Charpentier) و "یوشیزومی ایشینو"(Yoshizumi Ishino) است.

ششمین نامزد دریافت این جوایز می‌توانند "اوین وان دیشوک"(Ewine van Dishoeck) و "کریستوف ماتیجازسفکی"(Krzysztof Matyjaszewski) توسعه دهندگان "پلیمریزاسیون رادیکالی انتقال اتم" (atom transfer radical polymerization) باشند.

هفتمین نامزد دریافت این جایزه  "عمر یاغی"(Omar Yaghi) دانشمند "چهارچوب آلی فلزی"(metal-organic frameworks) است.

هشتمین نامزد دریافت این جایزه، "رلف هوزگن"(Rolf Huisgen) و "مورتن ملدل"(Morten Meldal) برای ایجاد واکنش‌های حلقه‌زایی هستند.

نهمین نامزد دریافت این جایزه "ادوین ساوترن"(Edwin Southern) برای اختراع ابزار بیولوژی مولکولی "Blot Southern" است.

دهمین نامزد دریافت این جایزه "ماروین کارترز"(Marvin Caruthers)، "لروی هود"(Leroy Hood) و "مایکل هاکاپیلر"(Michael Hunkapiller) برای پیشگام سازی پروتئین و ابزارهای توالی و ساخت دی.ان.ای هستند.

مراسم اهدای جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۹ روز چهارشنبه ۹ اکتبر در آکادمی سلطنتی علوم سوئد برگزار خواهد شد.