فیلم مستندِ «خط باریک قرمز» ساخته فرزاد خوشدست، عصر یکشنبه ۱۵ اردیبهشت ماه امسال در تالار کوثر دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران به نمایش درآمد و توسط کارشناسان حوزه روانشناسی و علوم تربیتی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. 

در مراسم نمایش این فیلم که با حضور مهمانانی همچون جهانگیر عرب از معاونان اسبق وزارت جهاد کشاورزی، محسن عبدالهی (رفتارشناس) و محمدعلی ابطحی برگزار شد رضا پورحسین روانشناس بالینی و یکی از مشاوران این فیلم به همراه کارگردان و تهیه‌کننده «خط باریک قرمز» و تعداد زیادی از دانشجویان رشته‌های روانشناسی و علوم تربیتی حضور داشتند. آنطور که در اطلاعیه پخش این فیلم مستند داستانی آمده است عواید فروش بلیت فیلم در این روز صرف مددجویان کانون اصلاح و تربیت خواهد شد. 

پس از نمایش فیلم «خط باریک قرمز» که برنده جایزه بهترین فیلم بخش نگاه انسانی در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر هم شده است، کارگردان، تهیه کننده، بازیگر نقش نخست فیلم به همراه رضا پورحسین بر روی صحنه حضور یافتند و پس از ارائه توضیحاتی درباره روند تهیه این فیلم به سوالات دانشجویان پیرامون چند و چون تهیه این فیلم پاسخ دادند. 

پیوندی میان دانش و هنر

پورحسین، «خط باریک قرمز» را یک فیلم مستند داستانی درجه یک خواند و آن را حاصل پیوند دانش روانشناسی با هنر دانست. او گفت: ساخت چنین فیلمی، اصلا ساده نیست چرا که علاوه بر فرآیند اداری و قضایی برای ورود به کانون اصلاح و تربیت، ممارست برای همکاری با نوجوانانی که دچار اختلال سلوک بوده یا دارای شخصیت ضد اجتماعی هستند کار بسیار دشواری است. مربی تئاتر این نوجوانان موفق به برقراری نوعی ارتباط با آنها شد به طوری که انجام چنین کاری حتی با بکارگیری قوه قهریه درباره این نوجوانان اغلب غیرممکن است. 

فرزاد خوشدست کارگردان فیلم از دریافت جایزه نت پک و جلب نگاه داوران بین‌المللی در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر اظهار خشنودی کرد و گفت: در لوح اهدایی بنیاد نت پک ذکر شده که نگاه انسانی و دقیق فیلمساز و تلاش برای تغییر یک گروه مجرم جوان از طریق درام تراپی دلیل تحسین این فیلم است. پس از نمایش فیلم قبلی من («زنی که نام ندارد») در جشنواره مستند کپنهاک، ایده ساخت این فیلم در ذهن من شکل گرفت. نوشتن فیلمنامه، فرآیند اداری و تهیه کنندگی فیلم، فعالیت های تحقیقاتی و محتوایی و انتخاب بازیگران و همکاران و مراحل فنی بعد از فیلمبرداری برای آماده شدن این فیلم سه سال زمان برد. توماج دانش بهزادی؛ بازیگر نقش اول فیلم، ششمین شخصی بود که برای ایفای نقش مربی دعوت شد و افرادی که قبل از او برای این کار دعوت شده بودند علیرغم برخورداری از تجربه فعالیت در حوزه سایکودرام، توانایی انجام این کار را در آن لوکیشن سخت در خود ندیده و از آغاز راه انصراف دادند. 

توماج دانش بهزادی؛ بازیگر نقش نخست این فیلم طی سخنانی خود را متولد بم و زخم خورده از زلزله بم معرفی کرد و گفت: خاطرات روزهای سخت زلزله بم هنوز از خاطر من پاک نشده چرا که هشتصد تن از افراد طایفه ام را در آن زلزله از دست دادم اما در سه روز نخست حضورم میان نوجوانان کانون اصلاح و تربیت برای انتخاب بازیگر، عمق دردی که در وجودم حس کردم بیشتر از آنچه بود که در بم چشیدم. طی این همکاری من هم به همراه بچه های گروهی که انتخاب کردیم تغییر کردم اما نخستین سوالم هنگام حضور در میان این نوجوانان این بود که باید چه کنم تا آنها مرا بپذیرند.

فرزاد خوشدست در بخش دیگری از صحبت های خود گفت فرایند تمرین و تلاش مربی برای تربیت گروه تئاتر، حضور این اثر در جشنواره و رقابت با رقبای خارجی تنها بخشی از مراحل کار ما بود. اما تمرین بیان و بدن نوجوانان حاضر در این گروه، به برون ریزی آنها کمک کرد. آنها امید داشتند که می توانند بازی کنند و برای تماشاچیانی خارج از فضای کانون اصلاح و تربیت، روی صحنه بروند. یکی از بازیگران این گروه، شب قبل از اجرای خارج از کانون، دوستانش را مطلع کرده بود تا اطراف سالن نمایش باشند و او را برای فرار، یاری کنند. اما با وجود حضور دوستانش حوالی سالن نمایش، او فرار نکرد و بعدها در گفتگو با یک خبرنگار، علت این امتناع را قدرشناسی نسبت به تیم ما و تاثیر نمایش عنوان کرده بود؛ او به این باور رسید که می تواند خوب باشد. 

توماج دانش بهزادی در توضیح نحوه برقراری ارتباط با نوجوانان کانون گفت: در ابتدای کار، با خودم گفتم باید با این بچه ها صادق باشم و در برابر آنها واکنشهای طبیعی نشان دهم. من تلاش کردم مانند خودشان باشم و عکس العمل هایم به اتفاقاتی که رخ می دهد بکر باشد. او ضمن اشاره به اینکه تلاش ما بر این بود که بر اساس بازی های خلاقه پیش برویم گفت کنجکاوی توانایی ذهنی است که با فعالیت اجتماعی در انسان فعال می ماند و تئاتردرمانی توانست این توانمندی را در گروه نمایش ما در کانون تقویت کند. 

پیشنهاد تماشای این فیلم به مسئولان

پورحسین در پاسخ به سوال خبرنگار خبرآنلاین مبنی بر نوع حمایت صدا و سیما از این فیلم و همینطور سریالی که بر اساس فیلمنامه فرزاد خوشدست در حال ساخت است، گفت: نمایش این فیلم و مجموعه می تواند با پیگیری کارگردان «خط باریک قرمز» عملیاتی شود.

او در واکنش به پیشنهاد تماشای این فیلم توسط سران سه قوه که قبلا از زبان علی اصغر پورمحمدی؛ مدیر سابق شبکه سوم سیما مطرح شده بود، بیان کرد: تصور می کنم هر شخصی که در حوزه آسیب های اجتماعی فعالیت می کند باید این فیلم و امثال آن را ببیند. مدیران و مسئولان با توجه به مشغله ای که دارند فرصت رویارویی و حضور طولانی مدت در این فضاها را ندارند درحالیکه فرزاد خوشدست یک مستند شسته-رُفته به تصویر کشیده که زوایا و ابعاد گوناگونی را نمایش می دهد. برای طراحی، برنامه ریزی و همچنین انجام برخوردهای صحیح، نه تنها سران سه قوه بلکه تمام دست اندرکاران مربوطه باید به تماشای این فیلم بنشینند. علاوه بر این دانشجویان رشته های روانشناسی، علوم اجتماعی و حقوق نیز باید برای تماشای این فیلم وقت بگذارند بخصوص که تعداد چنین تولیداتی در سینمای مستند کشور کم است.

فرزاد خوشدست در ادامه سخنانِ پورحسین خطاب به دانشجویان حاضر در سالن گفت شک ندارم که حتی راش های این فیلم هم اطلاعات درخور توجهی به شما خواهد داد. در این صورت، جهانی را که به دنبال آن می گردید در این راش ها پیدا خواهید کرد. من تلاش کردم بذری در زندگی این نوجوانان بیندازم و به این دلیل به سراغ سنینی رفتم که آماده شکل گرفتن و تغییر یافتن بودند. تصور می کنم مسئولان کشور باید این فیلم را ببینند چرا که تمام تصویرها و اتفاق های حاصل از تهیه این فیلم ارزشمند است.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.