برگزاری انتخابات الکترونیک اگرچه از سال‌ها قبل در دستور کار دستگاه‌های اجرایی ونظارتی بوده و در مواردی هم شکل اجرایی به خود گرفته است اما همچنان شبهاتی درباره اصالت این نحوه از برگزاری انتخابات وجود دارد به طوریکه شورای نگهبان به عنوان ناظر انتخابات هنوز با دیده‌ تردید به آن می نگرد.

اعضای شورای نگهبان بر این نظرند که انتخابات الکترونیکی بهتر از انتخابات دستی است اما تاکید هم دارند که تا وقتی که اعتماد کامل متخصصین جلب نشود، سیستم دستی قابل اعتمادتر است؛ هرچند نتایج، دیرتر مشخص شود.

آیت الله محمد یزدی عضو شورای نگهبان مهم ترین نگرانی در انتخابات الکترونیک را، دخالت در سیستم‌های ماشینی می داند و می گوید: نظر اعضای شورای نگهبان این است که فعلاً می‌توان به سیستم دستی اطمینان و اعتماد بیشتری داشت.

با این حال وزارت کشور هم با تجربه چندین دوره برگزاری انتخابات الکترونیک در برخی حوزه های انتخابیه، بر این مهم تاکید دارد که برگزاری این نوع از انتخابات کاملا ایمن بوده و امری تجربه شده در بسیاری از کشورها است. موضوعی که امیر شجاعان رئیس مرکز توسعه دولت الکترونیک، فناوری اطلاعات و آمار وزارت کشور هم برآن تاکید کرده و می گوید: به هیچ عنوان امکان تقلب در انتخابات الکترونیکی وجود ندارد.

با او درباره نگرانی‌های شورای نگهبان نسبت به برگزاری الکترونیکی انتخابات و همچنین برنامه وزارت کشور برای برگزاری انتخابات الکترونیک در مجلس یازدهم به گفت وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

************

آقای شجاعان! درباره برگزاری انتخابات الکترونیک همچنان اختلاف‌نظرهایی وجود دارد، به طوریکه برخی از اعضای شورای نگهبان همچنان بر این نظرند که برگزاری انتخابات به صورت دستی به ویژه در دو بخش اخذ و شمارش آراء قابل اطمینان‌تر است، آیا این نگرانی‌ها به معنای آن است که هنوز این ظرفیت برای برگزاری انتخابات الکترونیک وجود ندارد؟ در انتخابات مجلس آینده تا چه میزان برگزاری انتخابات الکترونیک در دستور کار است؟

تغییری که در ارتباط با انتخابات پیش‌روی مجلس در سال 98 نسبت به دوره های قبل قرار است ایجاد شود، احراز هویت الکترونیکی به طور رسمی و قانونی است یعنی ملاک اینکه فرد رای داده یا خیر، تنها مهر شناسنامه نیست بلکه ثبت در سامانه هم موردنظر است یعنی اگر سامانه احراز هویتی که در تمام شعب نصب خواهیم کرد تایید کند که فردی قبلا رای داده و اجازه رای دادن ندارد حتی اگر شناسنامه فرد مهر نداشته باشد رای آن شخص گرفته نخواهد شد، این مهم ترین تغییری است که در انتخابات پیش رو در جهت الکترونیکی شدن در دستور کار قرار دارد.

در انتخابات پیش رو ما از تجهیزاتی استفاده خواهیم کرد که به تایید عزیزان در شورای نگهبان رسیده است، در این زمینه تا جایی که تجهیزات در اختیار داریم از آنها استفاده خواهیم کرد و در مواری که تجهیزات لازم را نداریم از رایانه استفاده می کنیم.

مشخصا در دو فرآیند اخذ و شمارش الکترونیکی آرا که همواره محل بحث است چطور؟

در رابطه با اخذ و شمارش آرا ما ماکسیسمم قادر به تجهیز حدود 10 هزار شعبه هستیم که البته برای این موارد باید عزیزان مان در شورای نگهبان به اقناع لازم برسند، تاکید می کنم که در این زمینه هیچ مشکلی به لحاظ فنی نداریم و از نظر ما سامانه ها امن بوده و مشکلی به لحاظ امنیت در دریافت رای، حفظ مخفیانه بودن و سایر مسایل مرتبط با فرآیند رای گیری استاندارد وجود ندارد با این حال باید کارشناسان شورای نگهبان را هم به اقناع برسانیم.

 ما از سال گذشته جلساتی را با کارشناسان شورای نگهبان آغاز کردیم که همچنان ادامه دارد و پیشرفت های خوبی حاصل شده است، امیدواریم در این دوره با تایید شورای نگهبان بتوانیم انتخابات در چند حوزه را به طور کامل الکترونیکی برگزار کنیم که با مذاکرات صورت گرفته به این امر خوشبین هستم. امیدواریم کارشناسان شورای نگهبان به این اقناع برسند و ما بتوانیم مباحث فنی را با دوستان نهایی و در نهایت وارد فاز اجرا شویم.

اشاره کردید به اینکه قصد دارید ۱۰ هزار شعبه را تجهیز کنید علت اینکه در بقیه شعب این امکان وجود ندارد ضعف تجهیزات و مشکلات مالی است یا اجرای آن در محدوده ای مشخص برای شناسایی ایرادات؟

ببینید عرض نکردم ما می خواهیم 10 هزار شعبه را تجهیز کنیم بلکه ما برای 10 هزار شعبه ظرفیت داریم زیرا تجهیزات آن را تهیه کرده و در اختیار داریم، در انتخابات گذشته شوراهای اسلامی شهر و روستا هم این تجهیزات را به صورت موفق به کارگیری کردیم. البته با توجه به اینکه ناظر انتخابات شوراهای شهر و روستا مجلس شورای اسلامی است، آنها پذیرفتند که ما این کار را اجرایی کنیم و خوشبختانه خیلی هم موفق عمل کردیم.

اما در ارتباط با بحث انتخاباتی که شورای نگهبان ناظر آن است عزیران برخی از ابهامات را داشتند که در حال برطرف کردن آنها هستیم، ما به واسطه تجهیزات در اختیار ظرفیت تجهیز حداکثر ۱۰ هزار شعبه را داریم که البته نمی شود اسمش را پایلوت گذاشت بلکه اجرا در یک مرحله محدودتر است؛ با همه این تفاسیر منتظر نتیجه جلسات با شورای نگهبان هستیم تا در ارتباط با هر تعداد حوزه و شعبه مورد توافق، انتخابات را در آن شعب و صندوق ها الکترونیکی برگزار کنیم. به طور طبیعی اجرا در این مرحله پایه ای خواهد شد تا ما در دوره های آتی بتوانیم تمامی شعب را تجهیز کنیم.

ابهامات شورای نگهبان در چه زمینه‌هایی است، و اینکه گفته می شود امکان تقلب وجود دارد، آیا در انتخابات الکترونیک امکان تقلب وجود دارد؟

به هیچ عنوان امکان تقلب وجود ندارد، از نظر ما موضوع کاملا شفاف و مشخص است، دوستان شورای نگهبان مان هم در طراحی‌ها حضور داشتند البته من صحبتی نشنیدم که گفته شود امکان تقلب وجود دارد. عزیزان در شورای نگهبان تاکید داشتند که در بحث امنیت یکسری ابهامات دارند که با توجه به اینکه ما از آزمایشگاه های معتبر داخل کشور استفاده و برای تجهیزات مان گوهینامه اخذ کردیم آمادگی داریم که در آزمایشگاه مورد تایید شورای نگهبان تست های لازم را انجام دهیم. البته هم اکنون هم در همین مسیر هستیم، امیدواریم بتوانیم عزیران را درباره امن بودن تجهیزات متقاعد کنیم و اینکه هیچ مشکلی برای آرا به وجود نخواهد آمد.

ابهامات مورد نظر شورا نگهبان چیست؟

وقتی صحبت از تجهیزات الکترونیکی، سامانه و نرم افزار می‌ شود همیشه دغدغه های امنیتی وجود دارد که اعضای شورای نگهبان هم بحث های این چنینی را مطرح می کنند، البته ما هم برای رفع ابهامات ادله ای داریم که تجهیزات کاملا امن است و با توجه به اینکه تجهیزات اخذ و شمارش آرا به هیچ شبکه ای متصل نیست و کاملا آفلاین کار می کند و سیستم عامل و حتی مجموعه های مربوط به سامانه هایی که در این تجهیزات استفاده می شود کاملا بومی بوده و موارد امنیتی در آن لحاظ شده از نظر ما کاملا امن است که امیدواریم عزیزانمان در شورای نگهبان را متقاعد کنیم.

دور قبل چند شعبه به صورت کاملا الکترونیکی برگزار کردید؟

ما کل فرآیندها را در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در 139 شهر و 9644 شعبه به صورت کاملا الکترونیکی برگزار کردیم. یعنی مردم به جای گرفتن تعرفه کاعذی تعرفه الکترونیکی گرفتند و بقیه مراحل هم که از قبل به طور کاملا الکترونیکی بود و در نهایت با موفقیت انجام شد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.