شورای نگهبان درصدد ترمیم رابطه خود با رسانه هاست. این را می توان از افزایش فعالیت رسانه ای این شورا فهمید. عباسعلی کدخدایی با وجود آنکه سالهاست پشت تریبون سخنگویی شورا قرار دارد اما در دوره اخیر حضورش در شورا بعد از یک دوره وقفه، سعی کرده با رسانه ها بیشتر ارتباط برقرار کند. شنبه گذشته نیز سایت جدید شورا رونمایی شد؛ سایتی که قرار است به عنوان بازوی دوم رسانه ای آن عمل کند.

مجلس و دولت رودروی افکار عمومی 

در بین نهادهای سیاسی کلان کشور بیشترین ارتباط ناگسستنی با رسانه ها را از مجلس و دولت می بینیم. جلسات صحن مجلس به صورت زنده از رادیو پخش می شود و خبرنگاران حاضر در صحن مجلس تصمیمات نمایندگان را به افکار عمومی مخابره می کنند. در مورد جلسات غیرعلنی هم  که پشت درهای بسته اداره می شود نیز برخی نمایندگان گفتنی ها را به رسانه ها منتقل می کنند. قوه مجریه هم تصمیماتش پشت درهای بسته نمی ماند و اعضای دولت و به ویژه سخنگو و رئیس دفتر رئیس جمهور خود را در برابر رسانه ها قرار می دهند و هر هفته پای خبرنگاران به حیاط دولت و ارتباط با وزرا و معاونان رئیس جمهور باز می شود.

اما شورای نگهبان و مجلس خبرگان خود را به اندازه دولت و مجلس در تیررس افکار عمومی قرار نداده اند. از مجلس خبرگان عموما بیانیه منتشر می شود و مذاکرات بنا به گفته اعضای این مجلس به خاطر حساسیت آن علنی نمی شود. 

کدخدایی is typing

فعالیت رسانه ای شورای نگهبان نیز تا چند وقت گذشته فقط به جلسات نشست خبری سخنگوی آن و یا معدود مصاحبه های دبیر آن با رسانه ملی محدود می شد. آن هم نهادهایی که تصمیماتش در اکثر مواقع همراه با جنجال و حاشیه است. برخی از این تصمیمات در سالهای گذشته گرفته شده اند اما جنجال آن کماکان ادامه دارد. از جمله این جنجال ها رد صلاحیت مرحوم آیت الله هاشمی است که حتی بعد از درگذشت او نیز در کارنامه شورای نگهبان ثبت شده است.

مبهم بودن فضای مذاکرات و تصمیمات شورای نگهبان حتی فراتر از رسانه ها و سیاسیون به بین افکارعمومی هم کشیده شده و گاها نگاه های منفی را علیه این نهاد مهم سیاسی ایجاد کرده است. شاید همین قبیل موضوعات باعث شده است که این شورای نگهبان اخیرا رسانه را جدی تر تلقی کند. عباسعلی کدخدایی مثل خیلی از سیاسیون از توئیتر و اینستاگرام غافل نشده و حتی حسابی در آپارات برای خود ایجاد کرده است. او فارغ از اینکه تلاش کرده با حضور فعال در فضای مجازی و اظهارنظر حتی در مسائلی بیرون از فضای شورای نگهبان چهره ای متفاوت از خود در بین رسانه ها بسازد گویی تلاش دارد یک پل ارتباطی بین این شورا و افکارعمومی هم باشد و در دسترس نبودن و ارتباط کم اعضای شورا با مردم را کمتر و کمتر کند.


تولید محتوای رسانه ای شورای نگهبان

شورای نگهبان شنبه گذشته نیز سایت جدید خود را رونمایی کرد. هرچند که شورای نگهبان بدون سایت نبود اما در سایت جدید که به صورت آزمایشی راه اندازی شده بخش هایی وجود دارد که نشان می دهد شورای نگهبان در فعالیت رسانه ای نمی خواهد تنها به مصاحبه های کدخدایی اکتفا کند. سایت جدید شورای با داشتن ستون های «اخبار برگزیده»، «پیشنهاد سردبیر»، «اینفوگرافی» می گوید شورای نگهبان قرار است مثل یک سایت خبری تولید محتوا کند. علیرضا رضازاده مدیرکل روابط عمومی شورای نگهبان گفته: یکی از اهدافی که ما در نسخه جدید داشتیم این بوده است که با استفاده از آخرین تکنولوژی‌های طراحی سایت و بهینه‌سازی seo و همچنین بستر فنی سایت، دسترسی بهتری را برای مخاطبان هم از نظر جستجو و هم از نظر تفکیک‌بندی اخبار مرتبط با شورا داشته باشیم. 

مشروح مذاکرات شورای نگهبان در تیررس افکار عمومی

توضیح درباره تصمیم گیری های شورای نگهبان مدتها به اظهارات سخنگوی آن بسنده می شد و مشروح مذاکرات ۶ فقیه و ۶ حقوقدان شورا در اختیار افکار عمومی قرار نمی گرفت. اما این ۱۲ نفر ظاهرا تصمیم گرفته اند مشروح مذاکرات خود را منتشر کنند. بر روی این سایت یکی از تاکیدات رهبری مورد اشاره قرار گرفته است. ایشان فرموده اند: «شورای نگهبان بایستی یک آرشیوی داشته باشد برای مجموعه کارهایی که در شورا انجام گرفته، چه در زمینه مسایل مربوط به کارهای علمی و تحقیق و حل و فصل قوانین و چه در زمینه انتخابات؛ یعنی معلوم بشود که شورای نگهبان چه کار کرد و چگونه کرد و بشود مراجعه کرد تا بشود از روی آنها تاریخ نوشت. این یک چیز لازمی است.» 

اولین مشروح مذاکرات شورای نگهبان به دبیری آیت الله صافی گلپایگانی 

قدیمی ترین گزارش مشروح مذاکراتی که بر روی سایت شورای نگهبان قرار گرفته است به ۳۷ سال پیش و جلسه آیات صافی گلپایگانی (دبیر وقت شورای نگهبان)، جنتی، مهدوی کنی، صانعی، خزعلی فقهای شورا و محسن هادوی، مهدی هادوی، محمد صالحی، علی آراد، حسین مهرپور و گودرز افتخار جهرمی حقوقدانان آن برمی گردد. این افراد در ۱۶ فروردین سال ۶۱ به بررسی مصوبه شرایط انتخاب قضات دادگستری پرداخته اند. 

شورای نگهبان لوایح چهارگانه را رد کرد، اما چرا؟

آخرین مشروح مذاکرات نیز  جلسه ۱۳ اسفند سال ۹۳ است که اعضای شورا به بررسی لایحه بودجه سال ۹۴ می پردازند. با این حساب هنوز نمی توان استدلال های شورای نگهبان درباره چرایی رد مصوباتی مثل پیوستن ایران به لوایح FATF را متوجه شد. با توجه به اینکه سایت جدید شورای نگهبان هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارد و در این سایت یکی از فرمایش های رهبر انقلاب مبنی بر تهیه آرشیو فعالیت های شورای نگهبان ذکر شده است از این شورا انتظار می رود آرشیو مشروح مذاکرات خود را کامل کند.

آیت الله هاشمی ردصلاحیت شد چون...

با همه این ها شورای نگهبان حاضر نیست درباره تصمیمات انتخاباتی خود که سیاسی ترین و پرحاشیه ترین این تصمیمات خود بوده است برای افکار عمومی شفاف سازی کند. در هر انتخابات کاندیدا یا کاندیداهایی رد صلاحیت شده اند و یا به قول شورا، صلاحیت آنها احراز نشده است. در بخش مشروح مذاکرات سایت شورا اثری از گفت وگوهای اعضای شورا درباره انتخابات و بررسی صلاحیت کاندیداها به چشم نمی خورد و ظاهرا شورای نگهبان در شفافیت می‌خواهد به اطلاعیه هایی که بعد از بررسی صلاحیت کاندیداها صادر می کند بسنده کند. سال گذشته نیز در گفت و گویی از عباسعلی کدخدایی، سخنگوی این شورا پرسید: در مورد جلسه رد صلاحیت مرحوم هاشمی، چه حرفهایی در آن جلسه گفته شد که به چنین نتیجه ای رسیدید؟ کدخدایی پاسخ داد: «اگر می خواستند همه حرفها را بگویند که مشروح مذاکرات را منتشر می کردند ... .»

انتظار برای شکستن دیوارهای انتخاباتی شورا

پیداست که شورای نگهبان می خواهد تصویر جدیدی از خود خاصه در ارتباط با رسانه ها نشان دهد. این شورا دیگر نمی‌خواهد در فضای رسانه ای فقط برگزاری نشست سخنگو باشد اما شاید مهمترین ابهامات دقیقا آنجا ایجاد شده که شورای نگهبان هنوز هم دورش حصار کشیده و حاضر به رونمایی نشده است؛ مذاکرات مربوط به رد یا تایید صلاحیت کاندیداها.

حصاری که شاید با گام های جدیدی که این شورا برداشته است کم کم زمینه برداشته شدن آن فراهم شود.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.